فرزاد فخری‌زاده 
تکنیک شیشه خیارشور برای مدیریت زمان
یک سوال! اگر به یک شیشه خیارشور نگاه کنیم، چه می‌بینیم؟ خب معلوم است خیارهایی را می‌بینیم که رنگشان تیره شده است. دیگر چه چیزی می‌بینیم؟ بله، گویا چند حبه سیر، فلفل و مقداری شوید هم در شیشه وجود دارد. علاوه بر این‌ها یک‌چیز دیگری هم هست که نباید فراموش شود: آب‌نمک! زندگی ما هم
یک سوال! اگر به یک شیشه خیارشور نگاه کنیم، چه می‌بینیم؟ خب معلوم است خیارهایی را می‌بینیم که رنگشان تیره شده است. دیگر چه چیزی می‌بینیم؟ بله، گویا چند حبه سیر، فلفل و مقداری شوید هم در شیشه وجود دارد. علاوه بر این‌ها یک‌چیز دیگری هم هست که نباید فراموش شود: آب‌نمک! زندگی ما هم همین‌طور است. وقت ما با کارهایی خیلی مهم (خیار)، کم‌تر مهم (سیر و فلفل) و بی‌اهمیت (آب‌نمک) پر می‌شود. نظریه شیشه خیارشور به ما کمک می‌کند تا اولویت کارهای روزانه خود را بهتر درک کنیم.
نوشتن این مقاله یکی از کارهای مهم امروز من (خیار) است. باید به یکی از دوستانم تلفن مهمی بزنم (سیر و فلفل). چند روزی است که می‌خواهم به آرایشگاه بروم (آب‌نمک). اول باید کدام کار را انجام دهم؟ چطور باید برای رسیدن به همه آن‌ها برنامه‌ریزی کنم؟ طبیعی است که اگر در شیشه فقط خیار بیندازم، بدون آب‌نمک خیارشورها پلاسیده می‌شوند. اما اگر شیشه با آب‌نمک پر شود هم جایی برای خیار نمی‌ماند. بهینه‌ترین شکل برای پر کردن شیشه خیارشور چیست؟
حالا چرا شیشه خیارشور؟
مدل شیشه خیارشور به بهترین شکل می‌تواند یک روز کاری ما را وصف کند. یک روز 24 ساعت است، نه بیشتر و نه کم‌تر. حجم یک شیشه نیم لیتری هم بیشتر یا کم‌تر نمی‌شود. اما این که حجم محدود را با چه چیزی پر کنیم، به ما بستگی دارد.
تمام تلفن‌ها، پیامک‌ها، ایمیل‌ها، گفت‌وگوهای روزانه و هر چیز دیگری که می‌تواند حواسمان را پرت کند، شبیه به آب‌نمک هستند. ولی وجود آن‌ها هم غیرقابل‌اجتناب است. محال است در تمام طول روز هیچ تماس تلفنی‌ای نداشته باشیم. اما کسی برای خرید یک شیشه آب‌نمک پول نمی‌دهد.
محتوای اصلی شیشه خیارشور، خیار است!
در طول روز کارهای دیگری هم وجود دارند که اهمیت بیشتری دارند، اما موضوع اصلی روز ما نیستند. مثلا امروز که به خانه می‌روم حتما باید خرید کنم، نمی‌خواهم شب را گرسنه بخوابم. اما برنامه اصلی امروز من خرید شام نیست. شغل من چیزی است به غیر از مسئول خرید خانه.
روز من با مطالعه، نگارش مقاله، مدیریت محتوای آکادمی تجارت‌نیوز و ورزش است که معنادار می‌شود. دقت کنید هیچ‌کس به شیشه خیارشور نمی‌گوید «شیشه پر شده با آب‌نمک، سیر، فلفل، شوید و کمی هم خیار.» تنها خیارشور است که به این شیشه هویت می‌دهد. همچنین اگر در شیشه‌ای که می‌خرید، آب‌نمک کم‌تری باشد یا سیر وجود نداشته باشد ناراحت نمی‌شوید. برای شما «خیار بیشتر= شیشه خیارشور بهتر!»
مدل شیشه خیارشور چطور کار می‌کند؟
شما بگویید. چطور باید یک شیشه خیارشور را پر کرد؟ طبیعتا قبل از هر چیزی تا آنجا که می‌توانید شیشه را با خیار پر می‌کنید. کمی سیر و فلفل و سبزی در فضای باقی‌مانده می‌ریزید. بعد که مطمئن شدید هیچ خوردنی دیگری در شیشه جا نمی‌شود، آن را با آب‌نمک پر می‌کنید.
طبیعتا قبل از هر چیزی تا آنجا که می‌توانید شیشه را با خیار پر می‌کنید.
در زندگی روزمره چه‌کار می‌کنیم؟ با خیال راحت تلفن می‌زنیم. چت می‌کنیم. به گفت‌وگو می‌پردازیم. یعنی شیشه خود را با آب‌نمک پر می‌کنیم. بعد یادمان می‌افتد کارهای مهم‌تری (سیر و فلفل) داریم. در پایان روز تازه به‌یاد می‌آوریم که خیاری هم بود که باید در شیشه گنجانده شود. اما دیگر جای خالی‌ای وجود ندارد.
تفاوت ترکیب
فکر کنید می‌خواهید مقداری سنگ، سنگ‌ریزه و شن را در یک شیشه بریزید. می‌توانید اول شن بریزید، بعد سنگ‌ریزه و بعد سنگ، یا اول سنگ‌ها را بریزید، بعد سنگ‌ریزه و بعد شن را. وزن کدام شیشه بیشتر خواهد شد؟
در هر دو حالت حجم شیشه و مواد اولیه تغییری نمی‌کنند. اما اولویت‌بندی درست باعث می‌شود درنهایت شیشه‌ای سنگین‌تر داشته باشیم.
شاید دقت‌کرده باشید که فردی موفق مثل بیل گیتس برای ورزش و مطالعه وقت دارد. اما یک کارمند رده پایین در یک فروشگاه مدام از نداشتن وقت کافی گلایه می‌کند.
باور من این است که بیل گیتس به خاطر موفق بودن نیست که وقت آزاد بیشتری دارد. بلکه او موفق است چون می‌تواند زمانش را مدیریت کند.
از شب قبل شیشه خود را ببندید
نکته مهم برای بستن سنگین‌ترین شیشه ممکن این است که از شب قبل بدانید چند تکه خیار در اختیار دارید. برای این منظور باید بدانید مهم‌ترین کارهای شما چه‌چیزهایی هستند.
معمولا ما نمی‌توانیم از قبل برای روز بعد برنامه‌ریزی کنیم، به این دلیل که وظایف پیش‌بینی‌نشده‌ای رخ می‌دهند که تمام برنامه‌ریزی‌های ما را خراب می‌کنند.
اگر شیشه را از شب قبل ببندیم چه اتفاقی می‌افتد؟ اگر وظیفه‌ای ساده که چندان وقت‌گیر نیست پیش بیاید، آن را مثل آب‌نمک لابه‌لای خیارها می‌ریزیم. اگر کاری مهم و وقت‌گیر پیش بیاید (یک قرار مهم کاری) می‌گوییم که برنامه امروز پر است و قرار را به‌روزی دیگر موکول می‌کنیم.
همیشه مقداری جا برای سیر و فلفل وجود دارد. اگر رخدادی پیش‌بینی‌نشده پیش بیاید، عیبی ندارد، از قبل کمی وقت خالی منظور کرده‌ایم.
برای آب‌نمک برنامه‌ریزی نکنید
یکی از اشتباهات رایج در مدیریت زمان این است که مردم فکر می‌کنند باید برای ریزودرشت خود برنامه‌ریزی کنند. هستند کسانی که به شکلی بیمارگونه، حتی برای زمان نوشیدن چای، رفتن به سرویس بهداشتی و طول مدت مسواک زدن خود برنامه‌ریزی می‌کنند.
این آدم‌ها (که به وسواس زمانی مبتلا هستند) همیشه از این‌که کارهایشان طبق برنامه پیش نمی‌رود در عذاب هستند. نداشتن وقت کافی برای رسیدن به امور روزمره، از دیگر علایم وسواس زمانی است.
نداشتن وقت کافی برای رسیدن به امور روزمره، از دیگر علایم وسواس زمانی است.
حالا فکر کنید کسی اصلا برای روزش برنامه‌ریزی نکند. او هم به کارهایش نمی‌رسد، از شلختگی برنامه‌اش عذاب می‌کشد و از کارهای روزمره خود باز می‌ماند.
هیچ فرقی نمی‌کند که برنامه‌ریزی نکنیم، یا در نهایت وسواس بخواهیم تمام جزئیات را مهار کنیم. در هر دو حالت در شلختگی و آشفتگی غرق خواهیم شد. به بیان ساده، کسانی که بیش‌ازاندازه به‌وقت خود اهمیت می‌دهند، هیچ اهمیتی به‌وقت خود نمی‌دهند! مدل شیشه خیارشور به ما کمک می‌کند که اهمیت تعادل در برنامه‌ریزی را بهتر درک کنیم.
برای کارهای خود زنگ نگذارید!
امروزه اپلیکیشن‌های زیادی برای یاد‌آوری وظایف طراحی شده‌اند. این اپلیکیشن‌ها بجای آن‌که به‌وقت شما نظم بدهند، تنها باعث اضطراب و شلوغی برنامه کاریتان می‌شوند.
برتری مدل شیشه خیارشور در همین است. سه کار با اهمیت انتخاب می‌کنید و تمام. برای مدیریت این سه وظیفه، به هیچ اپلیکیشن و برنامه‌ای نیاز ندارید. در کمال آرامش می‌توانید وظایف مهم روز خود را به انجام برسانید. وظایفی که روی یک کاغذ می‌نویسید و به میز کار خود می‌چسبانید.
هر کس برای مصرف خیارشور روش خودش را دارد.
وظایف سیر و فلفلی را می‌شود در یک سررسید یادداشت کرد. برای انجام آن‌ها زمان در نظر نمی‌گیریم. برنامه این است که تمام زمان‌های خالی با این کارها پر شوند.
به‌هیچ‌عنوان به کارهای آب‌نمکی فکر هم نمی‌کنیم! هر وقت که شد، حتی شاید توی تاکسی بتوانیم به ایمیل‌های خود برسیم. لازم نیست ساعت کاری را برای انجام این وظایف هدر بدهیم.
مدل خود را بسازید
مدل شیشه خیارشور ساده است و کار می‌کند. منطق پشت ماجرا را می‌توانیم به‌سادگی درک کنیم. اگر مثل من از طعم خیارشور خوشتان می‌آید، چه‌بهتر! خوشمزه بودن مدل باعث می‌شود که بهتر و ساده‌تر بتوانید به برنامه خود وفادار بمانید.
اما هیچ اجباری وجود ندارد که از این مدل پیروی کنید. بعد از چند ماه که به مدل خیارشور عادت کردید، می‌توانید مدل را با توجه به نیاز خود تغییر دهید. دوستی دارم که می‌گوید «در یک شیشه خیارشور، بهتر از خیار خردشده ریخت.» مدل موردنظر او از این منطق پیروی می‌کند که با شکستن یک کار بزرگ به چند کار کوچک، می‌شود وزن شیشه را حداکثر کرد.
نظرات