تغییرات اقلیمی یک واقعیت انکارناپذیر است
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی با اشاره به وقوع پدیده تغییر اقلیم در جهان و لزوم اجماع جهانی برای کنترل آن، گفت: یکی از مباحثی که گزارش های هیات بین‌الدول تغییر اقلیم بر آن اشاره دارد، افزایش پدیده‌های حدی و حالت‌های نابهنجار شدید آب و هوایی در سطح جهان است.
«احد وظیفه» گفت: تغییر اقلیم مساله ای نیست که یک‌شبه و ناگهانی اتفاق افتاده باشد. این مشکل حاصل تغییر روندهاست که طی آن کلاس اقلیمی مناطق عوض شده است.
وی بیان‌داشت: در ایران بر اساس تاریخچه بلندمدت بارش‌ها، دما و رطوبت، اقلیم‌های مختلف خشک و معتدل، سرد و خشک، گرم و خشک، مرطوب و ... در کشور شکل گرفته است، اما به‌تدریج شاهد تغییر آنها هستیم.
وظیفه ادامه‌داد: در گذشته وضعیت به گونه‌ای بود که ۲۵ درصد بارش‌ها را در پاییز، ۳۵ درصد را در زمستان، ۲۵ درصد را در بهار و بقیه را در فصل تابستان دریافت می‌کردیم، اما در سال‌های اخیر شاهد کاهش شدید بارش‌ها در تابستان، کاهش بارش برف و ضعیف شدن بارش‌ها در فصل بهار هستیم.
وی گفت: در نیم قرن اخیر متوسط بارش‌های کشور ۴۰ میلی‌متر کاهش داشته، همچنین به‌طور متوسط دمای کشور ۲.۵ درجه سانتی‌گراد افزایش داشته است و چنین شرایطی در مجموع نشان‌دهنده تغییر اقلیم است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی خاطرنشان‌کرد: هر یک درجه افزایش دما بین ۶ تا هفت درصد تبخیر را افزایش می‌دهد، مساله‌ای که به افزایش مصرف آب و انرژی انجامیده و حتی روی خلق و خوی افراد تاثیر می‌گذارد.
وی یادآور شد: با گرم‌تر شدن اقلیم کشورمان و کاهش بارندگی، میزان آب در دسترس و روند دسترسی به آب کاهش می‌یابد.
وظیفه اضافه‌کرد: جمعیت کشور نسبت به اوایل انقلاب با رشد حدود سه برابری همراه شده و از سویی دریافتی آب کشورمان کاهش یافته است؛ همه اینها سبب می‌شود تا شرایط سخت‌تری را نسبت به گذشته شاهد باشیم و هر روز به سمت شرایط پیچیده تر اقلیمی حرکت کنیم.
وی گفت: در سال‌های گذشته به‌جز سال ۹۷، ۹۸ و اوایل سال ۹۹، با خشکسالی مواجه بودیم و بیش از ۴۶ درصد بارندگی کشور کاهش یافت. همچنین از آغاز سال آبی جاری تاکنون کمتر از نصف بارش‌های کشور را دریافت کردیم و تداوم این شرایط نگران‌کننده است.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی افزود: خشکسالی یک پدیده خزنده و بطئی، اما فراگیر است و در ایران خشکسالی به سمت طولانی‌تر شدن رفته است.
وی بیان‌داشت: این مساله و در مقابل کاهش بارش‌های جوی و افزایش تقاضای آب، سبب شده تا فشار بر منابع آب زیرزمینی افزایش یافته و استخراج از این منابع افزایش یابد. بر این اساس اقلیم سرزمین‌مان دچار چالش بزرگ فرونشست شده است.
وظیفه تصریح‌کرد: این مسائل به‌تدریج امنیت غذایی، زیرساخت‌های انرژی، بهداشت وسلامت جامعه و ... را تحت‌تاثیر منفی خود قرار خواهد داد و همه آنها وابسته به شرایط اقلیمی است؛ شرایطی که شاید تا یک دهه آینده دیگر تاب تحمل آنها را نداشته باشیم.
وی گفت: امروز گرمایش جهانی سبب شده تا الگوهای جوی عبوری از کشورمان تغییر کند، دیگر خبری از دریافت ۲۵ درصد بارش‌های جوی در پاییز نباشد، بارندگی‌ها کمتر از نرمال باشد و به‌تبع آن روزهای آلوده افزایش یابد.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی تصریح‌کرد: بخش مهمی از تغییر اقلیم، دست ساخت بشر است، امروز ساخت‌و سازها در سطح جهان افزایش یافته، مساحت جاده‌کشی‌ها و سطوح آسفالتی چند برابر شده، فعالیت‌های مختلف اقتصادی و معدنی و ... همگی سبب شده تا بر موضوع تغییر اقلیم تاثیرگذار شویم.
وی اضافه کرد: در این مسیر فقط به دشت‌ها اکتفا نکرده‌ایم و با جاده‌کشی، ایجاد تاسیسات و ویلاها، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و ... در مناطق کوهستانی، منابع تامین آب کشورمان (یعنی سلسله جبال البرز و زاگرس) را تحت تاثیر منفی قرار داده‌ایم.
وظیفه بیان‌داشت: موضوع تغییر اقلیم در جهان، از سال ۲۰۱۵ و با برگزاری کنفرانس پاریس مورد پیگیری جدی قرار گرفت و کشورها متعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، متان، دی‌اکسید کربن و ... شدند.
وی اظهار داشت: هرچند مصرف انرژی در جهان رو به افزایش است، اما تلاش‌های جهانی در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در دستور کار قرار گرفته و نمونه‌های آن را در افزایش تعداد خودروهای برقی، استفاده از سبد انرژی‌های پاک (خورشیدی، بادی، زمین‌گرمایی، هسته‌ای و ...) شاهدیم.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی گفت: مطابق هدفگذاری انجام شده، اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۳۰ میلادی، ۴۵ درصد سبد انرژی خود را به سمت انرژی‌های پاک سوق می‌دهد. این در حالی است که اکنون بخش اعظم انرژی کشورمان از منابع فسیلی تامین می‌شود که البته موضوع تحریم‌ها نیز بر آن تاثیرگذار بوده است.
وی یادآور شد: امروز به دلیل محدودیت منابع انرژی در جهان، همچنین اهمیت بالای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، تنبیهاتی در تجارت بین‌الملل برای این مساله در نظر گرفته شده است و بر این اساس به‌ناچار باید به این سمت برویم.
افزایش ۱.۵۴ درجه‌ای دمای کره زمین از زمان صنعتی شدن
وظیفه گفت: مطالعات نشان می‌دهد از زمان صنعتی شدن (سال ۱۸۵۰ میلادی) تاکنون دمای کره زمین ۱.۵۴ درجه سانتی‌گراد بالاتر رفته است، در حالی که طبق مصوبات کنفرانس پاریس قرار بود در سال ۲۰۳۰ به این عدد برسیم؛ امری که به‌طور قطع رقابت اقتصادی کشورها اصلی‌ترین عامل آن بوده است.
وی اضافه کرد: امروز شاهد عواقب منفی ناشی از این مساله در سطح جهان و بروز حالت‌های نابهنجار شدید آب و هوایی از جمله بروز آتش سوزی در جنگل‌ها، تخریب محیط زیست، وقوع سیلاب‌ها، خشکسالی‌ها، گرد و خاک‌ها و غیره هستیم که از جمله مهمترین آنها در همین هفته گذشته آتش‌سوزی گسترده و مهیب در لس‌آنجلس آمریکا قابل ذکر است.
این مقام مسئول سازمان هواشناسی خاطرنشان‌کرد: یکی از معضلات اساسی کشورمان، مصرف بالای آب برای تولید هر کیلووات ساعت برق است. این در حالی است که کمبود آب برای تامین مایحتاج نیز در حال تبدیل شدن به معضلی اساسی است.
وظیفه، با هشدار مجدد نسبت به شکنندگی اوضاع اقلیمی در کشورمان، تحلیل رفتن منابع آبی، فرونشست زمین و ... تاکید کرد: این مسائل باید همواره از سوی کارشناسان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و در کنار ارائه راهکارها به آنها پرداخته شود تا دچار وضعیت مخربی که می‌تواند زیست ما را مورد مخاطره قرار دهد نشویم.
نظرات