جزئیات طرح مجلس برای حمایت از ۵ دهک پایین درآمدی

به گزارش تجارت‌نیوز ، افزایش تورم و به تبع آن کاهش قدرت خرید مردم طی سال‌های گذشته باعث شده دولت و مجلس به منظور تقویت قدرت خرید مردم طرح‌هایی را برای حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه در نظر بگیرند.

با روی کار آمدن مجلس یازدهم، نمایندگان مجلس از ابتدای فعالیت خود، به دنبال تصویب طرح‌هایی با هدف حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و افزایش قدرت خرید این شهروندان بوده‌اند؛ طرح‌هایی چون کارت اعتباری خرید، تسهیلات ودیعه مسکن برای مستاجران و طرح دو فوریتی حمایت از پنج دهک پایین درآمدی از جمله طرح‌هایی است که طی دو ماه گذشته در دستور کار مجلس یازدهم قرار گرفته‌است.

طرح آخر یعنی حمایت از پنج دهک پایین درآمدی، قرار است هفته آینده مورد بررسی نمایندگان قرار گیرد تا تصمیم نهایی در این زمینه اخذ شود.

زمانی که آمریکا از برجام خارج شد به دلیل این‌که تقریبا همه آیتم‌های اقتصادی ایران از سوی دولت به عوامل بیرونی گره خورده ‌بود، این خروج موجب وارد آمدن آسیب‌های زیادی به اقتصاد ایران شد؛ آسیب‌هایی که البته عمده آنها روانی و غیرواقعی به‌شمار می‌‌رفت.

در آن زمان بسیاری از کارشناسان تاکید داشتند اقتصاد ایران بر‌اساس اصول اقتصاد مقاومتی، باید از ظرفیت‌های اصلی خود استفاده کرده و درونزایی و برون‌نگری را در راس کار خود قرار دهد. اما در این میان برخی دولتمردان معتقد بودند تحت هر شرایطی باید مذاکره انجام شود تا بتوانیم به شرایط عادی بازگشته و کار خود را پیش ببریم.

در دو سال گذشته ارزش پول ملی ایران به‌شدت افت کرده و خانوارهای کم‌درآمد بخش قابل‌توجهی از قدرت خرید خود را از دست داده‌اند. با افزایش قیمت دلار در بازار ایران در سال 97 قیمت همه کالاها وارد مدار صعود شد؛ موضوعی که به معنای کاهش قدرت خرید خانوارهای ایرانی بود.

در آن شرایط انتظار می‌رفت دولت یا مجلس دهم اقدامی برای جبران حداقل بخشی از قدرت خرید از‌دست رفته شهروندان انجام دهند، اما یکباره در آبان سال 98 خبر گرانی 200درصدی بنزین منتشر شد.

گرانی بنزین از یک سو و گرانی دلار از سوی دیگر از‌جمله عوامل کاهش مجدد قدرت خرید خانوارهای ایرانی بود. دولت در آن زمان اعلام کرد قصد دارد مابه‌التفاوت گرانی بنزین را به عنوان یارانه معیشتی به بخش قابل توجهی از مردم پرداخت خواهد کرد؛ اما با توجه به خسارتی که به کشور وارد شد پرداخت یارانه به مردم نتوانست تاثیر چندانی بر بهبود معیشت مردم داشته و دردی از مشکلات معیشتی مردم دوا کند.

ورود یکباره کرونا

مردم هنوز به بنزین با نرخ جدید عادت نکرده‌بودند و اصطلاحا تمام بار تورمی بنزین تخلیه نشده‌بود که ویروس کرونا مانند مهمان ناخوانده خود را بر اقتصاد ایران تحمیل کرد؛ ویروسی که نه تنها ایران که تمام کشورهای دنیا را با چالش‌های جدیدی مواجه کرد.

با شیوع ویروس کرونا از اواخر سال گذشته وضعیت اقتصاد کشورها از جمله ایران با مشکلات جدی روبه رو شد. مشکلاتی که موجب شد حتی اقتصادهای معتقد به بازار آزاد نیز برای کمک به اقشار کم‌درآمد و جبران قدرت خرید از‌دست‌رفته خانوارهای آسیب‌پذیر مجبور به پرداخت یارانه نقدی به شهروندان خود شدند.

در ایران نیز دولت بسته حمایتی کرونا شامل تسهیلات یک تا دو میلیون تومانی به خانوارهای یارانه‌بگیر، پرداخت مقرری بیمه بیکاری به افراد از‌کار بیکار شده و اعطای تسهیلات بانکی به مشاغل و… را در برنامه خود قرار داد اما ظاهرا این موارد برای حمایت از خانوارهای کم‌درآمد کافی نبوده‌است.

بسته جامع برای کمک به نیازمندان

اخیرا علی موسوی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس طرحی را به هیات رئیسه مجلس ارائه کرده ‌است که طی آن خانوارهای کم‌درآمد می‌‌توانند نفع بیشتری از توانمندی و قابلیت‌های اقتصاد ایران داشته‌ باشند.

این نماینده مجلس از تهیه طرح دوفوریتی حمایت معیشتی از خانوارهای نیازمند خبر داد و گفت: در این طرح که در دستور کار هفته آتی مجلس قرار گرفته، بسته جامعی از چهار نیاز اساسی پنج دهک پایین پیش‌بینی شده‌است.

وی درباره تعداد امضای این طرح تصریح کرد: ‌این طرح در مدت زمان کوتاهی که در سامانه بارگذاری شده‌بود، توانست حد نصاب امضاها را داشته‌باشد و با آن‌که فقط پنج دقیقه این طرح در سامانه بارگذاری شده‌بود اما ظرف همین مدت کوتاه، 40 امضا را دریافت کرد که نشان‌دهنده نگاه ویژه مجلس یازدهم به حمایت از اقشار ضعیف و نیازمند است.

موسوی با بیان این‌که بررسی نیازمندی‌های اقشار ضعیف جامعه و احصای دغدغه‌ها و نگرانی‌های آن را در طرح دو فوریتی برای حمایت معیشتی از خانوارهای نیازمندان دیده‌ایم، تاکید کرد: در طرح‌های پیشین فقط یک موضوع در مجلس مانند کالاهای اساسی مصوب شده‌بود که همگی آنها یک ماده‌ای یا یک‌فوریتی بود اما به همراه تعدادی از نمایندگان تلاش کردیم برای حمایت جدی‌تر از خانوارهای نیازمند، کاری اساسی‌تر انجام‌دهیم تا این حمایت را در ابعاد مختلف از خانواده‌های مستضعف تسری دهیم.

وی با اشاره به طرح دو فوریتی‌اش برای حمایت معیشتی از خانوارهای نیازمند، عنوان کرد: درباره تهیه این طرح با تعداد زیادی از نمایندگان، کارشناسان و متخصصان جلسات مستمر داشته و تلاش کردیم کاری جامع انجام دهیم؛ چرا که حمایت از اقشار نیازمند را برای خود وظیفه می‌دانیم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان این‌که آقای نیکزاد، نایب رئیس مجلس برای در دستور کار قرار گرفتن این طرح کمک زیادی کرد افزود: این طرح چهار بند دارد که در بند اول، کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، گوشت، مرغ و تخم مرغ هستند که با قیمت بسیار ارزان به خانوارها تعلق می‌گیرند. در بند دوم خانوارهایی که در این دهک‌ها قرار دارند از یارانه بیشتری در بخش برق و گاز بهره خواهند برد. منابع این کار هم دیده شده که هزینه برق و گاز پنج دهک پردرآمد تقریبا بدون‌یارانه محاسبه خواهدشد. موضوع روش‌های دستیابی به این هدف که چگونه این موارد را شناسایی کنیم، در مجلس بررسی خواهد شد.

موسوی تصریح کرد: بند سوم این طرح مربوط به ودیعه مسکن و مشکلات مستاجران است. در این بند پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن برای پنج دهک پایین درآمدی اجاره‌نشین در نظر گرفته شده که هم میزان سود این تسهیلات و هم رقم آن از تسهیلات ودیعه مسکن وزارت راه و شهرسازی که به‌تازگی ابلاغ شده بهتر است. البته این طرح منافاتی با آنچه دولت اکنون در حال اجرای آن است، ندارد ودرصدد است به صورت مکملی برای طرح‌های دولت مورد استفاده قرار گیرد.

وی ادامه داد: بند چهارم این طرح نیز مربوط به بخش بهداشت و درمان است. خانوارهایی که در این پنج دهک قرار دارند بر‌اساس این طرح برای تهیه دارو و درمان باید بیشتر مورد حمایت قرار گیرند. منابع مالی اجرای این طرح نیز قبلا در بودجه دیده شده و در طرح جامع سلامت وجود دارد.

نماینده مردم ملکان در مجلس به جام‌جم گفت: ‌امیدواریم با تصویب دو فوریتی این طرح بتوانیم بخشی از مشکلات مردم به‌ویژه مشکلات اقشار آسیب‌پذیر جامعه را گره‌گشایی کنیم و از دغدغه‌های آنان بکاهیم.

به گفته وی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان هدفمندی یارانه‌ها اطلاعات اقتصادی دقیقی از دهک‌های مختلف دارند و ما می‌‌توانیم از اطلاعات موجود در این دو منبع برای شناسایی پنج دهک پایین درآمدی استفاده کنیم.

موسوی به مخالفت احتمالی دولت برای اجرای این قانون اشاره کرد و گفت: اگر این طرح تبدیل به قانون شود اما دولت نخواهد آن را اجرا کند، از سایر نهادها کمک گرفته و با استفاده از ظرفیت نهادهایی چون کمیته امداد، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی(ره) و…برای اجرای این قانون استفاده خواهیم کرد. اجرای این قانون برای دولت بار‌مالی ندارد و همه منابع آن دیده شده تا کمترین هزینه متوجه دولت باشد.

کمک از کوپن الکترونیک

یوسف داوودی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و از امضا کنندگان طرح کمک به پنج دهک کم‌درآمد جامعه گفت: ساز و کار اجرایی بندهای کمک به اقشار کم‌درآمد باید با حضور نمایندگان دولت به عنوان قوه مجریه تصمیم گیری شود.

وی افزود: کمک به اقشار آسیب‌پذیر مورد توجه نمایندگان و مسؤولان است، اما باید چگونگی اجرای آن مشخص باشد.

داوودی معتقد است، برای بخش ساز و کار عرضه کالای اساسی باید از همان کوپن الکترونیک کمک گرفت اما برای بخش کاهش یا افزایش یارانه در بخش حامل‌های انرژی مانند برق و گاز هنوز راهکار مشخصی وجود ندارد و کمیسیون‌های تخصصی هم در این زمینه باید نظر دهند.

منبع: روزنامه جام جم