مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۲۳ به دنبال حل کدام بحران‌های جهانی است؟

به گزارش تجارت‌نیوز ، مجمع جهانی اقتصاد (WEF) در حال برگزاری نشست سالانه خود در استراحتگاه داووس سوئیس است. این اولین بار از زمان شیوع بیماری کرونا در جهان است که این رویداد به مقیاس قبلی خود که آخرین بار در سال 2020 دیده شده بود، باز می‌گردد.

به نقل از یورونیوز، در این اجلاس 50 رئیس دولت از کشورهای G20 و G7 و همچنین 200 وزیر کابینه و 1500 رهبر تجاری شرکت می‌کنند. در مجموع، 130 کشور از سراسر جهان در این نشست در شهر داووس در ارتفاعات آلپ سوئیس حضور خواهند داشت.

مانند تمام جلسات قبلی، موضوع بحث این اجلاس نیز مبرم‌ترین مسائلی است که جهان امروز با آن مواجه است. به این منظور 2 هزار و 700 سخنران دعوت شده‌اند تا برای یافتن راه حل‌های احتمالی برای این مسائل با یکدیگر همفکری کنند.

موضوع نشست 2023 «همکاری در یک جهان از هم گسسته» است. اما مقابله با کدام چالش جهانی در راس برنامه آنها قرار خواهد گرفت؟

بحران هزینه‌های زندگی

کارشناسان مجمع جهانی اقتصاد سال 2023 را به عنوان «سال چند بحرانی» توصیف می‌کنند، سالی که در آن تمام مشکلات بشریت هر چه بیشتر در هم تنیده شده‌اند، متقابلاً آسیب‌رسان‌تر از همیشه هستند و در نهایت حل آنها سخت‌تر است.

در کوتاه‌مدت، این مشکلات در یک چالش کلیدی خلاصه می‌شوند و آن بحران هزینه زندگی است. اکثریت جامعه اقتصاددانان ارشد مجمع جهانی اقتصاد انتظار یک رکود جهانی را در سال جاری دارند که در نتیجه درگیری‌های ژئوپلیتیکی و مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ اوکراین و تورم فلج‌کننده به وجود می‌آید.

روسای دولت و روسای بانک‌های مرکزی که بسیاری از آنها امسال در مجمع جهانی اقتصاد حضور دارند، با یک دوراهی اجتناب‌ناپذیر به منظور دوری از نتایج زیان‌بار مواجه هستند. آنها یا باید پول بیشتری را برای شهروندان خود خرج کنند تا از آنها در برابر هزینه‌های سرسام‌آور زندگی محافظت کنند یا باید برای مبارزه با تورم که به نوبه خود خطر ایجاد رکود جهانی را در پی دارد، نرخ‌های بهره را افزایش دهند.

جنگ روسیه و اوکراین

تهاجم روسیه به اوکراین موضوع غالب نشست استثنایی مجمع جهانی اقتصاد در ماه مه گذشته بود، که تنها سه ماه پس از اولین حملات به خاک اوکراین برگزار شد. درست مانند جلسه ماه مه، رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، قرار است از طریق تماس ویدئویی در این رویداد سخنرانی کند. علاوه بر این، برای دومین سال متوالی، روسیه در داووس حضور نخواهد داشت.

درگیری‌های جاری به ویژه اثرات آن بر امنیت جهانی، سیاست‌های دفاعی، انرژی و تولید غذا، یکی از اصلی‌ترین موضوعات مورد بحث در این اجلاس است. علاوه بر گذرگاه اصلی داووس، انتظار می‌رود که یک هیئت بزرگ اوکراینی از جمله وزرای دولت در این مراسم حضور داشته باشد تا به لابی‌گری برای جذب حمایت بین‌المللی ادامه دهند.

بحران آب‌وهوایی

حضور فعالان محیط زیست در مجمع جهانی اقتصاد چند سالی است که عرف شده است. کارشناسان WEF در گزارش خطرات جهانی خود که هفته گذشته منتشر شد، نوشتند: «شکست در تعدیل تغییرات آب‌وهوایی به عنوان یکی از جدی‌ترین تهدیدها در کوتاه مدت رتبه‌بندی می‌شود و یک خطر جهانی است که کمترین آمادگی را برای آن داریم».

با وجود اینکه مسئله آب‌وهوا در یک دهه گذشته به طور مداوم در دستور کار داووس بوده است، اما در فهرست اولویت‌ها پایین آمده است. احتمالا امسال هم این مساله تحت‌الشعاع بحران هزینه زندگی قرار بگیرد، همانطور که در ماه مه توسط اوکراین این اتفاق افتاد.

یکی از موضوعات مهم در مورد تغییرات آب‌وهوا در سال جاری، فرآیند کربن‌زدایی صنایع و گذار انرژی است. سرمایه‌گذاری و افزایش فناوری‌های جدید، از جمله منابع سوخت پایدارتر، موضوعی است که به طور ویژه به آن پرداخته می‌شود و هیدروژن سبز نیز به یک کلید واژه مهم در سال جاری تبدیل شده است.

امنیت غذایی

ناامنی غذایی، مانند بسیاری از چالش‌های ذکر شده در این گزارش، تا حد زیادی با سایر مشکلات جهانی از جمله بحران آب‌وهوایی مرتبط است. از دست دادن تنوع زیستی، آب و هوای همیشه نامطلوب و نامتعادل و افزایش تعداد بلایای طبیعی در تشدید کمبود مواد غذایی نقش پررنگی ایفا کرده‌اند.

در سال 2022، جهان با تهدید سه گانه کمبود غذا، انرژی و کود مواجه شد. کارشناسان قبلاً هشدار داده‌اند که در سال 2023، تعداد افراد بیشتری نسبت به سال‌های قبل با گرسنگی مواجه خواهند شد، زیرا قیمت مواد غذایی همچنان در حال افزایش است، کمبودها عمیق‌تر شده و معیشت بیشتر از بین می‌رود.

چگونگی تغییر وضعیت و جلوگیری از بحران‌های غذایی اجتناب‌ناپذیر آینده از اصلی‌ترین مسائل اجلاس مجمع جهانی اقتصاد امسال است.

انقلاب صنعتی چهارم

تکنولوژی و نوآوری همیشه کلید همه بحث‌ها در مجمع جهانی اقتصاد است. به‌ویژه امسال، موضوع صحبت‌ها به چیزی تبدیل شده است که بسیاری آن را انقلاب صنعتی چهارم می‌نامند. افزایش ارتباط متقابل و همچنین پیشرفت در زمینه‌هایی مانند هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی، مسائل پیچیده‌ای برای اداره دولت‌ها به همراه دارد.

از لحاظ تاریخی، وضع مقررات برای همگام شدن با پیشرفت‌های تکنولوژی سرعت کندی داشته است. دولت‌ها به‌ویژه با توجه به نگرانی‌هایی که در مورد امنیت ملی کشور وجود دارد، رویکرد بومی‌تری را نسبت این موضوع اتخاذ می‌کنند.

با این حال، با توجه به اینکه بسیاری از بحران‌ها از جمله آب‌وهوا، جنگ و امنیت سایبری در حال حاضر به یکباره خود را نشان داده‌اند، برای استفاده از پتانسیل نوآوری برای کمک به حل این چالش‌ها به رویکرد جهانی‌تری نیاز است یعنی در سطح پایه، نیاز به همکاری بیشتر بین شرکت‌ها و در سطح بالاتر بین کشورها، برای ایجاد اعتماد و ایجاد تدابیر امنیتی وجود دارد.

در اجلاس مجمع جهانی اقتصاد امسال در خصوص این مسائل بحث و گفتگو صورت خواهد گرفت.