جنگ گازی اروپا و روسیه در راه است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، اسپوتنیک در گزارشی از توافق کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای تعیین سقف قیمت گاز روسیه خبر داد. بر این اساس گاز روسیه از ۲۵ فوریه سال ۲۰۲۳ با مبلغ 180 یورو در هر مگاوات ساعت خریداری می‌شود.

توافق بر سر این سیاست مدتی پیش به موضوع بحث‌برانگیز در اتحادیه اروپا تبدیل شده بود. به گفته پیتر سیارتو، وزیر خارجه مجارستان، برخی کشورها خواستار پایین آوردن سقف قیمت هستند؛ در حالی که کشورهای دیگر چنین اقدامی را باعث ایجاد تلاطم در بازارهای انرژی می‌دانستند.

خرید گاز روسیه انحصاری می‌شود؟

حامد فرنام، مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران، در این باره به تجارت‌نیوز گفت: تعیین سقف قیمت برای کالای استراتژیکی همچون گاز به شکل‌گیری انحصار در خرید منجر می‌شود.

وی ادامه داد: انحصار خرید اروپایی‌ها در شرایطی رقم می‌خورد که روسیه نیز تنها صادرکننده گاز به این منطقه به حساب می‌آید. با این اوصاف عرضه و تقاضای بازار انرژی با موقعیت جدیدی تحت عنوان انحصار دوجانبه روبه‌رو می‌شود.

فرنام افزود: حال از آن‌جایی که احتمالا روسیه رویکردی تقابلی با این سیاست دارد و به دنبال بازار خرید و متنوع است، کریدورهای انتقال گاز خود را به صورت کامل روانه چین و هند می‌کند و صادرات انرژی به اروپا متوقف.

مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران تشریح کرد: با این حساب نگرانی برخی کشورهای عضو اتحادیه از اجرای این سیاست می‌تواند توجیه‌پذیر باشد. چراکه تعیین سقف قیمت گاز برای روسیه صرفا در کوتاه مدت سود‌ده است.

او تصریج کرد: در آثار بلند مدت سیاست تعیین سقف قیمت گاز نه‌تنها هدف ارزانی گاز محقق نمی‌شود بلکه می‌توان پیش‌بینی کرد بازار عرضه گاز روسیه از دست می‌رود و کشورهای عضو اتحادیه مجبور به خرید گاز از دیگر کشورها با قیمت‌هایی به مراتب بالاتر می‌شوند.

فرنام گفت: ضمن آنکه زیرساخت‌های انتقال گاز روسیه به اروپا فرسوده است و درآمد حاصل از انتقال گاز با هزینه‌ها سر به سر شده است. بنابراین روند صادرات برای روسیه چندان صرفه اقتصادی ندارد.

وی تصریح کرد: قیمت‌گذاری گاز به صورت نقطه‌ای است و معیار بین‌اللملی برای آن وجود ندارد. بنابراین تنوع در قیمت گاز محرز است. دو معیار کلی برای تعیین نرخ گاز به میزان هزینه‌‌ استخراج و کمبود گاز در کشورهای مقصد صادرات بستگی دارد.

تاثیر تعیین سقف قیمت گاز روسیه برای بازار ایران

وی درباره تاثیر تعیین سقف قیمت گاز بر بازار ایران گفت: از آن‌جایی که ایران کالایی برای صادرات ندارد قاعدتا تحت تاثیر این سیاست قرار نمی‌گیرد. در حال حاضر میادین گازی کشور نیازمند سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری است در حالی که تولید ناخالص داخلی ایران 270 میلیارد دلار است. یعنی 20 درصد از تولید ناخالص باید به سرمایه‌گذاری در میادین گازی اختصاص پیدا کند که مطلقا غیرممکن است.

به نظر می‌رسد با اعمال سیاست تعیین سقف قیمت برای گاز روسیه و شکل‌گیری خریداران انحصاری که همان اروپایی‌ها هستند مسکو در جهت تقابل، بازار انرژی خود را به سمت هند و چین روانه می‌کند. با این حساب نگرانی برخی کشورها در این زمینه توجیه‌پذیر تلقی می‌شود. بلومبرگ در گزارشی از هزینه یک تریلیون دلاری اروپا در پس این تصمیم خبر داد. اما آیا اروپایی‌ها بدون در نظر گرفتن چنین عواقبی این تصمیمی را گرفتند؟

بر اساس تجارب گذشته بعید به نظر می‌رسد کشورهای عضو اتحادیه اروپا بدون در نظر گرفتن منافع خود در جهت اجرای تصمیمی قدم بردارند. همانطور که در ماجرای زمستان سخت به دولتمردان ایرانی ثابت کردند که از پس تامین انرژی در سرمای سال بر می‌آیند.

برای مطالعه بیشتر درباره حوزه انرژی خبر کمبود گازوئیل؛ چالش جدید جهان را دنبال کنید.