دلار در اسفند چه می‌شود؟

به گزارش تجارت‌نیوز، قیمت دلار در بهمن ماه سال جاری تا هفته پایانی آن در کانال 11 هزار تومان نوسان داشت. ولی از شروع هفته پایانی روند افزایشی به خود گرفت، به نحوی که 11 هزار و 900 تومان روز 23 بهمن ماه به 12 هزار و 900 در 30 بهمن ماه رسید.

روزهای 25 و 26 بهمن ماه قیمت دلار به نرخ 11 و 850 افت کرد اما با شروع هفته جاری دوباره روند افزایشی شد و هزار و 50 تومان به آن افزوده شد. آخرین نرخ دلار در روز پایانی بهمن ماه سال جاری روی عدد 12 هزار و 900 تومان ایستاد. اما ریشه این نوسانات چه بود؟

سیدکمال سیدعلی، معاون پیشین ارزی بانک مرکزی در خصوص رابطه پالرمو و قیمت دلار انطباق یا عدم انطباق اقتصاد ایران با مقررات بین‌المللی را تاثیرگذار می‌داند. وی گفته است: FATF و مباحت دیگر وقتی در جلسات مختلف اعم از جلسات شورای نگهبان و مجمع دولت مطرح می‌شود، اظهارنظرهای مخالفان و موافقان طرح، روی بازار ارز تاثیر می‌گذارد. اما اگر تصمیم‌گیری انجام شود به این معنی نیست که قیمت دلار کاهش زیادی داشته باشد.

احمد حاتمی‌یزد، کارشناس امور بانکی عدم رابطه سیستم بانکی کشور با بانک‌های خارجی را علت نوسانات ارزی و افزایش قیمت دلار دانسته و پیش‌بینی کرده است که اگر این روابط تسهیل نشود، قیمت دلار گران‌تر می‌شود.

وی معتقد است: وقتی که این روابط را مسدود باشد به هر دلیلی مثل تصمیمات ترامپ، عدم تصویب لایحه پالرمو یا FATF اثر منفی بر بازار ارز دارد. این اتفاقات بازار ارز را به سمت بازارها و نرخ‌های غیررسمی می‌برد.

حسین توکلیان، دیگر کارشناس اقتصادی اعتقاد دارد: اوراق قرضه و اسکناس‌های خارجی دو فاکتور سرمایه‌گذاری دیگر کشورهاست که در کشور ما به علت بسته بودن حساب سرمایه و فقدان دارایی بین‌المللی، سفته‌بازان به سمت معامله با اسکناس می‌روند.

توکلیان درباره عوامل تاثیرگذار بر بازار ارز و اقتصاد گفت: انگیزه‌های سفته‌بازی به دلیل عمیق نبودن بازارهای مالی در ایران باعث می‌شود تا اطلاعات و اخباری مبنی بر افت پول ملی در اقتصاد تزریق می‌شود، به‌طور آنی تبدیل به تقاضا برای پول خارجی می‌شود. همین امر منجر به تشدید نوسانات بازار ارز می‌شود. در کوتاه‌مدت این مسئله تعیین‌کننده است و در همه جای دنیا وجود دارد. همه جا از طریق ابزارهای مختص این امر، کنترل می‌کنند.

آیا دلار در اسفند ماه بازار باثباتی خواهد داشت؟

میثم رادپور، تحلیلگر مسائل ارزی نیز سررسید گواهی سپرده را دارای بیشترین سهم در نوسانات اخیر و گرانی دلار دانست و گفت: از عواملی که بر نوسانات اخیر بازار ارز تاثیرگذار بوده، سررسید گواهی سپرده است.

وی معتقد است: به هر میزان که افراد تصمیم بگیرند سرمایه‌های خود را در قالب سپرده‌های کوتاه‌مدت نگه دارند تا گواهی سپرده و سپرده‌های بلندمدت، نگرانی‌ها برای فشار آمدن بر بازار طلا و ارز بیشتر می‌شود. بحران کالای اساسی موجب از میان رفتن نرخ ارز نیمایی و دلار چهار هزار و 200 تومانی می‌شود. اما زمانی این اتفاق می‌افتد که همه‌ هزینه‌های آن را پرداخته‌ایم.

مجید حاجی‌نوروز، دیگر کارشناس بانکی، ارزانی نرخ دلار در آینده را وابسته به صادرات نفتی و غیرنفتی و میزان ارز وارد شده از طریق این دو عامل دانست.

وی درباره امکان برآورده شدن این میزان ارز گفت: این امکان تا حدودی وجود دارد. علاوه بر این ظاهرا در حال حاضر واردات به‌شدت کنترل شده است. اگر واردات غیرمعقولی مثل ثبت سفارشات در زمینه خودرو (یک شب از ساعت ۲ بامداد تا ۴ صبح ثبت سفارش وزارت صنعت را حک کردند و تعداد زیادی خودرو سفارش دادند) انجام نشود، می‌شود نرخ ارز را پایین آورد و دلار ارزان شود.

قیمت‌ها مربوط به گزارش‌های روزانه تجارت‌نیوز از بازار ارز است.

اظهارات رئیس کل بانک مرکزی

طی دو هفته اخیر رئیس کل بانک مرکزی در صفحه‌ اینستاگرامی نسبت‌ به برخی اظهار نظرها و اتفاقات بازار ارز واکنش نشان داده است.

23 بهمن ماه، رئیس کل بانک مرکزی در پستی اینستاگرامی روند کاهشی را برای قیمت دلار پیش‌بینی کرد و نوشت: برای بانک مرکزی در کنار تقویت ارزش پول ملی، ثبات در بازار و ممانعت از نوسان نیز مهم است؛ ولی این به آن مفهوم نیست که از کاهش نرخ ممانعت کنیم یا در پی افزایش آن باشیم.

او در بخشی دیگر از یادداشت خود اعلام کرد، من هم معتقدم نرخ فعلی به هیچ وجه قیمت ذاتی دلار نیست. برای تعدیل قیمت دلار برنامه داریم و مطمئن باشید تمام تلاش خود را مصروف تقویت ارزش پول ملی خواهیم کرد.

24 بهمن ماه عبدالناصر همتی، در حاشیه نشست هیئت دولت گفت که افزایش قیمت ارز در گذشته را نتیجه جنگ اقتصادی بود اما شوک گرانی ناشی از ارز کنترل شد و کنترل‌ها بیشتر می‌شود.

28 بهمن ماه هم رئیس کل بانک مرکزی دوباره از طریق صفحه اینستاگرامی خود نوسانات بازار ارز را به اظهارنظرها درباره گواهی سپرده‌ها و اتفاقات بازار ارز نسبت داد و نوشت: عواملی که علاقه‌مند به برهم زدن بازار ارز و ایجاد نوسان در آن هستند تلاش کرده‌اند بر موج افزایشی سوار شده و نوساناتی هر چند اندک در بازار ایجاد کنند.

همتی همچنین نوشت از حضور بانک مرکزی برای جلوگیری از بی‌ثباتی در بازار نوشت: بانک مرکزی در بازار حضور دارد و در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام می‌دهد.

علاوه بر این، دوم اسفند ماه در جدیدترین اظهارات، عبدالناصر همتی علت اصلی گرانی را به مصوبه آزادی ورود ده‌ها قلم کالا از طریق مرزنشینان و ملونان نسبت داد و در صفحه اینستاگرام خود نوشت: از هیئت محترم وزیران با فوریت تجدید نظر در این مصوبه را خواهم خواست. باید روش دیگری برای این کار یافت. امروز ثبات بازار ارز برای کشور امری بسیار ضروری است. البته عامل مهم روانی اجلاس FATF هم مزید بر علت شده است، که البته اطلاعات دریافتی حاکی است در این مقطع نیز احتمال تمدید تعلیق زیاد است.

باید دید با این تاثیرپذیری بازار ارز از عوامل مورد اشاره کارشناسان آیا همچنان این بازار روزهای باثبات به خود نخواهد دید؟