به گزارش تجارت نیوز، شبکه خبری الجزیره در گفتوگویی با مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران به بررسی موضع ایران در غنیسازی اورانیوم و امکان ادامه روند مذاکرات هستهای ایران پرداخته است.
پزشکیان در این گفتوگو بر این موضوع که ایران علیرغم مخالفتهای بینالمللی، برنامه غنیسازی اورانیوم خود را ادامه خواهد داد، تاکید کرد و بیان داشت: «ایران توسعه تواناییهای هستهای خود را «در چارچوب قوانین بینالمللی» انجام خواهد داد.»
موضوعی که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان نیز در مصاحبهای با شبکه خبری فاکسنیوز آن را عنوان کرده و اظهار داشته بود: «تهران هرگز برنامه غنیسازی اورانیوم خود را رها نخواهد کرد، اما پذیرای یک راهحل مذاکرهای برای برنامه هستهای خود است که در آن تضمین کند این برنامه برای اهداف صلحآمیز در پاسخ به لغو تحریمها است.»
پذیرش مذاکره و رد تهدید
پزشکیان در گفتوگوی خود با الجزیره با اشاره به اظهارات اخیر [دونالد] ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که گفته بود: «ایران نباید سلاح هستهای داشته باشد» تصریح کرد: «ما این (موضوع) را میپذیریم زیرا ما سلاحهای هستهای را رد میکنیم و این موضع سیاسی، مذهبی، انسانی و استراتژیک ماست.»
رئیسجمهور ایران با عنوان این مطلب که ما به دیپلماسی اعتقاد داریم، متذکر شد: «هرگونه مذاکرهای در آینده (با ایران) باید بر اساس منطق برد-برد باشد و ما تهدیدها و دیکتهها را نمیپذیریم؛ ادعای ترامپ مبنی بر اینکه برنامه هستهای ما تمام شده است، فقط یک توهم است چرا که تواناییهای هستهای ما در ذهن دانشمندان ما است و نه در تأسیسات.»
مقامات ایرانی بارها اعلام کردهاند که آغازگر یک جنگ و تنش با هیچ کشور و دولتی نیستند اما در صورت حمله به ایران، حتما با تمام قوا از تمامیت ارضی آن دفاع خواهند کرد. آنچنانکه پزشکیان به الجزیره نیز میگوید: «ما کاملاً برای هرگونه حرکت نظامی جدید اسرائیل آمادهایم و نیروهای مسلح ما آمادهاند تا دوباره به عمق اسرائیل حمله کنند.»
رئیس قوه مجریه ایران همچنین تاکید میکند: «ایران به آتشبس که به جنگ ۱۲ روزه پایان داد، برای حفظ آن تکیه نکرده است و ما در مورد آن (آتشبس) خیلی خوشبین نیستیم. به همین دلیل است که خود را برای هر سناریوی احتمالی و هرگونه پاسخ احتمالی آماده کردهایم. اسرائیل به ما آسیب رسانده است و ما نیز به آن آسیب رساندهایم. اسرائیل ضربات محکمی به ما وارد کرده است و ما به عمق آن ضربه زدهایم، اما اسرائیل خسارات خود را پنهان میکند.»
دیپلماسی در صدر
به نظر میرسد گفتوگوهای این روزهای مقامات ایرانی با رسانههای خارجی بخشی از مسیر «دیپلماسی عمومی» این کشور نسبت به آگاهی جامعه بینالملل از چند و چون برنامههای ایران پس از جنگ 12 روزه با آمریکا واسرائیل باشد که از سوی رئیسجمهور و وزیر امور خارجه کشورمان دنبال شده است.
در همین راستا سیدعباس عراقچی، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، نیز در مصاحبه با فاکسنیوز با دعوت طرف آمریکایی برای نشستن پای میز مذاکره اظهار داشته بود که ایران میتواند ثابت کند که برنامه هستهایاش برای اهداف صلحآمیز بوده است و (این روند) میتواند منجر به لغو تحریمها شود، اقدامی که او آن را یک بازی «برد-برد» برای تهران و واشنگتن توصیف کرد.
هفتهنامه نیوزویک با پوشش خبری این گفتوگو، در گزارش خود به همزمانی مصاحبه عراقچی با مذاکرات هستهای ایران و تروئیکای اروپایی در استانبول اشاره میکند و مینویسد: «اظهارات اخیر عراقچی در گفتوگو با فاکسنیوز، زمینه را برای مذاکرات هستهای بیشتر بین ایران و بریتانیا، فرانسه و آلمان، معروف به E3، که قرار است روز جمعه در استانبول برگزار شود، آماده کرده است.»
وزیرخارجه ایران پیش از این ضمن تایید از سرگیری گفتگوها با تروئیکای اروپایی گفته بود که کشورش با «دست پُر» وارد این مذاکرات میشود و لازم است اروپاییها از مواضع ایران مطلع شوند.» به نظر میرسد اظهارات عراقچی پاسخی به گفتههای ژان-نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، باشد که گفته بود: «اگر پیشرفتی در مذاکرات هستهای با ایران صورت نگیرد، فرانسه به همراه بریتانیا و آلمان تحریمهای موسوم به «اسنپبک» را علیه ایران بازخواهد گرداند.»
ابهام میانجیگری روسیه در مذاکرات ایران و آمریکا
البته پیش از نشست روز جمعه ایران و تروئیکای اروپایی، نشست دیگری نیز در سطح مدیران کل وزارتخانههای خارجه کشورهای روسیه و چین و ایران برگزار شده است که با اعلان حمایت این کشورها از مواضع تهران همراه بود. اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه، در رابطه با این نشست گفته بود: «روسیه و چین هر دو عضو برجام و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل هستند و میتوانند در هر روندی که در این زمینه شکل بگیرد، نقش ایفا کنند.»
در همین راستا ایران، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران، را راهی مسکو کرده بود تا در رایزنی با «ولادیمیر پوتین» از مواضع رئیسجمهور روسیه در رابطه با ایران آگاهی پیدا کند. آنچنانکه «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین در این مورد میگوید: «(در این دیدار لاریجانی) ارزیابی خود نسبت به اوضاع در خاورمیانه و برنامه هستهای ایران را ارائه داد و طرف روس هم مواضع شناختهشدهای را با هدف تثبیت اوضاع در منطقه و حلوفصل سیاسی مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران ابراز کرد.»
جالب است که خبر ملاقات لاریجانی با پوتین برای نخستین بار از سوی کرملین منتشر شد و بعدتر ایران عنوان کرد که او به عنوان نماینده ویژه رئیسجمهور ایران به روسیه سفر کرده است. هر چند که به نظر میرسد لاریجانی حامل پیام مقامات ارشد نظام برای ساکنین کرملین بوده باشد. با وجود اینکه برخی سفر لاریجانی به مسکو را به معنای تمایل روسیه برای میانجیگری میان ایران و آمریکا تلقی میکردند اما سخنگوی کرملین بدون اشاره به تمایل مسکو برای ورود به این موضوع گفت: «در دیدار پوتین و لاریجانی، طرف روس مواضع خود را در مورد تنظیم سیاسی مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران بیان کرد.»
خشنودی ترامپ از یک مصاحبه
یکی دیگر از موضوعات مورد توجه در مصاحبههای مقامات ایرانی با رسانههای غربی، به بخشی از گفتوگوی عباس عراقچی با فاکسنیوز، رسانه مورد علاقه دونالد ترامپ، باز میگردد. با وجود اینکه رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به دعوت به مذاکره تهران، هشدار جدیدی به ایران داد و تهدید به حمله مجدد به کشورمان را تکرار کرد اما از اظهارات وزیر خارجه ایران نسبت به آسیبهای جدی تاسیسات هستهای کشورمان پس از حمله آمریکا ابراز رضایت و آن را در شبکه اجتماعی خود منتشر کرده است.
هفتهنامه نیوزویک در گزارشی با اشاره به این موضوع آورده است: «رئیسجمهور دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی خود گفته است که «در صورت لزوم» دوباره به سایتهای هستهای ایران حمله خواهد کرد و هشدار به تهران مبنی بر اینکه باید از جاهطلبیهای خود برای ادامه غنیسازی اورانیوم دست بردارد را تکرار کرده است.»
این هفتهنامه به اظهارات عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در مصاحبه با برت بایر، مجری فاکسنیوز، اشاره میکند که در آن، این دیپلمات در رابطه با شدت خسارات ناشی از حملات ایالات متحده به تأسیسات هستهای اصلی کشورش در 22 ژوئن (یکم تیرماه) گفته بود که تأسیسات غنیسازی (اصفهان، فردو و نطنز) نابود شدهاند.
نیوزویک در ادامه مینویسد: «ترامپ روز دوشنبه هفته جاری یعنی 21 ژوئیه (30 تیرماه) در پلتفرم اجتماعی خود پستی را منتشر و از پوشش رسانهای مربوط به انهدام تاسیسات هستهای ایران در رسانههای آمریکا انتقاد کرده بود اما چرا دونالد ترامپ تا این اندازه نسبت به اعلان خبر از بین رفتن تاسیسات هستهای ایران در حملات آمریکا حساس است و از اظهارات اخیر عباس عراقچی در این مورد رضایت دارد؟ او در شبکه اجتماعی خود با ذکر این بخش از گفتههای وزیر خارجه ایران مبنی بر اینکه «خسارات سایتهای هسته ای ایران بسیار شدید است، آنها نابود شدهاند» آورده است: «البته که هستند، همانطور که (من پیش از این ) گفتم، و اگر لازم باشد دوباره این کار را خواهیم کرد!»
این هفتهنامه در این مطلب به گزارش سیانان از ارزیابی اولیه اطلاعاتی ایالات متحده نسبت به عدم نابودی تاسیسات هستهای ایران اشاره میکند و یادآور میشود: «براساس بررسیهای صورت گرفته این حملات برنامه هستهای ایران را نابود نکرده، بلکه فقط آن را ماهها به عقب انداخته است. بنابراین ترامپ اظهارات عراقچی را اینگونه تفسیر کرده است که حملات نظامی ایالات متحده، توانایی ایران برای توسعه بمب هستهای را متوقف کرده است. وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با فاکسنیوز با بیان اینکه «تأسیسات ما آسیب دیدهاند – آسیب جدی دیدهاند» به این پرداخته بود که که تهران به دلیل خسارات ناشی از حملات ایالات متحده، برنامه غنیسازی اورانیوم خود را متوقف کرده است، اما با این حال تاکید می کند که کشورش به این برنامه ادامه خواهد داد زیرا این دستاورد دانشمندان خودمان است و اکنون، بیش از آن، این موضوع به غرور ملی مربوط میشود.»
عراقچی همچنین در مصاحبه خود این موضوع را نیز بیان کرده بود که خسارت توسط بازرسان ایرانی در حال ارزیابی است و بازرسان سازمان ملل میتوانند سایتهای هستهای ایران را بررسی کنند اما او این موضع را تأیید یا رد نکرد که آیا اورانیوم غنیشده از حملات ایالات متحده جان سالم به در برده است یا خیر و تنها به ذکر این نکته بسنده کرد که تهران جزئیات را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) ارائه خواهد داد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش از این مدعی شده بود که نمیداند چه اتفاقی برای اورانیوم غنیشده ایران افتاده است.