محصولات صیفی و سبزی بالاخص پیاز دارای نوسانات تولید سالانه است، به طوری که در برخی از فصول تولید پیاز در کشور با مازاد و در برخی دیگر با کمبود مواجه است و این امر متعاقباً نوسانات قیمتی را به همراه دارد.
این روزها پیاز به نماد گرانی در بازار کالاها تبدیل شده است. در این میان وزیر کشاورزی «آمار اشتباه» را عامل اصلی روند فزاینده قیمت این محصول معرفی می‌کند. این در حالی است که به‌رغم کمبود پیاز در بازار و واردات آن، همچنان این کالا صادر می‌شود. اما سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس می‌گوید: پیاز به‌رغم تعرفه 180 درصدی در حال قاچاق است؛ چراکه کشورهای حاشیه خلیج فارس محصول ایران را در هر کیلو تا 110 هزار تومان می‌خرند.
این روزها پیاز به نماد گرانی در اقتصاد ایران تبدیل شده است. سیاست‌های دولت نیز به محرکی برای افزایش قیمت پیاز تبدیل شده است. اخیراً وزارت جهاد کشاورزی به سازمان حفظ نباتات کشور نامه‌ای ارسال کرده که نشان می‌دهد به‌رغم واردات پیاز، صادرات آن همچنان پابرجاست. پدیده‌ای که به عقیده بسیاری نشات‌گرفته از رانت ارز دولتی است. اما آیا ارز دولتی قیمت پیاز را افزایش داد؟
واردات پیاز با قیمت بالا در حالی که پیش از آن این محصول در حال صادرات با قیمت پایین‌تر بود منجر به این شد تا این نوع مدیریت در بازار عرضه و تقاضا مورد انتقاد بسیاری قرار بگیرد. حال بررسی بازار نشان می‌دهد، سیاست دولت مبنی بر واردات پیاز در حالی پیش از آن ایران اقدام به صادرات این محصول کرده بود، نتوانست قیمت پیاز را کاهش دهد و همچنان این محصول پرمصرف با قیمت بالا به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
سیاست صادراتی ایران در حوزه پیاز منجر به این شد که ایران از صادرکننده در مدت کوتاهی به واردکننده آن تبدیل شود؛ اتفاقی که ثمره آن افزایش قیمت پیاز و متضرر شدن مصرف‌کننده و صادرکننده بود. آیا با واردات این محصول دولت می‌تواند ترمز افزایش قیمت را بکشد؟
پس از افزایش قیمت پیاز و عبور آن از مرز 40 هزار تومان در هر کیلو، دولت عوارض صادراتی این محصول را تا 100 درصد افزایش داد. اما آیا صادرکنندگان مقصر گرانی پیاز هستند یا آن‌ها صرفاً هزینه بی‌تدبیری دولت را می‌پردازند؟
با شروع فصل زمستان باز هم قیمت پیاز نجومی شد. تا جایی که در برخی مناطق پیاز با قیمت بالاتری نسبت به موز عرضه می‌شود. این محصول نیز همچون دلار وارد کانال 40 هزار تومان شده است. در این بین صادرات پیاز و احتکار آن دلیل اصلی گرانی پیاز شناخته می‌شود.
در حالی‌که قیمت خرید تضمینی هرکیلوگرم پیاز فقط حدود ۶۰۰ تومان است کشاورزان می‌گویند که بهای تمام شده این محصول حدود دو هزار تومان می‌شود و همین موضوع موجب زیان سنگین کشاورزان شده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه از کاهش قیمت پیاز در روزهای آینده خبر داد و گفت: با توجه به سیل‌های اخیر در استان‌های مختلف کمبودی در تامین میوه‌های تابستانه نداریم. بنابراین قیمت میوه‌ها در فصل تابستان گران نخواهد شد.
میزان صادرات پیاز در سال 2017 حدود 3.1 میلیارد دلار بوده و گزارش‌‌ها نشان می‌دهد که ارزش صادرات پیاز در مقایسه با سال 2013، حدود 11.7 درصد و در مقایسه با سال 2016، نزدیک به 2.7 درصد کاهش یافته است.
