ایران با وجود در اختیار داشتن 21 درصد ذخایر گاز جهان، همچنان با ناترازی شدید گاز و افت فشار در میدان پارس جنوبی روبهروست. با این حال در جریان حضور ایران در مجمع کشورهای صادرکنندگان گاز و انتخاب ایران به عنوان رئیس هیاتهای اجرایی، از ضرورت افزایش تولید گاز در جهان و دستیابی به سهم 30 درصدی گاز در سبد انرژی جهان تا سال 2050 سخن به میان آورده شد. اما ایران کجای این معادلات قرار دارد؟
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با اعلام آمادگی کامل این شرکت برای تامین حداکثری گاز کشور در فصل سرما، گفت که با پایان موفق تعمیرات اساسی در 35 سکوی فراساحلی پارس جنوبی، گام بلندی در مسیر پایداری تولید گاز این میدان مشترک در ایام سرد سال برداشته شد.
ایران دومین دارنده ذخایر گاز دنیا است و برداشت از میادین گازی میتواند کمک خوبی به جبران ناترازی گاز کند. از این رو باید دید مهمترین میادین گازی ایران کدامند؟
سید اسماعیل حسینی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، توضیح داد: متاسفانه در سالهای اخیر یک مقدار سرمایهگذاری در این میادین مناسب نبوده و وضعیت مطلوبی ندارد. در اکثر میادین همسایگان ما برداشت بیشتری از ایران دارند و یکی از انتقاداتی که کمیسیون و نمایندگان در انتهای جلسه روز دوشنبه مطرح کردهاند این بود که عملکرد وزارت نفت در سالهای اخیر در راستای سرمایهگذاری و برداشت از میادین مشترک عملکرد قابل قبولی نبوده است.
محمد بهرامی سیفآبادی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس، در مورد پروژه فشارافزایی پارس جنوبی توضیح داد: روند فشارافزایی شروع شده است، اما روند استاندارد و مطلوبی که باید باشد را فعلا ندارد. در بحث فشارافزایی مشکلاتی در زمینه منابع، مطالعات و تجهیزات وجود دارد. ایران تحریم است و تجهیزاتی که در اختیار کشورهای عربی همسایه ایران قرار میگیرد، در ایران وجود ندارد.
میدان گازی پارس جنوبی وارد نیمهدوم عمر خود شده و با افت فشار روبهروست. از این رو، فشارافزایی در این میدان برای کاهش کسری گاز در کشور بسیار ضروری است. با این که سال گذشته قراردادی میان قرارگاه خاتمالانبیا، مپنا و صندوق توسعه ملی برای فشارافزایی این میدان انعقاد شد، اما تاکنون خبری از شروع پروژه و جزئیات آن منتشر نشده است.
دیر پالایشگاه دهم مجتمع گاز پارس جنوبی با اشاره به تزریق ۱۷ میلیارد مترمکعب گاز شیرین از این پالایشگاه به خط سراسری در سال گذشته گفت: در کنار این حجم گاز، ۱۵ میلیون بشکه میعانات گازی، ۲۰۰ هزار تن اتان، ۴۰۰ هزار تن بوتان، ۳۱۰ هزار تن پروپان و ۹۰ هزار تن گوگرد نیز در این مجموعه تولید شد.
معاون صندوق توسعه ملی اعلام کرد هنوز شرکتهای مجری پروژه فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی با وجود آمادگی ما جهت تأمین مالی، برای دریافت تسهیلات مالی، از مسیر بانک عامل اقدام نکردهاند.
در حالی که قطر با سرمایهگذاری کلان و همکاری غولهای انرژی جهان پروژه فشارافزایی پارس جنوبی را سرعت داده، ایران همچنان درگیر کاغذبازی و تعلل تصمیمگیران است.
وزیر نفت در پاسخ به این سوال که برخی نمایندگان مدعی شدهاند که منابع زیادی در حدود 80 میلیارد دلار برای اجرای پروژه فشارافزایی در میدان پارس جنوبی نیاز است، ضمن تکذیب این ادعا تاکید کرد: چیزی حدود 16 میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز دارد که باید در مدت زمان 7 سال تامین شود.
امروز با حضور رئیس جمهور، قرارداد طرح فشارافزایی میدان مشترک گازی پارس جنوبی میان شرکت ملی نفت ایران با شرکتهای پتروپارس، قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا، اویک و مپنا امضا شد.
وزارت نفت در هفته جاری از بزرگترین قرارداد نفتی صنعت نفت رونمایی کرد. قرارداد 17 میلیارد دلاری فشارافزایی پارس جنوبی با میانجیگری مپنا و قرارگاه خاتمالانبیا توسط صندوق توسعه ملی تامین مالی میشود. رئیس کمیسیون تامین مالی و سرمایهگذاری اتاق بازرگانی ایران در همین زمینه توضیح داد: مشخص نیست که این نوع تامین مالی شدنی است یا نه؟ همچنین معلوم نیست که اگر خاتمالانبیا به عنوان واسطه این پول را دریافت کند، آیا مبلغ را به صندوق توسعه بازمیگرداند؟
میدان گازی پارس جنوبی که مهمترین منبع تامین گاز مورد نیاز کشور است، با چالشهایی جدی از جمله افت فشار و کاهش سرمایهگذاری روبهروست. تاجایی که وزیر نفت دولت چهاردهم طرح فشارافزایی پارس جنوبی را از نان شب واجبتر دانسته است. با این حال باید پرسید که در سالهای آینده، وضعیت این میدان چه میشود؟
وزیر نفت گفت: شرکت ملی نفت ایران موفق به افزایش بیش از ۲۸ میلیون مترمکعبی ظرفیت تولید گاز خام از میدانهای گازی کشور شده و با تدابیر اتخاذ شده، افزایش تولید در بخش نفت خام نیز محقق شده است.
میدان گازی پارس جنوبی و نقش آن برای جبران ناترازی گاز مسئلهای مهم برای ایران به شمار میرود. به همین جهت، میدان گازی پارس جنوبی به چالشی جدی برای وزارت نفت تبدیل شده است.
آخرین وضعیت تولید گاز از پارس جنوبی نشان میدهند، هرچند حال و روز این ابر میدان با تخفیف، مساعد است، اما شرایط تجهیزی برخی از سکوها متاثر از سومدیریت سه سال گذشته، چالش زا شده است.
وزیر نفت با اشاره به ثبت رکوردهای تازه در برداشت گاز از میدان مشترک پارس جنوبی گفت: صادرات نفت ایران امروز به بالاترین مقدار از سال ۱۳۹۷ تاکنون رسید و این افزایش صادرات با کمترین تخفیفها انجام میشود.
مخزن گازی پارس جنوبی بین دو کشور مشترک است و قسمت عمیقتر آن در بخش قطری قرار دارد و ساختار این مخزن نشان میدهد که شیب آن بهسمت قطر است و هرچه قطر برداشت بیشتری داشته باشد، سیر حرکت منابع گازی و میعانات بهسمت قطر بیشتر میشود.
پروژه حفاری ۹ حلقه چاه درونمیدانی در میدان گازی پارس جنوبی به کارفرمایی شرکت نفت و گاز پارس و با پیمانکاری گروه گسترش انرژی پاسارگاد بهصورت رسمی آغاز شد.
میدان گازی پارس جنوبی که میان ایران و قطر مشترک است یکی از بزرگترین میادین مشترک است که سهم ایران در برابر قطر تا به امروز بسیار ناچیز بوده است. اما چرا ایران از توسعه پارس جنوبی عقب مانده است؟
