هر آنچه که باید درباره فرق بیش فعالی و پیش فعالی بدانید

به گزارش تجارت نیوز،

فرق پیش فعالی و بیش فعالی موضوعی است. که در سال‌ های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این دو مفهوم در ظاهر شبیه به هم به نظر می رسند، اما در حقیقت تفاوت های بنیادی دارند. درک صحیح این تفاوت ها می تواند به والدین و معلمان کمک کند تا رفتارهای کودکان و نوجوانان را بهتر بشناسند. و راهکارهای موثری برای مدیریت این شرایط پیدا کنند. همچنین، در این مقاله به بررسی علائم هر کدام از این شرایط در کودکان و نوجوانان پرداخته و آن ها را با اختلالاتی نظیر اوتیسم مقایسه خواهیم کرد.

بیش فعالی چیست؟

بیش فعالی، که به اختصار به آن ADHD (اختلال کم توجهی بیش فعالی) نیز گفته می شود، یک اختلال روانشناختی است که اغلب در کودکان ظاهر می شود. این اختلال شامل سه جنبه اصلی است:

• کم توجهی: کودک به سختی می تواند بر یک فعالیت تمرکز کند یا آن را به پایان برساند.
• بیش فعالی: کودک به طور مداوم در حال حرکت است و نمی تواند برای مدت طولانی آرام بنشیند.
• رفتارهای تکانشی: تصمیم گیری های سریع و بدون فکر که معمولاً باعث مشکلات می شوند.

مهمترین علائم بیش فعالی در کودکان و نوجوانان

آگاهی از مهمترین علائم بیش فعالی در کودکان و نوجوانان، برای پیشگیری یا درمان این اختلال ضروری است:

• عدم تمرکز بر وظایف درسی یا بازی ها
• فراموش کردن مکرر وظایف یا لوازم شخصی
• بی ‌قراری مداوم و حرکت بیش از حد
• صحبت کردن بدون توقف و قطع کردن صحبت دیگران
• ناتوانی در انتظار کشیدن برای نوبت

بیش فعالی در کودکان ممکن است به مشکلاتی در مدرسه، خانه و روابط اجتماعی منجر شود. با این حال، این اختلال قابل مدیریت است و درمان هایی مانند مشاوره، دارو درمانی و استفاده از ویدیوهای آموزشی روانشناسی می تواند موثر باشد.

پیش فعالی چیست؟

برای درک دقیق فرق پیش فعالی و بیش فعالی باید تعاریف این دو اختلال رو به خوبی بشناسید. پیش فعالی یک وضعیت کمتر شناخته شده است که برخلاف بیش فعالی، به معنای نوعی هوش و توانایی بالا در انجام وظایف و تصمیم گیری ها است که ممکن است برای سن کودک نامتعارف باشد. این کودکان معمولاً:

• در سنین پایین ‌تر از حد انتظار شروع به صحبت کردن یا خواندن می کنند.
• سوالات عمیق و مفهومی مطرح می کنند.
• توانایی تحلیل و استدلال بالایی دارند.

مهمترین ویژگی های کودکان پیش فعال که باید از آنها آگاه باشید، شامل موارد زیر است:

• استقلال فکری زود هنگام
• تمایل به انجام کارهای پیچیده
• کمال ‌گرایی و انتظارات بالا از خود
• حساسیت بالا به احساسات و مشکلات دیگران

با این حال، پیش فعالی می تواند چالش هایی نیز به همراه داشته باشد. این کودکان گاهی اوقات دچار احساس تنهایی یا استرس می شوند، زیرا ممکن است با همسالان خود به خوبی ارتباط برقرار نکنند.

فرق پیش فعالی و بیش فعالی در یک نگاه

برای درک بهتر فرق پیش فعالی و بیش فعالی، می توان به جدول زیر توجه کرد:

بیش فعالی	پیش فعالی	ویژگی‌ها
دشواری در تمرکز	تمرکز بالا بر موضوعات مورد علاقه	تمرکز
رفتارهای تکانشی و بی ‌قراری	رفتار بالغ ‌تر اما گاهی منزوی	رفتار اجتماعی
مشکلات یادگیری	عملکرد بالا و حتی پیشرفته ‌تر از سن	عملکرد تحصیلی
کمتر به احساسات دیگران توجه می ‌کند	حساسیت بالا به احساسات دیگران	حساسیت

تفاوت اوتیسم و بیش فعالی

یکی از موضوعات مهم دیگر، تفاوت اوتیسم و بیش فعالی است. اوتیسم و بیش فعالی دو اختلال کاملاً متفاوت هستند، اما گاهی علائم مشابهی دارند که ممکن است باعث اشتباه در تشخیص شوند.

شباهت ها:

• هر دو اختلال می توانند شامل مشکلات در توجه و تمرکز باشند.
• هر دو اختلال ممکن است باعث بروز رفتارهای اجتماعی غیر معمول شوند.

تفاوت ها:

• در اوتیسم، کودکان معمولاً دچار مشکل در تعاملات اجتماعی عمیق و درک احساسات دیگران هستند، اما در بیش فعالی، مشکل اصلی در کنترل حرکات و تمرکز است.
• اوتیسم ممکن است شامل رفتارهای تکراری و علاقه به فعالیت های خاص باشد، در حالی که این ویژگی ها در بیش فعالی مشاهده نمی شوند.
• اوتیسم اغلب شامل تاخیر در گفتار یا توسعه زبانی است، در حالی که در بیش فعالی معمولاً چنین مشکلی وجود ندارد.

چرا تشخیص درست و آگاهی از فرق پیش فعالی و بیش فعالی و اوتیسم اهمیت دارد؟

کسب آگاهی کامل درباره فرق پیش فعالی و بیش فعالی اهمیت زیادی دارد، زیرا هر کدام از این اختلالات نیازمند رویکرد درمانی متفاوتی هستند. برای مثال:

• درمان بیش فعالی ممکن است شامل استفاده از داروهای تنظیم‌ کننده فعالیت مغز باشد.
• برای پیش فعالی، تمرکز بر تقویت مهارت های اجتماعی و کاهش استرس ناشی از انتظارات بالا اهمیت دارد.
• برای اوتیسم، درمان های مبتنی بر رفتار و تعامل اجتماعی مفید هستند.

روش های مدیریت هر شرایط پس از درک فرق پیش فعالی و بیش فعالی و اوتیسم

والدین و مربیان علاوه بر کسب آگاهی درباره فرق پیش فعالی و بیش فعالی باید اطلاعات لازم درباره مدیریت این اختلالات را نیز کسب نمایند:

1. مدیریت بیش فعالی

• ایجاد یک برنامه منظم روزانه برای کودک
• استفاده از تکنیک های تشویق مثبت
• کمک گرفتن از مشاوران و متخصصان روانشناسی
• استفاده از ویدیو های آموزشی روانشناسی برای آموزش والدین

2. مدیریت پیش فعالی

• ارائه چالش های مناسب برای سن کودک
• تقویت مهارت های اجتماعی از طریق بازی و تعامل گروهی
• کاهش فشار و استرس ناشی از کمال ‌گرایی

3. مدیریت اوتیسم

• آموزش مهارت های اجتماعی و ارتباطی
• استفاده از برنامه های توانبخشی
• حمایت مستمر از طرف خانواده و معلمان

سخن پایانی؛ ما بزرگترها باید فرق پیش فعالی و بیش فعالی را بهتر درک کنیم

شناخت فرق پیش فعالی و بیش فعالی به ما کمک می کند تا رفتارهای کودکان را بهتر درک کنیم و اقدامات مناسبی برای کمک به آن ها انجام دهیم. در حالی که بیش فعالی نیازمند کنترل رفتارهای تکانشی و افزایش تمرکز است، پیش فعالی به تقویت توانمندی ها و کاهش استرس روانی نیاز دارد.

همچنین، آگاهی از تفاوت اوتیسم و بیش فعالی می تواند به تشخیص دقیق ‌تر و درمان مناسب ‌تر کمک کند. با استفاده از روش های علمی و کمک گرفتن از متخصصان، می توان کیفیت زندگی این کودکان را بهبود بخشید و به آن ها کمک کرد تا استعدادهای خود را به بهترین شکل ممکن شکوفا کنند.