به گزارش تجارت نیوز، دومین دور مذاکرات ایران و آمریکا تا ساعاتی دیگر در رُم پایتخت ایتالیا آغاز می‌شود. این مذاکرات در محل سفارت میانجی‌گر این مذاکرات یعنی عمان برگزار می‌شود و قرار است چارچوبی برای مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران باشد. با وجود اینکه گفته می‌شود که توانمندی‌های موشکی ایران نیز احتمالاً یکی از موضوعات مذاکراتی تهران و واشنگتن باشد اما کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه در این رابطه می‌گوید: «ما فراتر از موضوعات هسته‌ای، موضوع برای مذاکره نداریم یعنی موضوعات فراهسته‌ای. ما چیزی تحت عنوان موضوعات فراهسته‌ای برای گفت‌وگو نخواهیم داشت.»
دومین راند مذاکراتی ایران- آمریکا امروز ظهر به وقت تهران و در حدود ساعت ۵ صبح به وقت شرق آمریکا در رم برگزار و پیش‌بینی می‌شود با توجه به حجم موضوعات مطروحه بیش از ۵ ساعت به طول انجامد. مذاکراتی که درصدد است تا با ورود به موضوعات حساس و مورد اختلاف طرفین به یک توافق اصولی دست پیدا کند اگر چه عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان یک روز پیش از برگزاری این مذاکرات در نشست خبری با سرگئی لاوروف همتای روس خود در مسکو اظهار می‌دارد: «اگرچه در مورد نیات و انگیزه‌های طرف آمریکایی تردید جدی داریم، اما در هر صورت در مذاکرات فردا شرکت خواهیم کرد.»
مذاکره با آمریکا اما تأکید بر شراکت با روسیه
وزیر امور خارجه ایران در سفر به روسیه ضمن ارائه پیام رهبر انقلاب به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ابراز می‌دارد: «این، هم یک پیام بود به آقای پوتین و هم یک پیام بود به همه دنیا که ایران، روسیه را شریک اصلی و راهبردی خود می‌داند و در مسائل مهم مشورت می‌کند.»
عراقچی که هفته پرترافیک کاری را در مذاکراه و دیدار با استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در پرونده هسته‌ای ایران، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه و همچنین محمد بن عبدالرحمن الثانی، نخست وزیر و وزیر امورخارجه قطر داشته، برای دور بعدی مذاکرات هم راهی رُم شده است تا آنطور که خود می‌گوید: «برای پیگیری یک راه حل صلح‌آمیز برای برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران اعلام آمادگی کند.»
البته به نظر می‌رسد براساس آنچه تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می‌گوید مفاد مذاکرات پیش رو به رسانه‌ها راه نخواهد یافت چرا که به گفته این مقام آمریکایی، «این‌ها مسائلی هستند که شاید برخی بخواهند در رسانه‌ها مطرح شود، اما ماهیت مذاکرات این‌طور نیست و بازتاب روند واقعی مذاکرات نیست.» او با تأکید دوباره بر موضع دونالد ترامپ که خط قرمز ایالات متحده دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای است، می‌افزاید: «اگر قرار بود ما از طریق گفت‌وگو‌های رسانه‌ای یا در تلویزیون یا جا‌های دیگر مذاکره کنیم، نیازی به سفر به رم در روز شنبه نبود.»
یکی دیگر از نکاتی که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به آن اشاره می‌کند این است که واشنگتن «انتظار پاسخ‌های سریع دارد و قرار نیست جلسه برای جلسه داشتن برگزار شود و قرار نیست ماه‌ها یا سال‌ها صبر کنیم.» موضوعی که غریب آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران نیز با تأکید بر آن متذکر می‌شود: «ایران دنبال اتلاف وقت نیست، ما آمادگی داریم که این گفت‌وگو‌ها را نه تنها در یک روز بلکه در روز‌های مختلف ادامه دهیم و ببینیم که آیا می‌توانیم به یک تفاهم برسیم یا خیر.»
غنی‌سازی اورانیوم موضوعی روی میز
با وجود اینکه عباس عراقچی پاسخ به درخواست ویتکاف برای پایان دادن به غنی‌سازی اورانیوم در ایران که در قالب یک پست شبکه اجتماعی مطرح شده بود را پاسخ داد و گفت که «بحثی در مورد غنی‌سازی اورانیوم ایران وجود ندارد» اما خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ایرانی مدعی شد «تهران در مذاکرات هفته گذشته به واشنگتن گفته است که آماده پذیرش برخی محدودیت‌ها در مورد غنی‌سازی اورانیوم است، اما به تضمین‌های محکمی نیاز دارد که ترامپ دوباره این توافق را لغو نخواهد کرد و البته به دستور آیت‌الله علی خامنه‌ای، ایران هرگز موافقت نمی‌کند که سانتریفیوژ‌های خود برای غنی‌سازی اورانیوم از بین ببرد، غنی‌سازی را به طور کامل متوقف کند، یا میزان اورانیوم غنی‌شده را در سطح ۵۰ کاهش دهد تا توافق حاصل شود.» تضمین‌های مورد نظر ایران اشاره به عملکرد سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا دارد که در نخستین دوره ریاست‌جمهوری‌اش با پاره کردن «برجام» از توافق جامع هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی خارج شد و به قول خودش اجازه نداد تا «میراث باراک اوباما» در مقام اجرا باقی بماند.
یکی دیگر از موضوعات مورد بحث ایران و آمریکا هم می‌تواند پیرامون برنامه موشکی تهران باشد. موضوعی که ایران بار‌ها اعلام کرده است که جنبه دفاعی دارد و غیرقابل مذاکره است. با این حال غربی‌ها براساس آنچه میدل‌ایست‌مانیتور می‌نویسد مدعی هستند که «برنامه ایران برای ساخت و توسعه موشک‌های بالستیک برای اسرائیل (و شاید برای ایالات متحده نیز) خطرناک‌تر از برنامه هسته‌ای آن است چرا که ایران در صورت دستیابی به بمب اتم، استفاده از آن را در جنگ‌ها بسیار محدودتر از موشک‌ها در نظر خواهد گرفت.»
دیپلماسی در رُم، تحریم در پاریس
دیپلماسی چندجانبه آمریکا با ایران به مراحل حساس خود رسیده است. یعنی در حالی که استیو ویتکاف در رُم پای میز مذاکره با عباس عراقچی می‌نشیند، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا به دیدار مقامات اروپایی می‌رود تا در گفت‌وگو با مقامات بریتانیایی، فرانسوی و آلمانی از آن‌ها بخواهد «تحریم‌ها علیه ایران را همچنان حفظ کنند.»
مقامات آمریکایی می‌دانند که به دلیل خروج ترامپ از برجام نمی‌توانند سیستم مکانیسم ماشه را فعال کنند بنابراین وزیر خارجه‌شان را راهی پاریس کرده‌اند تا در دیدار با اعضای تروئیکای شمالی گفت‌وگویی در خصوص سیستم «اسنپ بک» داشته باشند. البته علاوه بر مارکو روبیو، استیو ویتکاف که از امروز پای میز مذاکره با عباس عراقچی می‌نشیند نیز در هیأت آمریکایی حضور داشته است.
آنطور که گفته می‌شود آن‌ها قرار بود در پاریس با ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل و دیوید بارنیه، رئیس موساد دیدار کنند. دیداری که به نظر می‌رسد برای تأکید بر ادعای اسرائیل مبنی بر اینکه برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای تزلزلی ندارند و به قول خودشان «روش عمل روشن» هم دارند، صورت گیرد. هر چند که گزارش نیویورک تایمز بخشی از این روش را نقش بر آب کرد. آنطور که این روزنامه آمریکایی نوشته است: «اسرائیل قصد و طرح خود برای حمله به تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی ایران در ماه آینده را به آمریکا اعلام کرده بود، اما ترامپ در هفته‌های اخیر این اقدام را برای مذاکره با ایران متوقف کرده است.»
نیویورک تایمز همچنین آورده است که «به رغم شکاف عمیقی که میان اعضای دولت ترامپ برای اتخاذ راهکار جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای وجود دارد، در نهایت، در پی اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای مذاکره، توافقی ضمنی علیه اقدام نظامی شکل گرفت.» سوزی وایلس، رئیس دفتر کاخ سفید، پیت هگست، وزیر دفاع و جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا مخالفین حمله نظامی آمریکا به ایران در کابینه ترامپ هستند و معتقدند که انباشت تسلیحات آمریکایی در منطقه خاورمیانه ممکن است به درگیری گسترده‌تری با ایران منجر شود؛ درگیری‌ای که ایالات متحده قصد دارد از آن اجتناب کند.
امیدواری برای یک توافق
با وجود اینکه به نظر می‌رسد در شرایط فعلی ابراز امیدواری برای دستیابی به یک توافق حتی موقت میان ایران و آمریکا زودهنگام و تا حدودی غیرممکن است اما براساس اظهارات معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه «اگر این کار در دور دوم به خوبی انجام شود، ما (تهران و واشنگتن) می‌توانیم کار متن‌نویسی را شروع کنیم. یعنی وقتی طرفین درباره چارچوب‌ها و دستورکار‌ها تفاهم کنند.»
تفاهمی که شاید مقامات آمریکایی و حتی منطقه‌ای نیز بر دستیابی به آن حساب باز کرده‌اند. آن‌چنانکه لورا روزن، خبرنگار معروف آمریکایی در اپلیکشن ایکس می‌نویسد: «یکی از موضوعاتی که در نامه پادشاه عربستان برای رهبر انقلاب مطرح شده است پیشنهاد بن سلمان برای ایجاد زمینه دیدار سطح عالی ترامپ با مقامات ایرانی در عربستان بوده است.» قرار است رئیس‌جمهور آمریکا در اواخر اردیبهشت‌ماه به برخی از کشور‌های منطقه چون عربستان، امارات، قطر و… سفر کند. این نامه توسط خالد بن سلمان، دومین پسر پادشاه عربستان که در جایگاه وزیر دفاع این کشور به ایران سفر کرده است تقدیم آیت‌الله خامنه‌ای شده است. سفری که در عالی‌ترین سطح برای نخستین بار پس از وقایع حمله به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد و حتی طی دوسالی که از آغاز مجدد روابط دو کشور می‌گذرد صورت گرفته است.
تهران طی هفته گذشته میزبان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس هم بود. او در این سفر از موضع انتقادی تهران نسبت به برخی اظهاراتش اطلاع پیدا کرد. مواردی چون «میزان مواد غنی‌شده ۶۰ درصدی ایران معادل هفت بمب اتمی است» مقامات ایرانی این سخنان را خلاف اصول پادمانی دانسته و متذکر شده‌اند: «تهران هیچ اقدامی مغایر با تعهدات خود انجام نداده و هیچ محدودیتی برای سطح یا میزان غنی‌سازی در چارچوب پادمان مشخص نشده است.»
علاوه براین شاید بتوان همزمانی سفر عباس عراقچی، وزیرخارجه کشورمان به مسکو با حضور شیخ تمیم، امیر قطر در روسیه را نیز تحرک دیگری پیش از برگزاری دور دوم نشست ایران و آمریکا قلمداد کرد . این پازل با سفر وزیر دفاع عربستان به تهران، شکل عینی‌تری به خود گرفته است و با مشخص شدن نتیجه مذاکرات امروز قطعاً وارد چینش اصلی خود می‌شود.
