رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با بیان اینکه بنیاد تجربه ۴۵ سال حضور در علمیات تعمیر و بازسازی واحدهای مسکونی پس از حوادث را دارد، گفت: علمیات بازسازی تهران پس از جنگ به شهرداری واگذار شده، اگر انبوه سازان وارد این علمیات شوند نیاز به تامین مالی دارند و با توجه به رکود بازار مسکن و نبود گردش مالی و دادن تراکم به انبوه ساز به ازای این اقدام، شاید جذابیتی نداشته باشد.
سازندگان مسکن در تهران اعلام می‌کنند که تورم مالح ساختمانی، هزینه‌های حمل و نقل و رشد دستمزد، هزینه ساخت هر متر مسکن را در سال جاری به 20 میلیون تومان رسانده است. رشد این هزینه‌ها به‌تدریج جذابیت ساخت مسکن را به‌ویژه در بازار رکودی فعلی از بین برده است. با این حال اما هزینه‌های فزاینده ساخت مسکن به همین میزان ختم نمی‌شود و باید مخارجی که برای عوارض، مالیات و هزینه راه‌اندازی آب و برق و گاز پرداخته شود را نیز به اینها افزود. ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه‌سازان استان تهران در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» خواستار تجدید نظر دولت در تعرفه شرکت‌های خدمات‌رسان شده و معتقد است که سیاست‌گذاری‌ها با شرایط اقتصادی در تضاد است.
ساخت‌وساز مسکن طی سال‌های گذشته کاهش چشمگیری پیدا کرده است. بسیاری از انبوه‌سازان از کندی و توقف پروژه‌ها به دلیل مشکلات تامین مالی و رکود حاکم بر بازار، خبر می‌دهند. قیمت مصالح ساختمانی، هزینه‌های حمل‌ونقل و دستمزد، همراه با تورم بالا رفته و همین موضوع بر هزینه تمام‌شده ساخت‌وساز تاثیر گذاشته است. به این ترتیب، این سوال پیش می‌آید که در چنین شرایطی، هزینه ساخت هر متر مسکن چقدر شده و این موضوع چه تاثیری بر میزان ساخت‌وساز مسکن و همکاری انبوه‌سازان با وزارت راه گذاشته است؟ حسن محتشم، عضو هیات‌مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» به بررسی هزینه‌های ساخت مسکن و سرنوشت همکاری انبوه‌سازان با وزارت راه پرداخته است.
علی محمد جعفری واحدی، عضو کارگروه راهبری پروژه‌های نهضت ملی انجمن انبوه‌سازان استان تهران، گفت: بررسی‌های کارشناسی تایید می‌کند که پروژه های نهضت ملی وارد ضرر شده‌اند و قراردادهای بسته‌شده اکنون قابل انجام و اجرا نیستند.
دبیر کانون انبوه‌سازان گفت: صنعت ساختمان با وجود تحریم‌های همه‌جانبه، امروز به مرحله خودکفایی رسیده، تنها مشکل این است که تولیدکنندگان محصولات ساختمانی به ریال هزینه می‌کنند، اما به دلار می‌فروشند که این موضوع در تورم بازار مسکن اثرگذار است.
دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان با بیان اینکه بانک‌ها مقابل دولت و مجلس ایستاده‌اند، گفت: سیستم بانکی کشور با بخش تولید مسکن و نهضت ملی مسکن همراه نیست.
آبان امسال بود که وزارت راه و شهرسازی طی تفاهم‌نامه‌ای با کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن، ساخت، نظارت، کنترل و انتخاب مشاور نهضت ملی مسکن را به این نهاد مردمی واگذار کرد. با این حال اما به نظر می‌رسد این تفاهم‌نامه برای پیشرفت این پروژه کافی نبوده و هنوز گره مالی این ابرپروژه را باز نکرده است. انجمن انبوه‌سازان استان تهران، بدهی دولت به پروژه‌های نهضت ملی مسکن که توسط این انجمن ساخته می‌شود را بیش از 2.5 همت برآورد کرده و خواستار آن است که دولت طرح‌های پیشنهادی این انجمن برای تسویه حساب و تامین مالی ادامه پروژه را بررسی کند. از جمله این پیشنهادها، ساخت مشارکتی پروژه و سهامداری انجمن انبوه‌سازان در طرح‌های جاری نهضت ملی مسکن است.
پروژه‌های نهضت ملی مسکن با مشکلات جدی مواجه و تاخیر در اتمام پروژه باعث افزایش قیمت تمام‌شده مسکن شده است. مهدی زرقانی، دبیر کارگروه راهبری پروژه‌های اقدام و نهضت ملی مسکن انجمن انبوه‌سازان، به تجارت‌نیوز گفته است تخصیص نیافتن به موقع تسهیلات بانکی، موجب ضرر هنگفت به متقاضیان، به‌ویژه دهک‌های پایین جامعه شده است.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس یکی از دلایل استقبال پایین از نهضت ملی مسکن را جذاب نبودن پروژه‌های دولتی عنوان کرده است. علت این جذابیت نداشتن، الگوی نادرست تولید مسکن است که عمدتاً به انبوه‌سازی و ساخت‌های عمودی وابسته است.
قانون، انبوه‌سازان را ملزم کرده است که به ازای ساخت هر ۲۰۰ واحد مسکونی، یک مدرسه بسازند؛ با این‌حال، سخنگوی دولت از تخلف برخی سازندگان و ساخت ۱۹۹ واحد برای دور زدن این قانون، خبر داده بود. ایرج رهبر، رئیس هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران، معتقد است که این موضوع به شهرداری‌ها و صدور پروانه‌های ساخت مربوط می‌شود.
نایب‌رئیس انجمن انبوه‌سازان تهران با تأکید بر وظیفه وزارت راه و شهرسازی در خصوص حل بحران مسکن گفت: دولت باید زمین در اختیار فعالان ساخت‌وساز قرار دهد و دست از تملک زمین بردارد.
دبیر اتحادیه املاک کشور گفت: بهتر است عرضه زمین به انبوه‌ساز انجام شود تا افرادی که علم ساخت مسکن را دارند بتوانند از توانایی خود بهره ببرند. البته با توجه به شرایط تورمی جامعه، انبوه‌ساز می‌تواند ساخت مسکن را به جای عمودی‌سازی و متراکم به صورت شهرک‌های ویلایی بسازد تا هزینه و زمان ساخت نیز کاهش پیدا کند.
دبیر انجمن انبوه سازان مسکن گفت: بسیاری از انبوه سازان از روند پرداخت تسهیلات ساخت مسکن و کوتاهی بانک‌ها گله‌مند هستند چراکه باعث کاهش میزان ساخت وساز شده است.
رکود در حوزه ساخت مسکن یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی است که این عرصه طی سال‌های گذشته با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند. رکودی که به موازات بازار خرید و فروش، حالا راه خود را به این عرصه نیز باز کرده و علاوه بر سازندگان، آثاری مخرب برای بازار نیز به همراه دارد. فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان، دراین‌باره به تجارت‌نیوز گفت: با توجه به ثبات فعلی بازار مسکن ممکن است طی ماه‌های آینده وضعیت خرید و فروش بهبود پیدا کند؛ اتفاقی که می‌تواند برای ساخت‌وساز نیز آثار مثبتی به همراه داشته باشد.
عضو انجمن انبوه سازان مسکن گفت: حدود ۲ میلیون واحد نهضت ملی مسکن در کشور چشم انتظار تسهیلات ساخت ۸۰۰ میلیون تومانی است که باید توسط بانک مرکزی ابلاغ شود.
مسکن دولتی، خانه‌هایی ارزان‌قیمت هستند که دولت برای خانه‌دار کردن اقشار کم‌برخوردار اقتصادی اقدام به ساخت آن می‌کند؛ با این حال، شرایط ساخت مسکن حمایتی در ایران به‌گونه‌ای پیش رفته که حالا مردم حتی توانایی پرداخت هزینه‌های این واحدها را نیز ندارند. حسن محتشم، عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان معتقد است کلید حل مشکل هزینه‌های مربوط به ساخت پروژه نهضت ملی مسکن در مشارکت دولت با بخش خصوصی نهفته است.
حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان تهران در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز» به بررسی وضعیت ساخت و ساز در کشور پرداخته و عنوان کرده است که دولت سیزدهم به وعده‌های خود با انبوه‌سازان عمل نکرده است.
