جشنواره کُشتی شترها چیست؟!

کشتی شتر ترکی ورزشی است که در آن دو شتر نر را برای کشتی با همدیگر رو به روی هم قرار می‌دهند. این بازی بیشتر در منطقۀ دریای اژه در ترکیه دیده می‎‌شود و منطقۀ اصلی که مسابقات در آن برپا می‌شود سلچوق است. در طول فصل مسابقات، در مناطق مختلف استان کشتی‌ها برگزار می‌شود و در هفتۀ دوم فروردین، مسابقات در یک بازی نهایی به پایان می‌رسد. بنابراین شما زمان مناسبی برای سفر به ترکیه و تماشای این مسابقه را خواهید داشت. فقط کافی است که بلیط هواپیما استانبول را از فلایتیو خریداری کنید و چمدان خود را ببندید.

هر چند منطقۀ اصلی این کشتی در استان اژه است، اما کشتی شترها در سایر مناطق خاورمیانه و آسیای جنوبی نیز وجود دارد. در هر مسابقه، بسته به تعداد افرادی که در آن شرکت می‌کنند، کلی فعالیت‌ جانبی جذاب مانند گروه موسیقی روستا یا غرفه‌های غذا وجود داشته باشد.

کشتی شترها چگونه است؟

کشتی شتر بیش از ۱۰۰۰ سال پیش در میان قبایل ترک باستان آغاز شده است. به طور معمول این جنگ بین دو نر زمانی روی می‌دهد، که آنها را در مقابل یک شتر ماده قرار داده و برای نبرد با هم تحریک شده باشند. شترها در طبیعت نیز با هم کشتی می‌گیرند، بنابراین این عمل پیش از این که توسط عشایر مدیریت شود، در طبیعت اتفاق می‌افتاد. امروزه بیشتر شترهای جنگنده در ایران یا افغانستان پرورش می‌یابند. یک شتر موفق را می‌توان با بیش از ۲۰۰۰۰ دلار فروخت.

این کشتی با تحریک کردن شترها توسط یک شتر ماده انجام می‌شود و در حقیقت رقابتی است میان دو شتر برای یافتن جفت. در این نبرد، شترها از گردن خود به عنوان اهرم فشار استفاده کرده و با این فشار، حریف خود را مجبور به سقوط می کنند. قانون کشتی اینگونه است که در صورت افتادن هر یک از شترها بر زمین و یا فرار از جنگ، شتری که سرپاست یا هنوز در زمین است، برنده اعلام می‌شود.

حیواناتی که در مسابقات کشتی استفاده می‌شوند به شترهای تولو معروف هستند: نژادی که از جفت شدن شتر دو کوهانه با شتر یک کوهانه حاصل می‌شود و مخصوص مسابقات پرورش می‌یابد. صاحبان شترها باید نهایت مراقبت را به کار بگیرند زیرا اگر شترها بخواهند از میان جمعیت فرار کنند، ممکن است دردسر درست شود. گاهی نیز ممکن است برای تماشاگران خطرناک باشد. بنابراین نهایت دقت و مراقبت در زمینۀ این کشتی صورت می‌گیرد.

در برخی موارد مانند سایر مسابقات درگیری‌هایی بین صاحبان شترها صورت می‎گیرد. یک زن اغلب در مقابل مردان شرکت کننده رژه می‎رود تا اطمینان حاصل کند که آنها با عزم جدی کشتی می‎گیرند. معمولاً بیست مرد شترها را محاصره می‎کنند تا در صورتی که مسابقه خیلی خشن شود یا یک شتر بخواهد تسلیم شود، آنها را از هم جدا کنند.

شکل‌گیری جشنوارۀ شترها

شاید برایتان عجیب باشد اما این جشنواره از طریق هواپیمایی دولت ترکیه به راه افتاد. پیش از سال‌های ۱۹۲۰ هواپیمایی کشور ترکیه، به بازیابی و زنده کردن این سنت قدیمی کرد تا بتواند به منظور خرید هواپیما، دست به جمع آوری سرمایه بزند. هر چند دولت ترکیه از سال ۱۹۲۰ این جشنواره را ضدفرهنگ مدرن آن زمان توصیف کرد و به آن چندان بها نداد.

باززایی کشتی شترها دوباره و در دهۀ ۱۹۸۰ شکل گرفت. در این زمان دولت جدید ترکیه این مسابقات را به عنوان بخشی از فرهنگ تاریخی ترکیه معرفی کرد و در برپایی آن اهتمام ورزید. به نظر می‌آید که تماشای این بازی‌های سنتی دارای جذابیت بالایی باشد به ویژه که تنها به مسابقۀ شترها محدود نمی‌شود و به عنوان یک جاذبۀ گردشگری، حواشی جذاب زیادی دارد. اگر شما نیز قصد دیدن از این مسابقات مهیج را دارید، بلیط هواپیمای استانبول را از فلایتیو خریداری کرده و سپس به شهرهای استان اژه بروید. بی‌تردید از تماشای این بازی‌ها لذت خواهید برد.

جشنوارۀ کشتی شترها چگونه برپا می‌شود؟

سالانه از پاییز (ماه نوامبر) تا بهار (پایان ماه مارس)، سی جشنواره در دریای اژه برگزار می‌شود. تقریباً یکصد شتر جنگنده در این مسابقات شرکت می‌کنند بدین ترتیب که هر شتر تقریباً در ده مسابقه شرکت می‌کند. مسابقات در روزهای یکشنبه‌ در استادیوم‎های فوتبال برگزار می‌شوند و به طور معمول هر کدام ده دقیقه طول می‌کشند. در پایان فصل اغلب مسابقات قهرمانی برگزار می‌شود که در آن بهترین شترها شرکت می‌کنند.

بسیاری از گردشگران بین‌المللی در این رویدادها شرکت می‌کنند و آنها را به بخشی اصلی از صنعت گردشگری در آناتولی غربی تبدیل می‌کنند. هر چند که چندین سازمان حقوق حیوانات این عمل را مورد انتقاد قرار داده و آن را ظلم به حیوانات توصیف کرده‌اند، اما چون شترها به طور طبیعی در طبیعت کشتی می‌گیرند، این مسابقات مجاز هستند. یک شتر با جیغ کشیدن باعث سقوط یا عقب نشینی حریف می‌شود. مربیان برای اطمینان از آسیب ندیدن شترها، در کنار آنها هستند.

جشنوارۀ کشتی شتر به روایت یک شاهد عینی

جورج یک مسافر انگلستان است که برای تماشای این مسابقۀ پرهیجان به ترکیه سفر کرده است. او می‌گوید که زمین مسابقه پر از تماشاگر و بسیار پر سر و صدا و هیجان بود. تماشاگران روی صندلی‌های طبقه‌بندی شده، مثل زمین فوتبال نشسته‌اند و گودال کشتی شترها را تماشا می‎کردند. شترها در داخل و خارج از حلقه رژه می‌رفتند، زین‌های آنها نام شتر و مربیان یا صاحبان آنها را ذکر می‌کرد.

در غرفه‌های اطراف انواع خوراکی‌ها از جمله سوسیس، آبجو یا راکی، نوشیدنی سنتی ترکیه؛ سرو می‌شود. یک فروشنده ساندویچ گوشت شتر را در دکه‌ای نزدیک به میدان کشتی آماده می‌‎کند. فروشندگان روسری‌هایی را می‌فروشند که با تصاویر شتر دوزی شده است. پیرمردها هنگام نوشیدن آبجو یا راکی، سیگار می‎کشیدند. جایزه‌های برندگان فرش ترکی است و هر چند که شرط بندی غیرقانونی است، شرط‌بندی‌های کوچکی با چند نوشیدنی یا چند لیر ترکیه صورت می‌گیرد.

به نظر می‌رسد این روزها معاشرت افراد، خرید کردن، خوردن و آشامیدن به همان اندازه که کشتی شترها اهمیت دارد، جذاب است. این رویداد می تواند تا ۲۰،۰۰۰ نفر را به خود جلب کند قبل از ورود به حلقۀ کشتی، شترهای نر را به یک ماده شتر نزدیک می‎کنند، اما حیوانات با هم تماسی ندارند. در نتیجۀ این دیدار و نزدیک شدن کوتاه، یک تنش جنسی ایجاد می‎‌شود که مربیان می‎‌گویند قدرت اضافی برای نرها فراهم می‌کند، سپس شترهای رقیب به میدان کشتی هدایت می‎‌شوند. برای صاحب شتر برنده، بردن شترش افتخار بزرگی است که تمام سال را با آن فخر می‌فروشد.

با نزدیک شدن به پایان جشنواره، صاحبان دکه‎‌هایی که عکس، تقویم، نوار ویدئویی و کلی لوازم شتر می‌‎فروشند به فروش محصولات خود می‌پردازند. حیوانات بر روی کامیون‌های بزرگ بارگیری می‌شوند و به محل زندگی خود در منطقۀ دریای اژه یا دورتر منتقل می‌شوند تا برای مسابقات بعدی آماده شوند. اگر شما نیز قصد دیدار از این رویداد تاریخی و هیجان انگیز را دارید، بلیط پرواز استانبول را از فلایتیو خریداری کنید و برای تماشای جشنوارۀ کشتی شتر به استان اژه در غرب ترکیه سفر کنید.