مصر، جایی که اهرام ۴۵۰۰ ساله هنوز ایستادهاند، حالا با افتتاح «موزه بزرگ مصر» (GEM) یک شاهکار دیگر آفریده: بزرگترین موزه یک تمدن در جهان که ۱۰۰ هزار اثر باستانی را در خود جای داده و ۱۰۰ درصد انرژیاش را از خورشید میگیرد.
در دل تحولات چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی، جایی که خورشید جنوب این کشور به منبع بیپایان انرژی پاک تبدیل میشود، شرکت اماراتی مصدر با بردن دو پروژه غولپیکر خورشیدی به ظرفیت ۲ گیگاوات در نجران و الدرب، موجی از امید را در مسیر کربنزدایی خاورمیانه برانگیخت. این پیروزی نه تنها وابستگی به نفت را به چالش میکشد، بلکه نمادی از همکاری برادرانه امارات و عربستان برای آیندهای سبزتر است. جایی که هر پرتو خورشید، گام دیگری به سوی پایداری است.
امارات با نیروگاه ۵.۲ گیگاواتی خورشیدی مصدر، اولین تاسیسات جهان را کلید زد که 24 ساعته، ۳۶۵ روز سال، تنها با خورشید و باتری ۱۹ گیگاواتساعتی، ۱ گیگاوات برق پایدار تولید میکند.
در حالی که جهان با چالشهای زیستمحیطی و اقتصادی دستوپنجه نرم میکند، فلزات گرانبها بیش از پیش به عنوان پلی بین اقتصاد سنتی و آینده سبز ظاهر شدهاند. نقره، که اغلب در سایه طلای درخشان قرار میگیرد، در سال ۲۰۲۵ به عنوان یک دارایی هیبریدی هم صنعتی و هم سرمایهگذاری درخشش خود را نشان داد. بر اساس گزارشهای اخیر، قیمت نقره به رکوردهای تاریخی رسید و تقاضای آن در صنایع انرژی سبز، به ویژه پنلهای خورشیدی و خودروهای الکتریکی، به اوج رسید. این صعود نه تنها ناشی از تنشهای ژئوپلیتیک و تورم جهانی است، بلکه ریشه در نیاز فزاینده به مواد رسانای کارآمد برای کربنزدایی دارد.
بحرین با راهاندازی اولین نیروگاه خورشیدی ۱۵۰ مگاواتی خود، گامی بزرگ در مسیر انرژی پاک و بیطرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ برداشته است. این پروژه عظیم، که با همکاری بینالمللی و فناوریهای پیشرفته در حال اجراست، نه تنها نیازهای انرژی داخلی را تأمین میکند، بلکه با کاهش ۱۰۰ هزار تن دیاکسید کربن در سال، بحرین را به الگویی برای توسعه سبز در خلیج فارس تبدیل میکند.
مساله انرژیهای تجدیدپذیر در آمریکا طی سالهای اخیر به یکی از موضوعات کلیدی سیاستهای زیستمحیطی و راهبردی تبدیل شده است. در حالی که دولتهای قبلی تلاش داشتند سرمایهگذاریهای بزرگ در زمینه نیروگاههای خورشیدی را تسهیل کنند، دولت ترامپ گامی بحثبرانگیز در این مسیر برداشت: شاید بیسر و صدا، اما با پیامدهای گسترده. تصمیم به لغو مجوز بزرگترین پروژه خورشیدی کشور نه فقط واکنش احزاب سیاسی را برانگیخت، بلکه نگرانیهایی جدی درباره چشمانداز انرژی پاک و اهداف کاهش کربن ایجاد کرد.
در حالی که جهان با سرعت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر در حرکت است، آلمان یک گام فراتر گذاشته و اولین نیروگاه خورشیدی شناور عمودی جهان را راهاندازی کرده است. این پروژه که در ایالت باواریا و در معدن شن و ماسهی «جایس» در منطقه استارنبرگ قرار دارد، میتواند نحوهی تولید برق خورشیدی را در آبهای داخلی بهطور کامل متحول کند.
محسن طرزطلب، معاون وزیر نیرو و رئیس ساتبا، در افتتاحیه هفتمین کنفرانس نیروگاههای تجدیدپذیر عنوان کرد: ظرفیت نصب شده انرژیهای تجدیدپذیر 2 هزار و 555 مگاوات است. از این میزان بیش از ۲ هزار مگاوات خورشیدی، ۴۰۰ مگاوات بادی و ۱۰۰ مگاوات از سایر منابع تامین شده است. نسبت به دوره مشابه در سال قبل باید گفت در شش ماه نخست امسال، ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر ۴۳ درصد رشد داشته است.
جهان در آستانه تحولی عظیم در انرژی قرار دارد و خورشید، با هزینهای بیسابقه پایین، به ارزانترین منبع تولید برق تبدیل شده است. مطالعه دانشگاه سوری نشان میدهد که انرژی خورشیدی، با پیشرفتهای فناوری و کاهش هزینههای ذخیرهسازی، نهتنها آینده انرژی جهان را شکل میدهد، بلکه اروپا را به سوی استقلال انرژی و پایداری هدایت میکند.
در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، جهان شاهد نقطه عطفی تاریخی در حوزه انرژی بود؛ جایی که برق تولیدشده از منابع خورشیدی و بادی برای نخستین بار در تاریخ از زغالسنگ، بزرگترین منبع تولید برق جهان، پیشی گرفت. این دستاورد که در گزارش تازه اندیشکده انرژی امبر (Ember) مستقر در لندن منتشر شده، نشان میدهد که انرژیهای تجدیدپذیر نه تنها در حال گسترش سریع هستند، بلکه توانستهاند با افزایش جهانی تقاضا برای برق نیز همگام شوند.
نمایشگاه الکامپ ۱۴۰۴ امسال تنها یک رویداد فناورانه نبود، بلکه بستری برای نمایش توانمندیهای ایران در مسیر گذار به اقتصاد سبز و آیندهای پایدار به شمار میرفت. حضور شرکتهای فعال در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر و مدیریت هوشمند انرژی نشان داد که راهحلهای نوین برای مقابله با چالشهای تغییرات اقلیمی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، بیش از هر زمان دیگری در دسترس قرار گرفتهاند.
محمد باغانی - اوراق بینالمللی با جذب سرمایه کلان جهانی امکان اجرای پروژههای بزرگ با اثر محیط زیستی وسیع را فراهم میکنند، در حالی که وامهای داخلی توسعه پروژههای کوچک و متوسط، ایجاد اشتغال محلی و تقویت زیرساخت انرژی پاک را تسهیل میکنند.
برزیل، غول اقتصادی آمریکای جنوبی، به یک نقطه عطف تاریخی در گذار انرژی خود دست یافته است. برای نخستین بار در تاریخ این کشور، انرژیهای بادی و خورشیدی توانستهاند بیش از یکسوم کل برق مصرفی را تأمین کنند. این دستاورد مهم نه تنها گامی بزرگ در مسیر توسعه پایدار است، بلکه برزیل را به الگویی برای اقتصادهای در حال رشد جهان تبدیل میکند و نشان میدهد چگونه میتوان با منابع تجدیدپذیر به نیازهای روزافزون انرژی پاسخ داد.
در دنیای امروز، رویکرد به انرژی خورشیدی از یک راهحل صرفاً کاربردی فراتر رفته و به بخشی از زیباییشناسی و طراحی معماری مدرن تبدیل شده است. فناوریهای نوین مانند سیستمهای فتوولتائیک یکپارچه با ساختمان (BIPV)، مرز بین تولید انرژی و مصالح ساختمانی را کمرنگ کردهاند.
سوئد، کشوری که همواره به عنوان پیشرو در حوزه محیطزیست و انرژیهای پاک شناخته میشود، گام بزرگی در مسیر گذار به انرژیهای تجدیدپذیر برداشت. در منطقه اسمولند، مزرعه خورشیدی هولتسفرد رسماً فعالیت خود را آغاز کرده است؛ پروژهای که نه تنها به عنوان بزرگترین تأسیسات خورشیدی صنعتی این کشور شناخته میشود، بلکه میتواند الگویی موفق برای ترکیب اقتصاد پایدار، فناوری نوین و منافع اجتماعی باشد.
گروهی از اقتصاددانان فرانسوی و آلمانی از اروپا خواستهاند تا صنایع نیازمند حمایت در برابر رقابت چین را شناسایی کند و با شهامت، صنایعی مانند انرژی خورشیدی که نبرد را در آنها از قبل باخته است، کنار بگذارد.
رئیس ساتبا وعده تولید 7000 مگاوات برق تجدیدپذیر تا آخر سال جاری را مطرح کرده است. به گفته او، طرح احداث 30 هزار مگاوات برق خورشیدی تا پایان دولت چهاردهم محقق میشود. باید دید آیا جبران ناترازی برق تنها با احداث برق خورشیدی محقق میشود؟
خاورمیانه، سرزمینی که قرنهاست به لطف ذخایر عظیم نفت و گاز، نبض اقتصاد جهانی را در دست دارد، اکنون در آورش تغییر قرار گرفته است. در حالی که نفت همچنان شریان حیاتی این منطقه محسوب میشود، اما پتانسیل نهفته در منابع طبیعی پایانناپذیر دیگری، یعنی خورشید، در حال پررنگتر شدن است. آفتاب سوزان کویرهای خشک که روزی تنها نمادی از گرما و خشکی بود، حالا به فرصتی طلایی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد، ایجاد اشتغال و تبدیل شدن به یک صادرکننده جدید انرژی تبدیل شده است. این گذار استراتژیک از منابع فسیلی به انرژیهای پاک، خاورمیانه را در آستانه یک تحول بنیادین قرار داده است.