کاهش 28 هزار میلیارد تومانی سفارش‌های ریپو در بازار باز/ رقم تزریق پول بانک مرکزی تغییر نکرد

به گزارش تجارت نیوز، بانک مرکزی که هر هفته با انتشار گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی در وب‌سایت رسمی خود، وضعیت بازار باز را مورد بررسی قرار می‌دهد، امروز در جدیدترین گزارش خود، آمارهای حراج بازار باز در روز 17 شهریورماه 1404 را تشریح کرد.

با استناد به این گزارش، در بیست و یکمین حراج بازار سال جاری، ارزش سفارش‌های ریپویی که بانک‌ها به بانک مرکزی ارسال کردند، در مقایسه با هفته گذشته کاهشی نسبی را شاهد بود اما همچنان در سطوح بالایی قرار دارد. از سوی دیگر نیز بانک مرکزی، رقم تزریق پول در بازار باز را ثابت نگه داشت.

بازار باز چیست؟

در شرایطی که بانک‌ها و موسسات اعتباری برای تامین نقدینگی موردنیاز خود در کوتاه‌مدت، با مشکل مواجه می‌شوند، می‌توانند از سازوکارهای متفاوتی که برای تامین مالی کوتاه‌مدت آنها طراحی شده‌اند، استفاده کنند.

یکی از این سازوکارها، بازار باز است. در بازار باز، بانک‌ها با استفاده از عملیات توافق بازخرید یا ریپو و ثبت سفارش به میزان مبلغ موردنیازشان، از بانک مرکزی وام می‌گیرند؛ در واقع در این بازار، بانک‌ها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، نقدینگی مورد نیاز را تامین و در سررسیدی که از قبل تعیین می‌شود، اوراق فروخته‌شده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید می‌کنند و بدهی خود را به این بانک می‌پردازند. در ادبیات اقتصادی، نرخ این معامله در بازار باز، نرخ ریپو و مدت زمان سررسید آن، مدت توافق بازخرید نامیده می‌شوند.

ثبت 430 هزار میلیارد تومان سفارش ریپو در بازار باز

بیست و یکمین حراج بازار سال 1404 در روز 17 شهریورماه برگزار شد و 22 بانک و موسسه اعتباری در آن مشارکت کردند تا بخشی از نیاز خود به وجوه نقد را با ارسال سفارش ریپو با حداقل نرخ 23 درصد و مدت توافق بازخرید هفت روزه تامین کنند.

ارزش سفارش‌های ارسالی بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی در بازار باز این هفته، معادل 430 هزار و 670 میلیارد تومان بود؛ رقمی که با افت 28 هزار میلیارد تومانی نسبت به هفته گذشته، به روند چهار هفته‌ای صعود ارزش‌ ریپوهای ارسالی پایان داد.

ثبات رقم تزریق پول بانک مرکزی در بازار باز

بانک مرکزی که طی دو حراج قبلی بازار باز، میزان تزریق پول خود در بازار باز را کاهش داده بود، در حراج شماره 21 بازار باز، همچون هفته گذشته 250 هزار میلیارد تومان از سفارش‌های ریپوی بانک‌ها را پذیرفت. به این ترتیب، نسبت سفارش‌های پذیرفته شده به کل سفارش‌ها در بازار باز این هفته معادل 58 درصد ثبت شد.

از سوی دیگر، با پایان مدت توافق بازخرید ریپوهای پذیرفته شده در حراج بازار باز هفته قبل، بیش از 251 هزار میلیارد تومان از اوراقی که بانک مرکزی از بانک‌ها خریده بود، سررسید شد و این مبلغ به منابع بانک مرکزی بازگشت.

تشدید استقراض بانک‌ها از بانک مرکزی در بازار شبانه

بررسی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی نشان می‌دهد که با وجود کاهش ریپوهای ارسالی در بازار باز، تقاضای بانک‌ها برای اعتبارگیری از بانک مرکزی در بازار بین بانکی افزایش یافت. استقراض از بازار بین بانکی یا شبانه، یکی دیگر از روش‌های تامین مالی کوتاه‌مدت بانک‌هاست که طی آن، بانک‌ها برای تسویه حساب‌های خود در پایان روز از یکدیگر استقراض می‌کنند.

با وجود این، بانک مرکزی نیز در شرایطی به منظور اعمال سیاست‌های خود و تامین نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها در این بازار مداخله کرده و بخشی از نیاز بانک‌ها را از طریق اعتباردهی قاعده‌مند به آنها با نرخ سقف دالان نرخ سود یعنی 24 درصد، تامین می‌کند.

آمارها حاکی از آن هستند که طی پنج روز کاری بازار باز در هشت روز منتهی به 17 شهریورماه، بانک‌ها و موسسات اعتبای غیربانکی مجموعا 112 هزار و 320 میلیارد تومان از بانک مرکزی اعتبار دریافت کردند؛ در حالی که رقم این اعتباردهی قاعده‌مند بانک مرکزی در هفته گذشته، حدود 79 هزار میلیارد تومان بود. به این ترتیب، به نظر می‌رسد که بخشی از کاهش تزریق منابع در بازار باز، با تشدید اعتباردهی بانک مرکزی در بازار بین بانکی جبران شده است.

برای مطالعه بیشتر صفحه بانک و بیمه در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.