به گزارش تجارت نیوز، جدیدترین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از اقتصاد ایران، بار دیگر تصویر نه‌چندان امیدوارکننده‌ای از وضعیت کلان کشور نشان می‌دهد. در حالی که سال ۱۴۰۳ با رشد اقتصادی مثبت ۳ درصدی بدون نفت به پایان رسید؛ در تیرماه ۱۴۰۴ رشد کل اقتصاد به منفی ۰.۳ درصد سقوط کرده است. این یعنی موتور اقتصاد ایران به جای شتاب گرفتن، ترمز کرده و حتی درجا می‌زند.
جزئیات این گزارش، پرده از یک واقعیت تلخ‌تر برمی‌دارد، بخش صنایع و معادن که باید ستون فقرات تولید و اشتغال کشور باشد، با افت ۳.۴ درصدی مواجه شده است. کاهش تولید صنایع بورسی و رکود بازار مصالح ساختمانی نشانه‌ای روشن از بحران عمیق در صنعت ایران است؛ بحرانی که اگر ادامه یابد، نه تنها برنامه‌های توسعه‌ای را به عقب می‌راند بلکه بازار کار و رقابت‌پذیری کشور را نیز به شدت تضعیف می‌کند.
این اعداد و ارقام هشدار می‌دهند که صنعت ایران در یک پیچ سخت قرار دارد؛ جایی که انرژی پایدار برای جلوگیری از کاهش تولید، سیاست‌های حمایتی کارآمد و امکان رقابت برابر با رقبای خارجی را ندارد. پرسش اینجاست آیا می‌توان در چنین شرایطی به آینده تولید داخلی امیدوار بود؟
در سال گذشته صنایع بیش از ۱۲۹ روز با محدودیت برق مواجه بوده‌اند / پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال حتی بیش از ۱۵۰ روز باشد
حمیدرضا صالحی، عضو اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز ضمن اشاره به مهم‌ترین موانع پیش‌روی بخش صنعت کشور و کاهش تولید گفت: تأمین انرژی همچنان یکی از اصلی‌ترین مشکلات صنایع است. در سال گذشته صنایع بیش از ۱۲۹ روز با محدودیت برق مواجه بوده‌اند و پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال حتی بیش از ۱۵۰ روز باشد. این وضعیت عاملی جدی در کاهش تولید است. همچنین این محدودیت‌ها نه تنها خسارت مالی به صنایع وارد می‌کند، بلکه باعث عقب‌ماندگی برنامه‌های توسعه‌ای، آسیب به اشتغال و تضعیف نیروی انسانی نیز می‌شود.
کالاهای ایرانی توان رقابت خود را از دست داده‌اند
او همچنین به عوامل خارجی مؤثر بر افزایش هزینه تولید اشاره و تشریح کرد: با افزایش نرخ ارز، هزینه تولید بالا می‌رود زیرا بسیاری از نهاده‌ها وارداتی هستند. از سوی دیگر، تحریم‌ها هزینه خرید و انتقال کالا را سنگین‌تر کرده است. این وضعیت در حالی رخ می‌دهد که درهای کشور برای واردات محصول نهایی باز است؛ بنابراین کالاهای خارجی ارزان‌تر وارد می‌شوند و تولیدکننده داخلی که هزینه‌های بالاتری دارد، توان رقابت خود را از دست می‌دهد.
آینده صنعت با بحران انرژی موجود روشن نیست
صالحی راهکار اصلی تقویت صنعت را افزایش صادرات و بهبود روابط بین‌المللی دانست و تصریح کرد: اگر روابط اقتصادی کشور با جهان بهبود پیدا کند، هزینه تمام‌شده تولید کاهش می‌یابد. در آن شرایط هم می‌توان بازار داخل را حفظ کرد و هم در بازار خارجی حرفی برای گفتن داشت. با بحران انرژی موجود، آینده صنعت روشن نیست. در بخش صادرات هم به دلیل سیاست‌های ارزی نادرست بانک مرکزی، عملکرد رو به افول است. اگر همین روند ادامه یابد، رکود تولید تشدید می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: برای خروج از این وضعیت باید چند اقدام اساسی انجام شود، اول، بهبود روابط خارجی، کاهش هزینه‌های ناشی از تحریم، افزایش تیراژ و بهره‌وری تولید و در عین حال جلوگیری از اتلاف منابع توسط شرکت‌های ناکارآمد.
بر اساس این گزارش، بدون اتخاذ اصلاحات اساسی در حوزه انرژی، سیاست‌های صنعتی و ارزی و بهبود روابط اقتصادی با جهان، تولید داخلی ایران در معرض رکود شدید قرار می‌گیرد و بخش‌های مهمی از اقتصاد از جمله اشتغال و توسعه صنعتی با خطر جدی مواجه می‌شوند.
برای مطالعه بیشتر گزارش مرگ تولید را در تجارت‌نیوز بخوانید.
