به گزارش تجارت نیوز، در بازاری که کراس‌اوورها به پرفروش‌ترین گونه خودرو تبدیل شده‌اند و هجوم برندهای چینی و وارداتی، عرصه را بر محصولات داخلی تنگ کرده است، دو خودروساز بزرگ کشور نیز برای حفظ جایگاه خود وارد میدان رقابت خودروهای کراس‌اوور شده‌اند.
رقابت برای تولید کراس‌اوور ملی تقریبا هم‌زمان آغاز شد، اما ایران‌خودرو ریرا را زودتر به بازار عرضه کرد. از سوی دیگر، آریا با تاخیری حدود یک‌ساله نسبت به ریرا، اکنون در آستانه ورود به بازار قرار دارد، اما اکنون پرسش اصلی این است که کدام‌یک از دو کراس‌اوور ملی انتخابی منطقی‌تر برای خریدار ایرانی است؟
پلتفرم و ساختار / گامی رو به جلو در تنگنای تحریم‌ها
سایپا آریا بر پایه پلتفرم نسل دوم تویوتا یاریس توسعه یافته، در حالی که ریرا از پلتفرم پژو 2008 نسل دوم بهره می‌برد. استفاده از این پلتفرم‌های به‌روز، همان مسیری است که از پروژه‌های شاهین و تارا آغاز شد و اکنون متناسب با تقاضا مصرف‌کننده ایرانی در حال آزمون و خطا در سگمنت‌های جدید است.
این معماری‌های جدید، امکان به‌کارگیری فناوری‌های مدرن، رعایت استانداردهای ایمنی روز و توسعه مدل‌های آینده‌نگر را برای هر دو خودروساز فراهم می‌کند. با اینکه هنوز نتایج رسمی آزمون‌های ایمنی منتشر نشده، کارشناسان معتقدند هر دو خودرو توانایی دریافت حداقل سه‌ستاره ایمنی را دارند که در شرایط فعلی صنعت خودروسازی کشور، دستاورد قابل‌توجهی محسوب می‌شود.
طراحی بدنه / محافظه‌کاری یا جاه‌طلبی؟
هر دو خودرو نماینده زبان طراحی جدید برندهای خود هستند، اما مسیر متفاوتی را برگزیده‌اند.
آریا رویکردی محافظه‌کارانه دارد و ادامه منطقی طراحی شاهین را با اندکی جسارت بیشتر در جزئیات در پیش گرفته است. در مقابل، ریرا با خطوط پویاتر و تناسبات مدرن‌تر به وضوح در پی الگوبرداری از بنچمارک‌های جهانی است. هر دو سبک طراحی در کراس‌اوورهای ملی با نقدهایی از سوی مصرف‌کنندگان روبه‌رو شده‌اند، اما نباید فراموش کرد که این خودروها در واقع نخستین تلاش خودروسازان برای ورود به سگمنت کراس‌اوور محسوب می‌شوند.
در نمای جلو، ریرا با چراغ‌های دو تکه، جلوپنجره بزرگ و دیفیوزر مشکی، چهره‌ای تهاجمی‌تر دارد. در حالی‌که آریا، با چهره‌ای آشنا و تغییرات ملایم نسبت به شاهین، بیشتر به دنبال جلب اعتماد بازار سنتی است.
در نمای جانبی، هر دو از فلاپ‌های پلاستیکی، ستون B مشکی و خطوط نرم بهره می‌برند، اما طراحی مشکی بخشی از ستون C در ریرا ظاهری اسپرت‌تر به خودرو بخشیده است. در عقب، ریرا با چراغ‌های شبه‌پیوسته و خروجی‌های اگزوز کرومی، روحی جوان‌پسند دارد، حال آنکه آریا با استفاده از خطوط افقی طراحی ساده‌تر و حجیم‌تری را دنبال کرده است. حجم صندوق 410 لیتری ریرا نیز در برابر حجم 285 لیتری آریا، امتیازی محسوس برای استفاده‌های خانوادگی محسوب می‌شود.
از نظر ابعاد، ریرا کمی بلندتر و عریض‌تر است و همین امر، حس یک کراس‌اوور واقعی‌تر را القا می‌کند، اما از سوی دیگر نباید فراموش کرد که هر دو این خودروها در دسته کراس‌اوورهای کامپکت یا جمع و جور جای می‌گیرند. به طور کلی، ریرا با زبان طراحی مدرن‌تر خود نگاه مشتریان جوان را جذب می‌کند، در حالی که آریا به خریدارانی با سلیقه کلاسیک و اولویت سادگی نزدیک‌تر است.
طراحی داخلی / جدال رنگ، بافت و کیفیت
در گام نخست، این رنگ‌ها هستند که در کابین دو کراس‌اوور ملی خودنمایی می‌کنند. هر دو خودرو از ترکیب رنگ‌های خنثی استفاده کرده‌اند، اما در ریرا انتخاب تناژها پویاتر و مدرن‌تر است. ایران‌خودرو حتی در برخی نسخه‌ها از تریم‌های رنگی متفاوت برای تنوع بیشتر بهره برده است. در مقابل، آریا با ترکیب رنگی ساده‌تر و هماهنگ‌تر، فضایی آرام‌تر و خانوادگی‌تر ارائه می‌دهد.
نکته مهم دیگر در طراحی کابین این خودروها نوع متریالی است که در ساخت داشبورد و رودری‌ها به کار رفته است. سایپا در آریا برای نخستین‌بار از مواد سافت‌تاچ استفاده کرده است، امری که حرکتی رو به جلو برای خودروسازی داخلی به‌شمار می‌رود. نتیجه استفاده از مواد سافت‌تاچ، فضایی است که هنگام لمس، حس کیفیت و دقت مونتاژ بیشتری را منتقل می‌کند. در مقابل، ریرا گرچه از طراحی مدرن‌تر با خطوط شکسته و نمایشگر یکپارچه بهره می‌برد، اما بافت برخی قطعات سخت‌تر بوده و در نگاه دقیق‌تر، از نظر جزئیات مونتاژ هنوز جای بهبود دارد.
از منظر طراحی، هر دو خودرو از کلاستر دیجیتال و نمایشگر مالتی‌مدیای به‌هم‌پیوسته استفاده می‌کنند؛ فرمی که از جریان طراحی کابین‌های مدرن جهانی الهام گرفته است. همچنین، دسته‌دنده الکترونیکی، پنل مجزای کنترل تهویه و نورپردازی ملایم داخلی نیز به ارتقای حس لوکس‌بودن کابین کراس‌اوورهای ملی کمک کرده‌اند. با این حال، ریرا در ترکیب خطوط و فرم‌ها، حال‌وهوایی اسپرت‌تر و فنی‌تر دارد، در حالی‌که آریا سعی کرده با طراحی مینیمال‌تر و ارگونومی بهتر، تجربه‌ای آرام‌تر برای سرنشینان فراهم کند.
امکانات رفاهی
هر دو کراس‌اوور ملی فهرست قابل‌قبولی از امکانات رفاهی مانند سیستم تهویه اتوماتیک، ترمز پارک برقی، اتو هلد، کنترل پایداری، سیستم کمکی حرکت در سربالایی و سراشیبی، شارژر بی‌سیم و هشدار نقطه کور را ارائه می‌دهند.
با این حال، ریرا امکانات بیشتری چون دوربین 360 درجه، پدال شیفتر، دو کیسه‌هوای جانبی و چراغ گردش دارد که در آریا دیده نمی‌شود. در مقابل، آریا به فرمان برقی سه‌حالته مجهز است که در ریرا به چشم نمی‌خورد. در مجموع، ریرا از نظر امکانات، اندکی دست بالا را دارد.
قوای محرکه / نبرد سنت و فناوری در فقدان زیرساخت‌ها
در بخش فنی، فلسفه محرکه دو خودرو کاملاً متفاوت است. سایپا آریا از یک پیشرانه ۲ لیتری تنفس طبیعی با قدرت ۱۳۸ اسب‌بخار و گشتاور ۱۸۹ نیوتن‌متر استفاده می‌کند که به در قیاس با ریرا موتوری کم‌استهلاک و سازگارتر با سوخت داخلی به‌شمار می‌رود. در مقابل، ایران‌خودرو ریرا را با موتور ۱.۶ لیتری توربوشارژ EF7P TC روانه بازار کرده که ۱۶۰ اسب‌بخار قدرت و ۲۴۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند.
گرچه با بررسی اعداد و ارقام ریرا در شتاب برنده است، اما احتمال حساسیت بیشتر توربو نسبت به بنزین بی‌کیفیت و هزینه نگهداری بالاتر، نگرانی‌هایی برای مصرف‌کنندگان داخلی ایجاد می‌کند. هر دو خودرو از گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک DAE بهره می‌برند، با این تفاوت که تست‌های اولیه از عملکرد نرم‌تر و هوشمندتر گیربکس آریا حکایت دارند.
سواری و تعلیق / ساختاری مشابه با نمودهای بیرونی متفاوت
هر دو کراس‌اوور ملی از ساختار مک‌فرسون در محور جلو و تیر پیچشی در محور عقب بهره می‌برند. با این حال، نحوه تنظیم سیستم تعلیق، نوع فنربندی، ضرایب میرایی کمک‌فنرها، توزیع وزن و نوع بوش‌ها در محور عقب می‌تواند تجربه سواری را کاملاً متفاوت کند.
در آریا، تست‌های اولیه نشان داده‌اند که این خودرو در شرایط آزمایشگاهی عملکردی رضایت‌بخش دارد. با این حال، در ترمزگیری‌های سنگین و سرعت‌های بالا، گزارش شده که محور عقب تمایل به حرکات عرضی جزئی دارد؛ مساله‌ای که دور از انتظار نیست در نسخه‌های نهایی بهبود یابد.
در سوی دیگر، ریرا سواری سفت‌تر و پویاتری ارائه می‌دهد، اما سیستم کنترل پایداری آن گاهی مداخله‌گر است و حس طبیعی رانندگی را کاهش می‌دهد. نکته قابل توجه آن است که در شرایط اورلود (بارگذاری بیش از حد تعلیق)، بخش عقبی خودرو اندکی از نرمی خود را از دست می‌دهد و ضربات مسیر محسوس‌تر به کابین منتقل می‌شوند. نسخه‌های اولیه ریرا نیز با حرکات عرضی در محور عقب مواجه بودند، اما این مشکل با فراخوان فنی و تعویض کمک‌فنرهای عقب تا حد زیادی رفع شده است. در نهایت برای قضاوت نهایی درباره کیفیت سواری هر دو خودرو، باید منتظر تست‌های میدانی نسخه‌های تولید انبوه آریا ماند.
ریرا یا آریا؟
ایران‌خودرو ریرا و سایپا آریا هر یک با رویکردی متفاوت وارد میدان کراس‌اوورهای ملی شده‌اند و هر کدام برای گروهی از مشتریان مناسب‌تر هستند. ریرا با طراحی مدرن‌تر، پیشرانه‌ی توربوشارژ، امکانات رفاهی کامل‌تر و سواری به‌نسبت اسپرت‌تر، انتخابی مناسب‌تر برای خریداران جوان، اهل سفر و علاقه‌مند به فناوری و طراحی روز است. در مقابل، آریا با پیشرانه تنفس طبیعی، استهلاک کمتر، کابینی آرام‌تر و مونتاژی دقیق‌تر، گزینه‌ای منطقی‌تر برای خانواده‌ها و افرادی است که دوام، هزینه نگهداری پایین و آرامش رانندگی را در اولویت قرار می‌دهند.
با این حال، در حال حاضر تنها ریرا به‌صورت رسمی به بازار عرضه شده است و در صورت آنکه سایپا بتواند آریا را با قیمتی رقابتی و تولید انبوه منظم وارد بازار کند، رقابت میان دو کراس‌اوور ملی می‌تواند به‌مراتب جدی‌تر و جذاب‌تر شود. چنین رقابتی نه‌تنها به نفع مصرف‌کننده خواهد بود، بلکه خودروسازان را نیز به بهبود کیفیت، افزایش امکانات و کاهش قیمت تمام‌شده سوق می‌دهد.
در نهایت، مسیر تازه‌ای که ایران‌خودرو و سایپا با ورود به سگمنت کراس‌اوورهای جمع‌وجور آغاز کرده‌اند، سرآغازی امیدبخش برای توسعه طراحی و مهندسی داخلی است. امید می‌رود در آینده با عرضه نسخه‌های فیس‌لیفت و افزودن امکانات رفاهی و ایمنی بیشتر، این خودروها بتوانند نه‌فقط در بازار داخلی بلکه در سطوح بالاتر نیز قابلیت رقابت‌پذیری بیشتری پیدا کنند.
برای مطالعه بیشتر گزارش‌های «سایپا آریا با چه مشخصاتی عرضه می‌شود؟» و «ری را با چه مشخصاتی عرضه می‌شود؟» را در تجارت‌نیوز بخوانید.
