میلاد فوادیان 
گزارش تجارت‌نیوز از بازار خودرو
زیان خودروسازان قابل جبران است؟ / عوامل موثر در بازار خودرو چیست؟
کارشناسان صنعت و اقتصاد خودرو معتقدند؛ اگر دولت سیزدهم می‌خواهد در صحنه مدیریت صنعت خودرو موفق عمل کند، باید تصمیم‌گیران و مدیران این صنعت را از بدنه کارشناسی آن برگزیند.
به گزارش تجارت‌نیوز ، ایران خودرو در گزارش مالی سال ۹۹ زیانی ۱۵ هزار میلیارد تومانی را محقق کرده که نسبت به سال گذشته تقریبا سه برابر شده است. عوامل این ضرر ایران خودرو در بازار خودرو چیست؟
با انتشار صورت‌های مالی دو خودروساز بزرگ کشور، بار دیگر زیانده بودن این دو گروه خودروسازی مشخص شد. بر اساس آمار منتشر شده در وبسایت کدال، مجموع زیان خالص تلفیقی دو شرکت ایران خودرو و سایپا در سال مالی ۹۹ معادل ۳۳ هزار و ۴۰۹ میلیارد تومان بوده که سهم ایران خودرو ۲۱ و سهم سایپا ۱۲ هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده است.
هر خودرو چقدر زیانده است؟
بر اساس این گزارش در میان خودروهای تولیدی ایران خودرو، تنها دو خودروی رانا و وانت آریسان هستند که برای این شرکت سودآوری داشته‌اند این در حالی است که در سال مالی ۹۸ کلیه خودروهای این شرکت زیانده بوده‌اند. در سال ۹۹ ایران خودرو ۱۲ هزار و ۳۶۷ دستگاه رانا را با نرخ متوسط ۱۲۹ میلیون و ۸۵۸ هزار تومان به فروش رسانده که سود حاصل از این فروش ۱۸۰ میلیارد تومان بوده است. در واقع هر دستگاه رانا برای ایران خودرو ۱۴٫۵ میلیون تومان سود داشته است. میزان سود هر دستگاه وانت آریسان هم ۸٫۸ میلیون تومان ثبت شده است.
فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو در گفتگو به تجارت‌نیوز درباره زیان ایران خودرو اینگونه توضیح داد که سیاستهای کلان غلط، سیاستهای خودکفایی برای بازار داخلی، سیاستهای تولید شهرستان و قیمت‌گذاری دستوری غلط عوامل اصلی و تاثیرگذار در بازار خودرو هستند که موجب زیان‌دهی ایران خودرو می‌شوند.
وعده‌هایی که ابراهیم رئیسی و یارانش در شعارهای انتخاباتی خود برای افزایش تولید سالانه خودرو تا ۲میلیون دستگاه، رفع انحصار از این صنعت و قیمت‌گذاری عادلانه در کل زنجیره تولید آن عنوان کرده‌اند نیز مبنی‌بر دغدغه‌هایی است که طی سال‌های گذشته فعالان و مشتریان این صنعت داشته‌اند.
به گزارش «اخبار خودرو»،کارشناسان صنعت و اقتصاد خودرو معتقدند؛ اگر دولت سیزدهم می‌خواهد در صحنه مدیریت صنعت خودرو موفق عمل کند، باید تصمیم‌گیران و مدیران این صنعت را از بدنه کارشناسی آن برگزیند. البته رئیس‌جمهور منتخب نیز سامانه‌ای را برای مشارکت مردم در معرفی اعضا و مدیران دولت سیزدهم معرفی کرده و از همه نخبگان، فرهیختگان، گروه‌ها، احزاب، تشکل‌ها و آحاد مردم خواسته است چنانچه فردی را در تراز «دولت مردمی» می‌شناسند، نسبت به معرفی وی اقدام کنند.
کارآمدی، فسادستیزی، روحیه انقلابی و مردمی‌بودن ازجمله ویژگی‌هایی هستند که رئیس‌جمهور منتخب بر آن‌ها تاکید کرده است. وعده‌هایی که ابراهیم رئیسی و یارانش در شعارهای انتخاباتی خود برای افزایش تولید سالانه خودرو تا ۲میلیون دستگاه، رفع انحصار از این صنعت و قیمت‌گذاری عادلانه در کل زنجیره تولید آن عنوان کرده‌اند نیز مبنی‌بر دغدغه‌هایی است که طی سال‌های گذشته فعالان و مشتریان این صنعت داشته‌اند.
محمد بیاتیان، عضو اسبق کمیسیون صنایع و معادن مجلس و کارشناس اقتصادی با اشاره به اظهارنظرهای خودرویی رئیس‌جمهور منتخب، گفت: «امیدهای زیادی برای بهبود وضعیت زنجیره تولید خودرو در کشور شکل گرفته است. مردم در چهار دهه گذشته همواره از کیفیت و قیمت خودرو ناراضی بوده‌اند که مهم‌ترین دلایل این نارضایتی را می‌توان مربوط به تولید خودروهایی دانست که به لحاظ کیفیت و به‌روز بودن و البته گرانی، مردم آن‌ها را در شأن خود و صنعتی که قدمت ۵۰ساله دارد، نمی‌دانند.»
زیان انباشته شرکت‌های خودروساز از رقم ۱۵۰هزار میلیارد تومان عبور کرد. برای جبران این خسارت دولت چه تدبیری را می‌تواند به کار بندد؟
خودروسازان بزرگ به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری محصولاتشان در سه سال گذشته نزدیک به ۱۷۰هزار میلیارد تومان زیان را تجربه کردند که دولت بخشی از این زیان را از طریق تزریق نقدینگی تامین کرد و بخشی دیگر نیز از طریق فروش دارایی‌ها و شرکت‌های زیرمجموعه جبران شده است. درواقع شرکت‌های خودروساز را وادار کرده‌اند برای جلوگیری از پاسخگویی دولت‌ها به مردم در مورد گرانی خودرو، فروش همراه با زیان داشته باشند.
موضوع «فروش همراه با زیان» محصولات شرکت‌های خودروساز، علاوه بر ایجاد خسارت در زیرساخت‌های صنعت خودرو کشور، باعث شده است دولت به موضوع قیمت تمام‌شده خودرو کمتر توجه کند. متاسفانه دولت از شرکت‌های خودروسازی نخواسته است قیمت تمام‌شده خود را کاهش دهند. اگر برای دولت‌ها قیمت تمام‌شده مهم بود، طبیعتا زیانده بودن آن‌ها که ناشی از وجود فاصله بین قیمت فروش و بهای تمام‌شده است نیز باید مورد توجه قرار می‌گرفت.
دولت برای خروج خودروسازان از سیکل معیوب تولید زیان و خودرو بی‌کیفیت چه راهی را در پیش بگیرد؟
اگر این صنعت را به فضای رقابتی هدایت کنند و دولت دخالتی در قیمت‌گذاری محصولات آنان نداشته باشد، مدیران این صنعت برای بقای بنگاه‌های خود از راهکارهای اقتصادی بهره می‌جویند. درواقع از طریق سودآور کردن شرکت‌های تولیدکننده، می‌توان بار دولت را در تامین هزینه‌های کشور از یک‌سو و وابستگی به فروش نفت را از سوی دیگر کاهش داد. دولت نفتی، دولتی تورم‌زاست. تولید باید سودآور باشد، در غیر این صورت، تولیدی که همراه با زیان باشد؛ نمی‌تواند ارزش افزوده‌ای برای اقتصاد کشور ایجاد کند.
به نظر شما دلایل عدم موفقیت خودروسازان در کاهش قیمت تمام‌شده محصولاتشان چیست؟
ابتدا باید گفت این اراده و ضرورت در مدیران خودروسازی‌ها وجود ندارد. ضعف مدیریتی و وجود ساختارهای ناردست و فسادزا به‌ویژه در چینش‌های مدیریتی، عدم‌استقلال طراحی در تولید پلت‌فرم خودرو به دلیل نداشتن اولویت و فهم مدیریتی برای سرمایه‌گذاری و همچنین تیراژ محدود و عدم توفیق در جذب بازارهای صادراتی، فزونی منابع و زیرساخت‌ها به‌ویژه در مقایسه با میزان تولید، ضعف ناشی‌از سیاست‌گزاری در توسعه قطعه‌سازی و در نهایت وجود ساختار اشتباه تامین و خرید گران مواد اولیه و قطعات ناشی‌از آن، مانع سوددهی شرکت‌های خودروساز می‌شوند.
نظرات