دانمارک، پیشگام جهانی گذار انرژی سبز، در سال ۲۰۲۴ با تامین ۸۸.۴ درصد برق خود از منابع تجدیدپذیر (عمدتا انرژی بادی) رتبه نخست اروپا را کسب کرد و با مدل منحصربهفرد مالکیت اجتماعی و مشارکت مستقیم شهروندان، الگویی الهامبخش برای دستیابی به برق ۱۰۰ درصد پاک تا سال ۲۰۳۰ ارائه میدهد.
جهان در آستانه یک تحول عمیق در نظام انرژی قرار دارد؛ تحولی که محور آن انرژیهای تجدیدپذیر و بهویژه انرژی بادی است. افزایش نگرانیهای زیستمحیطی، فشار برای کاهش انتشار کربن و نیاز روزافزون صنایع به برق پایدار، باعث شده انرژی باد از یک گزینه مکمل به یکی از ارکان اصلی سبد انرژی جهانی تبدیل شود.
بریتانیا با مزرعه بادی فراساحلی صوفیه (۱.۴ گیگاوات) در دریای شمال، برق ۱.۲ میلیون خانه را تامین میکند و برای نخستین بار در مقیاس بزرگ از پرههای توربین قابل بازیافت استفاده میکند.
چین با معرفی بزرگترین توربین بادی شناور فراساحلی ۵۰ مگاواتی جهان، بار دیگر رهبری خود را در صنعت انرژیهای تجدیدپذیر به نمایش گذاشت. این پروژه عظیم نه تنها نوآوری در فناوری انرژی بادی را به سطح جدیدی برده، بلکه فرصتهایی بیسابقه برای بهرهبرداری از انرژی باد در آبهای عمیق فراهم کرده است.
در سالهای اخیر، تلاش برای یافتن راهحلهای نوآورانه در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر به یکی از مهمترین اهداف کشورهای پیشرفته تبدیل شده است. در این میان، استارتاپها نقش قابلتوجهی در توسعه فناوریهای کارآمدتر و سازگار با محیط زیست ایفا میکنند. یکی از جدیدترین نمونهها، پروژهای پیشگام از ایتالیاست که توانسته نگاهها را به خود جلب کند. شرکت نوپای GEVI Wind موفق شده است با طراحی توربین های بادی عمودی هوشمند، گامی بزرگ در جهت افزایش بهرهوری و کاهش آسیبهای مکانیکی بردارد. این فناوری تازه میتواند انقلابی در تولید انرژی بادی در مقیاس کوچک ایجاد کند و حتی آینده تولید انرژی پاک در شهرها را دگرگون سازد.
بزرگتر شدن تیغههای توربینها، انرژی بادی را بهرهورتر کرده است و این امر به صنعت امکان داده تا در مقیاس وسیعتری توسعه یابد. در همین حال، شرکتهای بزرگ فناوری میلیاردها دلار در فناوریهای پاک مانند باد و خورشید سرمایهگذاری میکنند که باعث افزایش فعالیت در سراسر این صنعت شده است.
خاورمیانه اکنون در حال بازتعریف هویت انرژی خود است. با پیشگامی امارات متحده عربی و عمان، پروژههای عظیم ترکیبی بادی، خورشیدی و هیدروژن سبز، این منطقه را به سوی آیندهای پاک و پایدار هدایت میکنند. این گذار نهتنها پاسخی به نیازهای زیستمحیطی، بلکه گامی راهبردی برای استقلال اقتصادی و نوآوری جهانی است.
معاون وزیر نیرو گفت: بهرهبرداری از ۲۵۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی جدید در سراسر کشور و عملیات اجرایی ۴۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در تهران، شنبه، ۱۹ مهرماه با حضور برخط رئیس جمهور آغاز می شود.
در نیمه نخست سال ۲۰۲۵، جهان شاهد نقطه عطفی تاریخی در حوزه انرژی بود؛ جایی که برق تولیدشده از منابع خورشیدی و بادی برای نخستین بار در تاریخ از زغالسنگ، بزرگترین منبع تولید برق جهان، پیشی گرفت. این دستاورد که در گزارش تازه اندیشکده انرژی امبر (Ember) مستقر در لندن منتشر شده، نشان میدهد که انرژیهای تجدیدپذیر نه تنها در حال گسترش سریع هستند، بلکه توانستهاند با افزایش جهانی تقاضا برای برق نیز همگام شوند.
صنعت انرژی و به خصوص انرژی بادی در سطح جهانی در حال گذار به دورهای است که نه تنها رشد ظرفیت، بلکه بهبود کیفیت و کارایی مانند ساخت توربینهای بزرگتر، بهرهوری برق دریافتی بیشتر و کاهش هزینهها بیش از پیش اهمیت دارد. این گزارش کشورهایی که در سال ۲۰۲۴ بیشترین ظرفیت انرژی بادی را دارند را معرفی میکند.
جهان امروز با سرعت به سمت انرژیهای پاک و پایدار حرکت میکند. کشورها برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و مقابله با تغییرات اقلیمی، سرمایهگذاریهای گستردهای در منابع انرژی تجدیدپذیر بهویژه باد و خورشید انجام میدهند. در این میان، تایوان به عنوان یکی از پیشگامان آسیا در توسعه انرژی بادی فراساحلی، گامهای مهمی برداشته است. پروژه فورموسا ۴ به عنوان یکی از مهمترین طرحهای این کشور، قرار است با استفاده از توربینهای غولپیکر زیمنس گامسا، برق مورد نیاز صدها هزار خانه تایوانی را تأمین کند و فصل تازهای را در صنعت انرژی بادی منطقه رقم بزند.
برزیل، غول اقتصادی آمریکای جنوبی، به یک نقطه عطف تاریخی در گذار انرژی خود دست یافته است. برای نخستین بار در تاریخ این کشور، انرژیهای بادی و خورشیدی توانستهاند بیش از یکسوم کل برق مصرفی را تأمین کنند. این دستاورد مهم نه تنها گامی بزرگ در مسیر توسعه پایدار است، بلکه برزیل را به الگویی برای اقتصادهای در حال رشد جهان تبدیل میکند و نشان میدهد چگونه میتوان با منابع تجدیدپذیر به نیازهای روزافزون انرژی پاسخ داد.
تعهد بریتانیا به آیندهای پایدار و عاری از کربن با یک گام بزرگ و نوآورانه همراه شده است. در یک پروژه پیشگامانه، مزرعه بادی فراساحلی صوفیا (Sofia Offshore Wind Farm) در حال توسعه است تا نه تنها یکی از بزرگترین منابع انرژی پاک در این کشور باشد، بلکه با استفاده از فناوریهای جدید، الگویی برای اقتصاد چرخشی در صنعت انرژیهای تجدیدپذیر ارائه دهد.
آژانس بینالمللی انرژی(IEA) در تازهترین پیشبینی این نهاد اعلام کرد که انرژی تجدیدپذیر «حداکثر تا سال ۲۰۲۶ میلادی» با سبقت از ذغالسنگ به عمده منبع تولید برق تبدیل خواهد شد
در اولویت قرار گرفتن توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر به خصوص انرژی خورشیدی و بادی برای رفع ناترازی انرژی سبب شده تا استانها و دستگاههای مختلف برای بهره گیری از امکانات انرژی های جدید بسیج شوند و به همین دلیل شاهد توسعه نیروگاههای جدید در استان های مختلف هستیم
با افزایش نگرانیهای جهانی نسبت به تغییرات اقلیمی و نیاز روزافزون به منابع انرژی پاک و تجدیدپذیر، کشورهای پیشرفته جهان در تلاشاند تا ساختارهای انرژی خود را به سمت استفاده از منابع پاک بازطراحی کنند. یکی از پیشگامان این تحول، آلمان است که با پروژههای نوآورانه در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه نصب توربین های بادی، گامهای بلندی برداشته است.
گزارش جدید اندیشکده انرژی امبر نشان میدهد که تولید برق از منابع تجدیدپذیر مانند خورشید، باد و آب در سال ۲۰۲۴ به رکورد ۳۲ درصد رسیده است. رشد تقاضای جهانی برق به دلیل هوش مصنوعی، مراکز داده و گرمایش جهانی نیز از عوامل اصلی این روند بودهاند.
در سالهای اخیر، انرژی بادی به یکی از مهمترین منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان تبدیل شده و دو منطقه آسیا و اروپا در این زمینه پیشتاز بودهاند. با توجه به دادههای بهروز تا مارس ۲۰۲۵، عواملی مثل حمایت دولتها، سرمایهگذاری کلان و پیشرفتهای تکنولوژیک باعث شده این دو منطقه بتوانند جایگاه ویژهای در تولید انرژی پاک به دست آورند. در این گزارش، به بررسی دلایل موفقیت توسعه انرژی بادی در آسیا و اروپا میپردازیم و نگاهی به تفاوتها و شباهتهای این دو منطقه خواهیم انداخت.
با افزایش نیاز به انرژی پاک و پایدار در جهان، انرژی بادی بهعنوان یکی از منابع کلیدی در آینده انرژی کشورها مطرح شده است. ایران نیز با توجه به منابع بادی غنی و برنامههای دولتی برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، در مسیر استفاده از این ظرفیت قرار دارد. اما این مسیر با فرصتها و چالشهایی همراه است که میتواند آینده انرژی بادی در ایران و جایگاه آن در جهان را تحت تأثیر قرار دهد.