سهیل بانی 
«تجارت‌نیوز» گزارش می‌دهد:
چگونه باید نرخ رشد نقدینگی را مهار کرد؟/ سایه سنگین ناترازی‌های اقتصاد ایران بر نقدینگی
یک کارشناس اقتصادی، رشد نقدینگی در اقتصاد ایران را معلول ناترازی‌های اقتصادی متعدد دانست و تاکید کرد که برای مهار نرخ رشد نقدینگی، باید مشکل این ناترازی‌ها حل شوند.
به گزارش تجارت‌نیوز، اهمیت نرخ رشد نقدینگی و اثر آن بر تورم سبب شده که مهار این رشد یکی از مهم‌ترین اولویت‌های اقتصادی دولت باشد و نقدینگی به یکی از کلیدواژه‌های اصلی محافل اقتصادی کشور تبدیل شود. با وجود اینکه نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های اخیر روندی نزولی را طی کرده اما به عقیده بسیاری از کارشناسان، ضروری است که برای مهار تورم اقتصاد ایران، رشد نقدینگی بیش از پیش کنترل شود.
از همین روی، تجارت‌نیوز برای بررسی ریشه‌های نقدینگی و روش‌های مهار آن، با وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی به گفتگو پرداخت.
چرا نرخ رشد نقدینگی در اقتصاد ایران بالاست؟
شقاقی در ابتدای این گفتگو تاکید کرد: «رشد نقدینگی معلولی است که ریشه‌های اثرگذار بر آن، به ناترازی‌های متعدد در اقتصاد ایران باز می‌گردد و هر یک از این ناترازی‌ها قدرت ایجاد رشد نقدینگی بالا را دارند. بنابراین، برای کاهش رشد نقدینگی، در ابتدا باید این ناترازی‌ها را مهار کرد. این موضوع به بانک مرکزی نیز ارتباطی دارد. زیرا بانک مرکزی تنها از زاویه نگاه نظام بانکی می‌تواند به این موضوع ورود کند اما سایر ناترازی‌ها در بخش‌های دیگر اقتصاد به دولت فشار وارد می‌کنند.»
چه ناترازی‌هایی بر رشد نقدینگی اثر می‌گذارند؟
این کارشناس اقتصادی در ادامه به بررسی مهم‌ترین ناترازی‌های اقتصاد ایران پرداخت و توضیح داد: «یکی از مهم‌ترین این ناترازی‌ها، ناترازی شبکه بانکی کشور است. البته اصلاحاتی در جهت انضباط‌بخشی به شبکه بانکی و خارج کردن بانک‌ها از بنگاه‌داری آغاز شده اما این موضوع به اصلاح قانون پولی و بانکی کشور ربط دارد. علاوه بر آن، بحث نظارت‌ها بر شبکه بانکی نیز باید تقویت شود.»
وی ادامه داد: «ناترازی‌های دیگر هم وجود دارند که هر یک از آنها می‌توانند مسبب رشد نقدینگی باشند. یکی از این موارد، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی است. وقتی صندوق‌های بازنشستگی با ناترازی مواجه هستند، کسری بودجه را تشدید می‌کنند و دولت برای کمک به این صندوق‌ها، ناچار است برای تامین منابع لازم به سراغ بانک مرکزی و دیگر بانک‌ها برود که این موضوع، نتیجه‌ای جز رشد نقدینگی ندارد.»
وی در ادامه افزود: «موضوع بعدی، ناترازی‌های اقتصادی دیگر مثل ناترازی بنزین، آب، برق و گاز است که هر یکی از آنها، سهمی در کسری بودجه کشور دارند. برای مثال، وقتی کشور با ناترازی بنزین مواجه می‌شود، دولت باز هم به سمت استقراض می‌رود که این ناترازی را پوشش دهد. این در حالیست که هرگونه دست‌درازی دولت به منابع بانک‌ها، بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی و حتی اخیرا سود شرکت‌های دولتی می‌تواند رشد نرخ نقدینگی را در پی داشته باشد.»
چالش‌های اساسی در رفع ناترازی‌ها
شقاقی در ادامه بررسی موضوع رشد نقدینگی، تصریح کرد: «وقتی این ناترازی‌های اقتصادی وجود دارند، دولت ناچار است به روش‌های مختلف این ناترازی را جبران کند که این موضوع موجبات رشد نقدینگی را فراهم می‌کند. در واقع کنترل رشد نقدینگی تنها یک جمله است اما وقتی دولت بخواهد این ناترازی‌ها را حل کند، با سختی‌های بسیاری مواجه است.»
این کارشناس اقتصادی در پایان خاطرنشان کرد: «برخی از این ناترازی‌ها حاصل 50 سال ساختار معیوب در اقتصاد ایران است و ریشه‌های طولانی‌مدت آنها باعث می‌شود که حل این ناترازی‌ها نیاز به سرمایه اجتماعی، اصلاح قوانین، جراحی‌های عمیق اقتصادی و حذف ذی‌نفعان آنها داشته باشد. بنابراین، مهار این ناترازی‌ها، نیازمند اصلاحات ساختاری در کشور است.»
نظرات