به گزارش تجارت نیوز، عباس عراقچی میگوید «تهران در حال بررسی جزییات از سرگیری احتمالی مذاکرات هستهای با آمریکا است و این ما هستیم که تعیین میکنیم مذاکرات در چه زمانی، چه شرایطی و با چه شیوه ای برگزار شود.»
مذاکراتی که وزیر امور خارجه ایران به آن اشاره میکند هفته پیش در دیدار هیات اسرائیلی با اعضای کابینه دونالد ترامپ از سوی استیو ویتکاف، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور خاورمیانه هم عنوان شده بود: «دیدار با ایرانیها خیلی سریع اتفاق خواهد افتاد، شاید هفته آینده (هفته جاری) یا همین حدودها.»
البته رئیس دستگاه دیپلماسی ایران بر این موضوع هم تصریح میکند که «هرگونه مذاکره با قدرتهای بزرگ فقط بر فعالیتهای هستهای ایران متمرکز خواهد بود، نه بر توانایی نظامی آن؛ اگر مذاکراتی برگزار شود … موضوع مذاکرات فقط هستهای و ایجاد اعتماد در برنامه هستهای ایران در ازای لغو تحریمها خواهد بود.»
نزدیک به یک ماه از نخستین حمله اسرائیل به ایران میگذرد. حملهای که مذاکرات را به محاق، اهرم دیپلماسی را برای مدت زمان نامعلوم از کار انداخت و به صفآرایی ایران با غرب منجر شد. حملهای که تنها دو روز پیش از برگزاری ششمین دور مذاکرات ایران و آمریکا صورت گرفت و طی 12 روز علاوه بر صدمات جانی و مالی به شهروندان ایرانی، به تاسیسات هستهای نطنر، فردو و اصفهان نیز خسارات جبرانناپذیری را وارد کرد ( البته حمله به تاسیسات مذکور از سوی آمریکا به عنوان همپیمان استراتژیک اسرائیل انجام شد).
آنطور که پیش از این اعلام شده است ششمین دور مذاکرات ایران و آمریکا و به عبارت دیگر نخستین دور از مذاکرات دو کشور پس از حملات ایالات متحده و اسرائیل به ایران در اسلو، پایتخت نروژ برگزار میشود اما به نظر میرسد ایران و آمریکا با تغییر دیدگاه خود بهدنبال محل دیگری برای برگزاری مذاکرات هستند.
خواستههای ایران در مذاکرات پیشرو
ایران تاکید میکند که در گفتوگو با طرف آمریکایی اعلام خواهد کرد که «حق کامل غنیسازی در داخل خاک خود را دارد و تا زمانی که ایالات متحده تضمین دهد که به زور متوسل نمیشود، پذیرای دیپلماسی است.»
مجید تخت روانچی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان مطلب فوق تاکید میکند: «ایران همچنان پذیرای دیپلماسی با واشنگتن است، مشروط بر اینکه ایالات متحده تضمین دهد که به اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی متوسل نخواهد شد»؛ بیان این جمله که «ما طرفدار دیپلماسی هستیم اما واشنگتن باید ما را متقاعد کند که در حین مذاکره، از نیروی نظامی استفاده نخواهند کرد» اشاره روانچی به موافقت نانوشته واشنگتن با جنگ 12 روزه تلآویو علیه تهران است که تنها چند روز پیش از برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا در 25 خرداد صورت گرفت.
دیپلماسی ایران باید فرصتها را شکار کند / خط ارتباطیمان با آمریکا را نباید به هیچ وجه قطع کنیم
یک دیپلمات در رابطه با بازگشایی دریچه دیپلماسی برای ایران و آمریکا به تجارتنیوز میگوید: «فرصتها همیشه باقی نمیمانند. فرصتها لحظهای هستند و دیپلماسی ما باید فرصتها را شکار کنند؛ باید از فرصتهای بینالمللی برای طرفهای اثرگذار استفاده کنیم.»
وی با اشاره به سفرهای متعدد وزیر خارجه به کشورهای مختلف در طول جنگ 12 روزه اسرائیل علیه ایران تصریح میکند: «ما باید در عین ارتباط با مقامات کشورهای دیگر، خط ارتباطیمان با آمریکا را نباید به هیچ وجه قطع کنیم؛ سعی کنیم گفتوگوها را معنیدار و اثرگذار کنیم تا به ادامه آتشبس بیانجامد چرا که ما همین حالا هم در مقابل هر اقدام اسرائیل حملهای را انجام دادیم.»
ایران همین حالا اسرائیل را ناکاوت کرده است / اگر ایران و آمریکا به یک توافق پایدار برسند معادلات منطقه به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد و تغییر میکند / همه کشورهای عربی از حملات ایران نسبت به اسرائیل خشنود هستند
به گفته این دیپلمات، «ما در شرایطی قرار داریم که نیازمند صلح و قرارداد صلح هستیم و باید با ترامپ به توافقی دست پیدا کنیم. از دیدگاه ما همین حالا هم اسرائیل را ناکاوت کردهایم.»
این دیپلملت معتقد است: «اگر ایران و آمریکا به یک توافق پایدار برسند معادلات منطقه به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد و تغییر میکند. این نکتهای است که باید به آن توجه داشت؛ همین حالا همه کشورهای عربی به شکل جدی از عدم موفقیت ایران در برابر اسرائیل احساس نگرانی میکنند و از حملات ایران نسبت به اسرائیل خشنود هستند.»
مادامی که آتشبس شکنندهای وجود داشته باشد، امکان هر اتفاقی محتمل است
وی همچنین با اشاره به کمکهای برخی از کشورهای منطقه در دستیابی به آتشبس میان ایران با آمریکا و اسرائیل اینگونه میگوید: «قطر و عمان و حتی سعودیها کمک کردند تا ثبات و پایداری در توافق با آمریکا را به دست بیاوریم اما باید بدانیم مادامی که آتشبس شکنندهای وجود داشته باشد، امکان هر اتفاقی محتمل است.»
غنی سازی اورانیوم فصل مشترک اختلافات تهران و واشنگتن
یکی از موضوعاتی که آتشبس فعلی میان تهران با واشنگتن و تلآویو را تهدید میکند اختلاف نظرهای ایران و آمریکا بر سر حق غنیسازی ایران است؛ در طول مذاکرات هستهای که به دلیل درگیریها متوقف شد، ایران و ایالات متحده بر سر غنیسازی اورانیوم ایران، که تهران آن را حقی «غیرقابل مذاکره» و واشنگتن آن را «خط قرمز» نامید، اختلافات شدیدی داشتند.
در حال حاضر نیز تهران همچنان بر حق خود برای غنیسازی اورانیوم در خاک ایران اصرار دارد؛ مجید تخت روانچی در گفتگو با «انبیسی» این موضوع را عنوان میکند که «سیاست ما در مورد غنیسازی تغییر نکرده است. ایران کاملاً حق دارد غنیسازی را در داخل خاک خود انجام دهد. تنها چیزی که باید رعایت کنیم این است که به سمت نظامیسازی نرویم.»
این اظهارات در راستای اظهارات عباس عراقچی، چند روز پس از اعلان آتشبس میان ایران و اسرائیل بیان شد که گفت: «ایران میتواند به زودی دوباره غنیسازی اورانیوم را آغاز کند» و «ما هنوز به زمان بیشتری پیش از ازسرگیری مذاکرات هستهای با واشنگتن نیاز داریم تا مطمئن شویم که ایالات متحده در طول مذاکرات به اقدام نظامی متوسل نخواهد شد».
سایت خبری «اکسیوس» پیش از این در گزارشی آورده بود که ذخایر اورانیوم ایران موضوع کلیدی در مذاکرات هستهای آینده خواهد بود؛ اگر مذاکرات در هفتههای پیشرو آغاز شود، یکی از خواستههای اصلی آمریکا ممنوعیت کامل غنیسازی اورانیوم در خاک ایران خواهد بود.
این سایت خبری به نقل از مقامات اسرائیلی و آمریکایی این ادعا را مطرح کرده بود که اورانیوم غنیشده با خلوص بالای ایران پس از حملات آمریکا و اسرائیل به فردو، اصفهان و نطنز «از جهان خارج جدا شده است (مدفون شده است)». به گفته این سایت خبری، ایران در حال حاضر نمیتواند به اورانیوم دسترسی پیدا کند، اما ممکن است پس از پاکسازی بقایای حملات، بتواند به آن دسترسی پیدا کند.
در این میان روسیه که نقش اصلی در دشمنی اروپا با ایران به واسطه کشاندن پای تهران به جنگ اوکراین را داشت، از «غنیسازی صفر» در ایران حمایت کرده است.
اکسیوس در یکی از جدیدترین گزارشهای خود مدعی شده است: «ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه به هر دو طرف، یعنی ترامپ و مقامات ایرانی، گفته است که از ایده توافق هستهای حمایت میکند که بر اساس آن، ایران اجازه غنیسازی اورانیوم را نداشته باشد.»