به گزارش تجارت نیوز، با رشد روزافزون فناوریهای دیجیتال و به ویژه توسعه هوش مصنوعی، تقاضا برای برق به صورت بیسابقهای افزایش یافته است. مصرف برق مراکز داده در جهان به ویژه از سال ۲۰۲۴ با سرعتی بسیار بیشتر از پیشبینیها رشد کرده و این مسئله نگرانیهایی در مورد تامین انرژی پاک و مطمئن به وجود آورده است. در این شرایط، راکتورهای مدولار کوچک یا SMRها به عنوان فناوری هستهای جدید و کارآمد توجه زیادی را جلب کردهاند. این فناوری میتواند به شکلی امن، کمهزینه و کمکربن، برق مورد نیاز زیرساختهای حیاتی جهان را تامین کند.
راکتورهای مدولار کوچک چیستند؟
راکتورهای مدولار کوچک (Small Modular Reactors – SMR) نوعی راکتور هستهای هستند که اندازه و قدرت آنها بین راکتورهای بزرگ سنتی و میکروراکتورها قرار میگیرد. در حالی که نیروگاههای هستهای بزرگ معمولا بیش از ۱۰۰۰ مگاوات برق تولید میکنند و فضای زیادی اشغال میکنند، SMRها با توان تولید حدود ۳۰۰ مگاوات و هستههایی تقریبا به اندازه ۳ متر عرض و ۶ متر ارتفاع، فضای کمتری نیاز دارند و میتوانند به راحتی در کارخانهها ساخته شده و به محل نصب منتقل شوند.
این راکتورها با شکافتن اتمهای اورانیوم، گرما تولید میکنند که سپس به بخار تبدیل میشود و توربینها را به حرکت در میآورد، مشابه نیروگاههای هستهای سنتی. اما در SMRها، ایمنی بیشتر به شکل غیر فعال طراحی شده و خطرات کمتری نسبت به راکتورهای قدیمی دارند.
افزایش تقاضای برق و نقش راکتورهای مدولار کوچک (SMR)
مصرف برق مراکز داده جهانی در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۱۵ تراوات ساعت بوده که نزدیک به ۱.۵ درصد از کل مصرف برق جهان است. جالب است که این مصرف طی پنج سال گذشته با نرخ سالانه ۱۲ درصد رشد داشته و انتظار میرود این سرعت به ۱۵ درصد سالانه تا سال ۲۰۳۰ برسد، رقمی بیش از چهار برابر رشد مصرف برق در سایر بخشها.
در آمریکا و دیگر کشورهای پیشرفته، شرکتهای فناوری جستجوی منابع انرژی کمکربن را افزایش دادهاند و SMRها به عنوان گزینهای مناسب برای تامین برق پاک، پرتوان و مطمئن مورد توجه واقع شدهاند.
چالشها و راهکارها
اگرچه SMR ها راهحلی نویدبخش هستند، اما چند چالش مهم باقی مانده است. از جمله مسائل مربوط به مقررات ایمنی، مدیریت پسماندهای رادیواکتیو، و ساختاری که بتواند اساسا با استانداردهای جدید هماهنگ باشد. در آمریکا، هنوز محل دائمی برای دفع سوخت مصرف شده SMR وجود ندارد و بیشتر این زبالهها به صورت موقتی در محل راکتورها ذخیره میشوند. با این حال، پروژههای دانشگاهی مانند همکاری دانشگاه ایلینوی با شرکت Nano Nuclear Energy و فعالیتهایی در دانشگاه A&M تگزاس، کاربردهای SMR در تامین ترکیبی برق و گرما را جلو میبرند.
راکتورهای مدولار کوچک (SMRها) نویدبخش آیندهای پاکتر و پایدارتر در حوزه تامین برق هستند. با ظرفیت و ابعاد مناسب، قابلیت تولید انبوه و امکان استقرار سریعتر، SMRها میتوانند به ویژه برای تامین انرژی زیرساختهای حیاتی هوش مصنوعی و مراکز داده پر مصرف، گزینهای کلیدی باشند. در حالی که موانعی از جمله مقررات و مدیریت پسماندها باید برطرف شود، پیشرفتهای تحقیقاتی و پروژههای نوآورانه نوید میدهند که SMRها به زودی نقش مهمی در شبکههای برق جهان ایفا خواهند کرد.
