وزیر اقتصاد گفت: بانک مرکزی نگران این است که اگر بخواهد تصمیمات ناگهانی درباره تک نرخی شدن ارز بگیرد، منجر به تورم و افزایش قیمت کالاها شود و طبیعتا بر آن اساس سعی میکند تدریجی عمل کند.
معاون بانک مرکزی گفت: درصورت تک نرخی شدن ارز، صادرات از افزایش ناشی از تک نرخی شدن ارز متاثر نمیشود اما تولید و واردات، وابسته به نرخ ارز است؛ بنابراین نمیتوان انتظار داشت با افزایش نرخ ارز، تراز تجاری کشور بالا برود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تاکید بر اینکه برنامه هفتم توسعه مبنای عمل همه دستگاههاست، تاکید کرد که رئیس کل بانک مرکزی نیز موظف است در چارچوب قانون عمل کند و موضعگیری او مبنی بر امکانپذیر نبودن تک نرخی کردن ارز، خلاف قانون است.
یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه خود طرفدار نظام بازار است و باور دارد که اقتصاد باید به سمت آزادسازی قیمتها حرکت کند، تاکید کرد که این حرکت مشروط به برنامهریزی دولت برای فراهم آوردن زیرساختهاست و بدون این زیرساختها، آزادسازیها آسیب جدی به مردم وارد کرده و مشکلات را تشدید میکند.
در نشست اخیر شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی، دولت و بانک مرکزی مکلف شدند با هدف تقویت تولید ملی و کاهش نوسانات ارزی، سیاستهای لازم برای تکنرخی کردن ارز و اجرای نظام شناور مدیریتشده را تدوین و اجرا کنند.
در روزهای اخیر، سیدعلی مدنیزاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در حاشیه نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی، از عزم دولت برای حرکت به سمت تکنرخی شدن ارز خبر داد و بر لزوم اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بهعنوان پیششرط این اقدام تاکید کرد.
وزیر اقتصاد در حاشیه نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی گفت: بازنگری در قانون قاچاق و حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، کلید کاهش بیثباتی بازار خواهد بود.
به گفته یک کارشناس اقتصادی دلیل افزایش دوباره تورم، شکست سیاست تثبیتی نیست بلکه چون هماهنگی کافی میان بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و وزارت صمت وجود ندارد، سیاستگذاریها پیش از دستیابی به نتیجه نهایی، منحرف میشوند.
نایب رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو تهران اظهار کرد: حذف ارز نیمایی برای خودروهایی که اختلاف قیمت بسیاری میان قیمت کارخانهای و بازار آن وجود دارد؛ نمیتواند در قیمت بازار چندان موثر باشد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: آقای همتی به سمت تکنرخی کردن ارز پیش میروند و تلاششان این است که به خاطر اعتراضاتی که واردکنندگان و صادرکنندگان در بحث تعهد ارزی داشتند فضایی برای ثبات ایجاد کنند.
آرای کارشناسان اقتصادی درباره تکنرخی شدن ارز در اقتصاد ایران متفاوت است؛ در حالی که بسیاری از صاحبنظران، ارز تکنرخی را به نفع اقتصاد میدانند، برخی دیگر با ادله قابل اعتنایی، مخالف تکنرخی شدن ارز، دستکم در شرایط فعلی هستند. اما مزایا و معایب تکنرخی شدن ارز چیست؟
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه گفت :نظرات وزیر اقتصاد درباره کاهش فاصله نرخ دلار نیما و آزاد با توجه به سابقه حضور در ریاستهای بیمه مرکزی و بانک مرکزی و حالا هم در قامت وزیر اقتصاد و تجربه و دانشی که دراین حوزه دارند، کارشناسیتر است.
رئیس اسبق بانک مرکزی، تحقق تک نرخی شدن ارز را آرزوی دیرینه بانک مرکزی دانست و گفت: افزایش فاصله بین ارز نیمایی و بازار آزاد به ایجاد رانت در اقتصاد منجر می شود، بنابراین باید تلاش کرد تا فاصله این نرخها به صورت آهسته در مسیر کاهشی قرار بگیرد.
نرخ دلار بازار آزاد در حالی طی روزهای گذشته در کانال پایانی کریدور پنجم درجا زده که قیمت دلار حواله مدتی است با رشد روبروست و از مرز 46 هزار تومان هم عبور کرده است. به نظر میرسد دولت قصد دارد سیاست نظام از تک نرخی را بهتدریج پیاده کند. سجاد بوربور در گفتوگو با تجارتنیوز این نکته را مطرح کرده است که تنها در صورت رفع تحریم و بهبود سیاست خارجه میتوان به تک نرخی شدن ارز امیدوار بود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: افزایش صادرات، صادرات نفت، تشویق به صادرات انواع و اقسام کالاها میتواند برای کشور تامین ارز کند. پیشنهادی که من دارم این است که برای هر استانی سهمیه میزان صادرات تعیین کنند. بگویند استان x، شما با توجه به صنایع امکانات و کالاها و پتانسیلی که دارید این میزان سهم صادرات دارید.
سیستم چندنرخی ارز که در آن چند نرخ ارز رسمی و غیررسمی برای مصارف مختلف تعریف میشود، عمدتا در کشورهایی دیده میشود که دچار مشکلات اقتصادی، تورم بالا یا کمبود ارز هستند.
بازار ارز ایران طی سالهای اخیر شاهد اختلاف قیمت قابل توجهی میان نرخ دلار نیما و دلار آزاد بوده است؛ اختلاف فاحشی که منجر به ناترازیهای اقتصادی و ایجاد رانتهای بزرگ در اقتصاد ایران شده است. بر همین اساس، فعالان اقتصادی همواره خواستار ایجاد نظام تکنرخی ارز یا دست کم کاهش فشار دولت بر قیمت دلار مبادلهای بودهاند. آیا «تالار مبادلات ارز توافقی» راهکاری برای نیل به این هدف است؟ هومن عمیدی، کارشناس بازار سرمایه در این باره به تجارتنیوز گفته است که کاهش فاصله نرخ دلار دولتی و آزاد میتوان فشار را از روی سودآوری گروههای صادراتی بازار سرمایه بردارد و از تضییع حقوق صادرکنندگان جلوگیری کند.
بیست و چهارم تیرماه امسال بود که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد، در راستای اجرای سیاست محدودسازی تخصیص ارز ترجیحی، از سال گذشته تاکنون، بیش از ۴۸۵ قلم کالا از شمول ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی خارج شده است. این موضوع انتقاد کارشناسان را برانگیخت و برخی آن را آغازگر موج جدید گرانی و تورم قلمداد کردند. با وجود این، سجاد بوربور، کارشناس اقتصادی، معتقد است این اقدام، حیف و میل ارزی را کاهش میدهد و منجر به افت محدود قیمت دلار خواهد شد.
