به گزارش تجارت نیوز، زیرساختهای حیاتی انرژی در اسرائیل و ایران از آسیب در امان نماندهاند و در همان چند روز نخست تشدید درگیری میان دو کشور، خساراتی متحمل شدهاند. هرچند سناریوهای فاجعهبار هنوز بهطور کامل محقق نشدهاند، اما جنگ تاکنون تاثیر قابلتوجهی بر قیمت نفت داشته است.
آنطور که رویترز گزارش داده، برخی از تاسیسات انرژی در هر دو کشور طی روزهای اخیر هدف قرار گرفتهاند که به اختلالات قابلتوجهی در تولید منجر شده است. روز دوشنبه به نظر میرسید که طرفین در حال حاضر تاسیسات حساس انرژی و مسیرهای اصلی تأمین را بهطور مستقیم هدف قرار نمیدهند، اما با ادامه حملات به تاسیسات انرژی، قیمت نفت به این حملات واکنش نشان داد.
با توجه به گزارش رویترز، مشخص است که هدفقرارگرفتن تاسیسات انرژی در دو کشور، نه صرف تبعات داخلی، بلکه تبعات بینالمللی دارد.
کشورها همچنان چشمانتظار مشخص شدن وضعیت تنگه هرمز
تنگه هرمز؛ گذرگاهی باریک و حیاتی میان ایران و عمان در خلیج فارس که روزانه بین ۱۸ میلیون تا ۱۹ میلیون بشکه نفت خام و فرآوردههای نفتی از آن عبور میکند؛ معادل حدود یکپنجم مصرف جهانی است.
همچنین، در سال گذشته حدود ۸۵ میلیون تن ال.ان.جی از قطر و امارات نیز از طریق این تنگه صادر شده که معادل حدود ۲۰ درصد از تقاضای جهانی است. بنابراین، هرگونه اختلال در فعالیتهای دریایی این منطقه میتواند بازارهای نفت و گاز را بهشدت دچار بحران کرده و قیمتها افزایش دهد.
آسیبهای واردشده به صنعت انرژی تاکنون قابلتوجه بوده است
به گزارش موسسه تحلیل داده «کپلر»، مجموع صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در هفته جاری تنها حدود ۱۰۲ هزار بشکه در روز پیشبینی شده است. این در حالی است که میانگین صادرات هفتگی در سال جاری تاکنون حدود ۱.۷ میلیون بشکه در روز بوده است.
آنطور که رویترز گزارش داده، صادرات از جزیره خارگ که بیش از ۹۰ درصد نفت ایران از آن صادر میشود، از روز جمعه بهطور کامل متوقف شده و تا روز دوشنبه هیچ نفتکشی در این منطقه پهلو نگرفته است.
با این حال، بنا بر اطلاعات کپلر، ایران حدود ۲۷.۵ میلیون بشکه نفت را در نفتکشهایی خارج از خلیج فارس ذخیره کرده که میتواند امکان فروش نفت را برای چند هفته آینده فراهم کند. به نظر میرسد چین همچنان خریدار اصلی نفت ایران باشد.
تبعات هدفقراردادن زیرساختهای انرژی
آنطور که رویترز گزارش داده، اسرائیل برخی از زیرساختهای انرژی ایران را بهطور مستقیم هدف قرار داده است. روز شنبه، ایران بخشی از تولید گاز در میدان پارس جنوبی در خلیج فارس را متوقف کرد. میدان گازی پارس جنوبی یک میدان مشترک با قطر است و روزانه حدود ۶۱۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی، معادل حدود ۸۰ درصد تولید گاز ایران را تولید میکند. بخش قطری این میدان که با نام «میدان شمالی» شناخته میشود، منبع اصلی تامین گاز برای صنعت عظیم ال.ان.جی برای قطر است.
این میدان همچنین روزانه حدود ۷۰۰ هزار بشکه میعانات گازی تولید میکند. پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس میتواند روزانه ۴۲۰ هزار بشکه از این میعانات را فرآوری کند.
رویترز در گزارش خود مدعی شد: هرچند هنوز میزان دقیق خسارات وارده به فاز 14 پارس جنوبی مشخص نیست، اما هرگونه آسیب جدی میتواند تاثیر مهمی بر تولید میعانات داشته باشد. افزون بر آن، اسرائیل مخازن سوخت در شهران، پالایشگاه شهرری و پالایشگاه فجر جم را نیز هدف قرار داده است. تاثیر دقیق این حملات بر تولید هنوز مشخص نیست.
همچنین، سخنگوی وزارت خارجه قطر درباره هدف قرار دادن تاسیسات انرژی ایران هشدار داد و گفت اقدامات اسرائیل، حساب نشده است و پیامدهایی برای قیمت نفت دارد.
رویترز در ادامه گزارش خود تبعات جنگ بر انرژی اسرائیل را هم بررسی کرد. روز جمعه، اسرائیل دو میدان گازی فراساحلی خود یعنی میدان لویاتان و میدان کاریش را تعطیل کرد؛ اقدامی که عرضه گاز این کشور را دو سوم کاهش داد. در حال حاضر تنها میدان «تامار» همچنان فعال است، اما اسرائیل برای تامین برق به استفاده از زغالسنگ و نفت کوره روی آورد.
این کاهش عرضه تاثیر زیادی بر صادرات گاز اسرائیل گذاشته است. میدان لویاتان در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۱.۳۳ میلیارد مترمکعب گاز تولید کرده بود که بخش عمدهای از آن به مصر و اردن صادر میشد. گاز اسرائیل حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از مصرف مصر را تامین میکرد. اختلال در عرضه گاز اسرائیل باعث شد که تولیدکنندگان کود شیمیایی مصر روز جمعه فعالیت خود را متوقف کنند. همچنین، پالایشگاه نفت حیفا اعلام کرد که روز دوشنبه تمامی واحدهای خود را پس از آسیب جدی به نیروگاه تأمینکننده بخار و برق تعطیل کرده است.
آنطور که رویترز گزارش داده، با توجه به سرعت تشدید این درگیری در روزهای گذشته، نمیتوان سناریوهای بدبینانه برای بازار انرژی را منتفی دانست.