با گذشت دو ماه از جنگ ایران و اسرائیل، بورس ایران همچنان تحت فشار خروج نقدینگی قرار دارد و حتی از سرگیری مذاکرات با اروپا نتوانسته اعتماد سرمایه‌گذاران را بازگرداند. ابهام در آینده اقتصادی، فعالان بازار را به رفتار محتاطانه و نگهداری سرمایه در گزینه‌های کم‌ریسک واداشته است. مهدی سوری، تحلیلگر ارشد بازار سرمایه، در این باره به تجارت‌نیوز گفت: «بازار سرمایه ایران بیش از هر چیز تحت تاثیر تنش‌های سیاسی، فشارهای اقتصادی و سیاست‌های ضدتولید قرار دارد. بی‌اعتمادی فعالان بازار نسبت به حمایت دولت باعث شده منابع خود را به گزینه‌های کم‌ریسک‌تر منتقل کنند.»
با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی ایران، سرمایه‌گذاری در کشور وارد دوره‌ای پرریسک و مبهم شده و بسیاری از سرمایه‌گذاران تنها به دنبال دارایی‌های امن و نقدشونده هستند. آرش شهریاری، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به شرایط اقتصادی ایران و وضعیت بازارهای مالی به تجارت‌نیوز گفت: «اقتصاد ایران نیازمند یک تغییر الگو و بازنگری جدی در نگاه به سرمایه‌گذاری است و فعالان اقتصادی باید خود را برای دوره‌ای طولانی از عدم قطعیت و دشواری آماده کنند.»
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان این که رشد اقتصادی امسال شاید به ۳ درصد هم نرسد گفت: رشد نقدینگی به ۳۳ درصد رسیده و تورم به لمس ۴۰ درصد نزدیک شده است.
قیمت دلار طی هفته گذشته با پرش‌های پیاپی توانست خود را به کانال 95 هزار تومانی نزدیک کند. با این حال اما با ورود بازارساز و برخی مانورهای خبری، دلار دوباره عقب‌نشینی کرد. شب گذشته نیز وزیر اقتصاد در یک مصاحبه تلویزیونی خبر داد که پس از تصویب کنوانسیون پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام، FATF از ایران برای مذاکره دعوت کرده است؛ همین خبر سبب شد قیمت تتر به سرعت تا کف کانال 90 هزار تومانی افت کند. معامله‌گران دلار انتظار دارند امروز بازار ارز با افت نسبی قیمت دلار آغاز به کار کند. اما این انتظار تا چه اندازه درست است و آیا روند نزولی یا حتی درجا زدن قیمت دلار تداوم خواهد داشت؟ علی صادقین، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز، با اشاره به عواملی چون احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه، تقاضای انباشته ارزی، رشد نقدینگی و کاهش صادرات، بیان کرده است که روند صعودی قیمت ارز طی روزهای اخیر با توجه به شرایط فعلی قابل توجیه بوده است. به این ترتیب آیا با تکیه بر عوامل گفته شده، باید انتظار داشت که دلار دوباره به مسیر صعودی بازگردد؟
یک کارشناس بورس با انتقاد از سیاست‌های حمایتی غیرهدفمند دولت گفت: با وجود حمایت ۴۰ هزار میلیارد تومانی، تنها در همین مدت ۳۵ هزار میلیارد تومان سرمایه از بازار خارج شد.
بورس تهران این روزها درگیر رکودی تاریخی و بی‌سابقه است؛ رکودی که با تداوم فشار فروش، خروج بی‌وقفه نقدینگی حقیقی و ارزش پایین معاملات، چهره‌ای ناامیدکننده به فضای سرمایه‌گذاری بخشیده است. کارشناسان بازار سرمایه با اشاره به ناکارآمدی حمایت‌های مرسوم و سیاست‌های غیرکارشناسی، معتقدند بدون شفافیت کامل و تدوین راهبردهای اصولی، اعتماد از دست رفته به بازار بازنخواهد گشت.
طی روزهای گذشته، عرضه اوراق همیار به‌عنوان ابزاری برای بیمه سهام، نقش مؤثری در حفظ سرمایه‌گذاران و کاهش نوسانات بورس داشته است. این اوراق با ایجاد اطمینان و حمایت از سهامداران، به توسعه بازار و افزایش نقدشوندگی کمک کرده‌اند. محمد غفوری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز با اشاره به خروج سنگین نقدینگی و ثبت سفارش‌های حمایتی صندوق‌ها، تاکید کرد: «بازار پس از اصلاحات اخیر به سطوح معقول‌تری رسیده، اما برای رشد پایدار نیازمند ورود نقدینگی جدید و اصلاحات ساختاری است.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در صحن علنی با اشاره به ضرورت هدایت نقدینگی کشور به سمت تولید، تأکید کرد که بیش از ۸۰ درصد نقدینگی به سمت دلالی و خرید سکه و زمین سوق پیدا کرده است.
برخی با استناد به پایین بودن نسبت نقدینگی به GDP (تولید ناخالص داخلی) در ایران که در سال 1402 به 0.43 رسیده بود نسبت به کشورهای توسعه‌یافته که عمدتا دارای نسبت نقدینگی به GDP بیشتر از یک هستند، استدلال میکنند که نقدینگی در ایران نه تنها زیاد نیست، بلکه حتی کم است. این در حالیست […]
حجم کل نقدینگی اقتصاد ایران در پایان دی‌ماه به 9 هزار و 723 هزار میلیارد تومان رسید که این رقم رشد 23.4 درصدی، معادل 1845 هزار میلیارد تومانی نقدینگی را در 10 ماهه سال جاری نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، رقم رشد نقدینگی در 10 ماهه امسال تقریبا برابر با کل نقدینگی کشور تا پایان سال 1397 بود.
مجوز گواهی سپرده ۳۰ درصدی که بهمن سال گذشته با هدف جذب نقدینگی سرگردان و جلوگیری از ورود آنها به بازارهای ارز و طلا صادر شده و توانسته بود حدود ۲۸۰ هزار میلیارد تومان را در شبکه بانکی حبس کند، ۱۱ بهمن امسال به سر رسید و اکنون بازار گمانه زنی بر سر مقصد بعدی این نقدینگی داغ است.
براساس نظر برخی از کارشناسان اقتصادی، نقدینگی مهم‌ترین متغیر تورم‌ساز و اصلی‌ترین عامل در ایجاد تورم است. مطابق با مبانی علم اقتصاد رشد مستمر و پایدار نقدینگی در طول زمان تنها عامل ایجاد تورم در بلندمدت است.
به اعتقاد کارشناسان، رویکرد افزایش تزریق نقدینگی به‌دلیل بالا بودن تسهیلات تکلیفی و ایجاد مشکلات نقدینگی در بخش تولید، نادرست است. اگر تسهیلات تکلیفی بیش از حد است، راه‌حل آن افزایش بیشتر نقدینگی نیست، بلکه کاهش منطقی و مدیریت اصولی تسهیلات تکلیفی برای بهبود تخصیص منابع است.
مدیر گروه مطالعات پولی مرکز تسهیل تأمین مالی تولید در وزارت امور اقتصادی و دارایی اظهار کرد: با توجه به اینکه در سال‌های گذشته رشد نقدینگی بالایی را در کشور تجربه کردیم؛ سیاست‌گذار پولی سیاست کنترل رشد نقدینگی را در دستور کار قرار داد.
آمارها حاکی از آن است که بعد از شروع تحریمهای بین‌المللی در سال 90 ، روند ضریب فزاینده پولی صعودی شده است. به طوری که ضریب فزاینده از 4.3 در فروردین سال 90 به 6.4 در آذرماه سال 93 افزایش یافته است.
به عقیده یک کارشناس اقتصادی، در شرایطی که کل سیستم بانکی ناتراز بوده، شبکه بانکی فشل است و بانک‌ها با خلق نقدینگی، تورم ایجاد میکنند، موضوع افزایش کارمزد خدمات بانکی اهمیت چندانی ندارد.
