بازار خودروهای مونتاژی این روزها در نقطه جوش قرار دارد؛ خودروهایی که با حمایتهای ارزی تولید میشوند، اما همچنان گرانتر از نمونههای وارداتی به دست مصرفکننده میرسند. کیفیت، تغییر چندانی نکرده و تحویلها طولانی است، در حالی که هر چند وقت یک بار قیمتها گران میشود. اتفاقی که باعث شد وزیر صنعت، معدن و تجارت شخصاً به موضوع ورود کند.
در حالی که وزارت صمت افزایش نرخ ارز را عامل گرانی خودروهای مونتاژی عنوان میکند، شکاف قیمتی این خودروها با نرخ جهانی، ردپای حلقههای مفقود دیگری مانند نقش شرکتهای ثالث در مبادلات تجاری ایران و چین را برجسته کرده است.
در یک ماه اخیر، مسئولان به طور جدی نظرات خود را به سمت خودروسازی داخلی معطوف کردهاند. آمار بیکیفیتی خودروها، نقششان در آلودگی هوا، بالا رفتن آمار تصادفهای جادهای و افزایش قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی باعث شده موضوع خودروسازی از رئیسجمهوری تا وزیر صمت و ارکان مختلف دولت مورد بررسی جدی قرار بگیرد.
صنعت خودروی ایران با صرف بیش از سه و نیم میلیارد دلار برای مونتاژ محصولات وارداتی، در تله وابستگی ارزی و فناوری گرفتار شده است. ساختار تعرفهای ناکارآمد و فقدان راهبرد صنعتی شفاف، مانعی جدی برای توسعه فناوری و رقابتپذیری به شمار میرود.
طی بهار امسال نزدیک به ۴۰درصد ارز خودرویی به مونتاژکاران رسید و در مقابل، واردات خودروی آماده با تخصیص کمتر روبهرو شد. این مدل تامین ارزی «عرضه خودرو» با توجه به سطح کیفی تولیدات مونتاژی در مقایسه با خودروی وارداتی، مدتهاست مورد انتقاد کارشناسان این بازار است.
تعداد زیادی از مشتریان خودروسازان مختلف از ابتدای امسال به گرانی خودروهای ثبتنامی معترض شدهاند. افزایش تجمعات اعتراضی منجر به اعتراض سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در این زمینه شده است. چنانکه محمدعلی اسفنانی گفته است: «تجمع حوالهداران خودرو مقابل تعزیرات موجه نیست و این کار باید بر اساس قانون و مقررات پیگیری شود.»
فردا موتورز که هنوز نتوانسته خودروهای ثبتنامی بهمن 1402 را تحویل دهد، هر ماه طرحهای فروش جدیدی اجرا میکند. این موضوع اعتراض مشتریانی را که منتظر دریافت خودروهایشان هستند، برانگیخته است. با این حال مسئولان وزارت صمت همچنان در سکوت و انفعال به سر میبرند.
شرکت فردا موتورز این روزها بهجای رقابت در بازار خودرو و توسعه محصولات خود درگیر بحرانهای ناشی از مدیریت ناکارآمد و خلف وعدههای پیاپی شده است. تجمع مشتریان معترض، کارزارهای اعتراضی و تحصن مشتریان در نمایندگیها نمادی از بیاعتمادی فزاینده به این خودروساز تازهوارد شدهاند. این در حالی است که مدیران این شرکت به جای پاسخگویی به دنبال خرید سهام سایپا هستند.
شرکتهایی که خودروهای مونتاژی تولید میکنند در یک اقدام هماهنگ محصولات خود را سرموعد مقرر به مشتریان تحویل نمیدهند و این موضوع منجر به اعتراضهای خریداران شده است. در چنین شرایطی سازمان حمایت اعلام کرد افرادی که در این مورد شکایت دارند میتوانند شکایتشان را ثبت کنند تا رسیدگی شود.
شرکت ماموت خودرو و زیرمجموعه آن، مکث موتور، یکی از خودروسازان بخش خصوصی است. ماموت خودرو بزرگترین تریلرساز خاورمیانه و مکث موتور زیربرند خودروهای سواری این شرکت محسوب میشود.
شرکت دیار خودرو در پنجمین دور از نمایشگاه خودرو تهران با دست پر حاضر شد و محصولاتی مانند بایک bj40، bj60، bj80 و بایک x55 را در معرض دید عموم قرار داد.
والیس، خودروسازی کوچک در کشور تونس است که اخیراً اقدام به مونتاژ محصولات ایرانی کرده است. این مونتاژکار آفریقایی، اخیراً با دو خودروساز بزرگ کشور، یعنی ایران خودرو و سایپا قرارداد همکاری امضاء کرده و قرار است دو خودروی ایرانی را مونتاژ کند.
خودروهای چینی که در بازارهای خارجی بهعنوان محصول اقتصادی و ارزان شناخته میشوند، در بازار ایران به خودرویی لاکچری تبدیل شدهاند و حتی تا چهار برابر ارزش خود در منطقه و جهان و با ارقام میلیاردی قیمتگذاری میشوند. اما دلیل این اتفاق چیست و چه کسانی از آن نفع میبرند؟
بررسی وضعیت تولید خودروسازان چینی نشان میدهد که تمایل به بودن در دیگر بازارها و همچنین چالش نقل و انتقال مالی سبب کمرنگ شدن حضور چینیها در ایران شده است، اما برخی کارشناسان معتقدند خودروسازی چین نمیتواند به راحتی از بازار ایران بگذرد.
