نرخ کارمزدهای بانکی باید اصلاح شود/رقابت منفی در ارایه کارمزدها

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی گفت: اگر بانک‌ها هزینه خود را از نرخ سود تسهیلات تامین کنند، باعث می‌شود به قشری از جامعه که به تسهیلات ارزان قیمت نیاز دارند، ظلم شود.

علی دیواندری در نشست خبری ششمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت گفت: تغییر واحد پولی کشور از ریال به تومان، صرفا یک تغییر اسمی است و حذف صفر در این مرحله مطرح نیست؛ این در شرایطی است که در قانون سال ۱۳۵۱، ریال به عنوان واحدی که معادل ۱۰۰ دینار بود پذیرفته شد و در تغییر واحد پولی، دینار از چرخه اقتصادی حذف شد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی افزود: بر همین اساس، هر یک تومان معادل ۱۰ ریال باقی خواهد ماند که البته این طرح، مستلزم تصویب مجلس است و اکنون بنا بر حذف صفر نیست؛ این در شرایطی است که این تغییر در مناسبات تجاری، تاثیری نخواهد داشت. بر همین اساس، به دلیل اینکه ریال حذف نمی‌شود و به عنوان پول خرد تومان باقی خواهد ماند؛ الزامی به تغییر اسکناس نخواهیم داشت؛ مگر اینکه اسکناس‌های موجود فرسوده شوند و با خارج شدن تدریجی از چرخه، واحد پولی جدید انتشار یابد؛ بنابراین اکنون صرفا تغییر اسمی واحد پولی مطرح است و فعلا حذف صفر در دستور کار نیست.

دیواندری در پاسخ به سوالی مبنی بر کارمزدهای بانکی، با بیان اینکه در شرایط کنونی که ساختار ترازنامه بانک‌ها تحت فشار بوده و هزینه بانک‌ها در حال افزایش است، خاطرنشان کرد: دریافت نرخ کارمزدها موضوع مهمی است؛ چراکه نرخ کارمزدی که هم اکنون دریافت می‌شود، به هیچ عنوان پاسخگوی هزینه بانک‌ها در سرمایه‌گذاری عظیمی که در زمینه IT انجام داده‌اند، نیست و نمی‌توانند هزینه‌های خود را مستهلک کنند؛ به خصوص اینکه خدمات بانک‌ها رایگان نیست.

وی اظهار داشت: برخی بانک‌ها به خاطر رقابت، نرخ‌های کارمزد را با تخفیف ارایه داده و هزینه‌های خود را از سود تسهیلات جبران می‌کنند؛ در صورتیکه با توجه به اینکه عدم تحقق سود تسهیلات یا نوسان نرخ سود وجود دارد، نمی‌توان این روش را مطمئن ارزیابی کرد. البته درآمدهای کارمزدی ثابت و مطمئن هستند و در صورتی که هزینه بانک‌ها از نرخ کارمزد تامین شود، کمک زیادی به خود آنها و اقتصاد کشور خواهد کرد.

به گفته دیواندری، در صورت تخفیف نرخ کارمزد، هزینه بانک‌ها به سود تسهیلات منتقل می‌شود؛ در صورتیکه در بقیه کشورها نرخ سود تسهیلات پایین و نرخ کارمزد بالا است؛ این در حالی است که نمی‌توان بعد از سال‌ها که نرخ کارمزد دریافت نمی‌کردیم، ناگهان نرخ کارمزد واقعی را حساب کنیم.

وی افزود: رئیس کل بانک مرکزی بیش از هر کس علاقه‌مند به این است که بانک‌ها به سمت دریافت نرخ کارمزد حرکت کنند و تکیه بانک‌ها بر کارمزد باشد نه سود دریافتی از تسهیلات، به همین دلیل بانک مرکزی موافق این طرح است و در مقابل آن مقاومتی ندارد؛ اگر بانک‌ها هزینه خود را از نرخ سود تسهیلات تامین کنند، باعث می‌شود به قشری از جامعه که به تسهیلات ارزان قیمت نیاز دارند، ظلم شود اما در صورت دریافت نرخ کارمزد کسی که بیشتر از آن استفاده می‌کند؛ هزینه بیشتری نیز پرداخت خواهد کرد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی خاطرنشان کرد: بانکداری الکترونیک، چالش‌های خاص خود را دارد؛ زیرا در این زمینه تنها بانکها نیستند و سیاستگذار باید زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را تائید کرده و شرکت‌های قدرتمندی برای طراحی نرم‌افزار اقدام کنند؛ بهتر است از واژه دشواری برای همه نهادها و دستگاه‌ها به جای بدبینی استفاده شود؛ این در حالی است که مسئولان حاکمیتی و سخنرانان کلیدی در ستفاده بانک‌ها از بستر شبکه ملی ارتباطات برای ارائه خدمات بانکی اظهارداشت: مسئولین حاکمیتی و سخنرانان کلیدی در بخش ICT درباره این موضوع و مسائل مرتبط با آن صحبت خواهند کرد.

دبیر ششمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت ادامه داد: بانکداری و ICT رفته رفته با هم آمیخته‌تر می‌شوند؛ همایش رخدادی است که بازیگران بانکداری و ICT کنار هم جمع شده و نقشه راه آینده را ترسیم می‌کنند؛ وزرای امور اقتصادی و دارایی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس‌کل بانک مرکزی سخنرانان روز افتتاحیه ششمین همایش بانکداری الکترونیک خواهند بود.

وی با بیان اینکه چهره‌های برجسته داخلی و خارجی در همایش بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت، سخنرانی خواهند داشت، افزود: ۱۲ سخنرانی تخصصی در همایش خواهیم داشت که عمدتا سخنرانان از میان مدیران عامل بانک‌ها و مسئولین بخش‌های پولی در حوزه‌های اجرایی و علمی خواهند بود؛ همچنین ۱۰ میزگرد تخصصی و ۱۴ کارگاه نیز در حاشیه ششمین همایش بانکداری الکترونیک برگزار خواهد شد و از ابعاد مختلف به مسائلی مانند اقتصاد مشارکتی و اتصال به نظام‌های پرداخت بین المللی پرداخته خواهد شد.

دیواندری، با بیان اینکه ۲۳۵ مقاله از افراد مختلف به دبیرخانه همایش بانکداری الکترونیک رسید، افزود: ۱۵۳ مقاله مورد ارزیابی اولیه قرار گرفت و از میان آنها ۷۳ مقاله اصلی دریافت شد؛ تعدادی از مقالات بعد از ارزیابی نهایی برای ارائه در همایش انتخاب خواهند شد.

وی، برگزاری جشنواره مرحوم محسن نوربخش رئیس کل اسبق بانک مرکزی را از دیگر محورهای ششمین همایش بانکداری الکترونیک عنوان کرد و افزود: از بین ۱۳ بانک و ۱۹ شرکت فعال در زمینه ICT حداکثر از ۳ بانک و ۳ شرکت با نظر هیات داوران تجلیل و قدردانی خواهد شد؛ البته باید دست کم شش ماه از زمان اجرای آثار بانک‌ها در زمینه خدمات نوآورانه و جدید گذشته باشد تا بتوان آنها را در مسابقه جشنواره مرحوم نوربخش شرکت داد.