به گزارش تجارت نیوز، پیتر دیاماندیس، کارآفرین و آیندهپژوهی که بیش از دو دهه از عمر خود را صرف ترویج مفهوم «آیندهای پر از فراوانی» کرده، معتقد است دهه پیش رو میتواند نقطه عطفی در تاریخ بشر از نظر بهداشت و طول عمر باشد. او با داشتن مدارک تحصیلی از MIT و هاروارد و تأسیس نهادهایی همچون بنیاد XPRIZE و دانشگاه سینگولاریتی، به شدت معتقد است که فناوریهای شتابگیرنده مانند هوش مصنوعی و ژنومیک نه تنها جهان را دگرگون میکنند بلکه میتوانند عمر انسان را بهطور ریشهای افزایش دهند.
دیاماندیس که اکنون ۶۳ سال دارد و میگوید «از نظر بیولوژیکی ۳۹ ساله» است، معتقد است ما به نقطهای بسیار نزدیک شدهایم که آن را سرعت فرار از مرگ یا Longevity Escape Velocity مینامند.
این مفهوم که در میان آیندهپژوهان و متخصصان فناوری زیستی رایج شده، به حالتی اشاره دارد که در آن پیشرفتهای پزشکی به اندازهای سریع میشود که برای هر سالی که زنده میمانید، علم میتواند بیش از یک سال به عمر شما بیفزاید.
دیاماندیس میگوید: «اگر چنین چیزی در دسترس باشد، باید زنده بمانید تا از آن بهرهمند شوید. پس باید در سلامت کافی باشید و بمانید.»
مفهومی علمی بهنام «سرعت فرار از مرگ» در آستانه تحقق قرار دارد
به باور دیاماندیس، انسانها وارد انقلاب سلامتزیستن شدهاند. این تحول توسط فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، حسگرها، توالییابی سلولهای منفرد و داروهای سلولی هدایت میشود. چنین ابزارهایی به دانشمندان امکان میدهند تا فرآیند پیری را درک کنند، آن را آهسته سازند، متوقف کنند و حتی شاید برعکس کنند.
مفهوم «سرعت فرار از مرگ» نخستین بار توسط آبرِی دی گری و ری کرزویل مطرح شد. این ایده بیان میکند که با رسیدن به سطحی از پیشرفت علمی، میتوان طول عمر را سریعتر از گذر زمان افزایش داد. دیاماندیس اعتقاد دارد اگر در سلامت نسبی و با دسترسی به امکانات اولیه باشید، ممکن است تا دهه آینده به این نقطه برسید.
دیاماندیس میگوید طول عمر بیشتر فقط مخصوص ثروتمندان نیست
در حالیکه منتقدان میگویند پروژههای افزایش طول عمر تنها در خدمت ثروتمندان هستند، دیاماندیس با قاطعیت با این ادعا مخالفت میکند. او تأکید میکند که پایهایترین راهکارهای افزایش طول عمر، رایگان هستند. او این موارد را برمیشمرد:
تغذیه: به باور او، میزان مصرف شکر در جوامع امروزی تبدیل به یک سم شده است. حدود ۲۰۰ سال پیش، افراد فقط چند پوند در سال شکر مصرف میکردند، اما امروزه این عدد به حدود ۶۰ پوند رسیده است. شکر نه تنها موجب التهاب عصبی و قلبی میشود، بلکه به شکل مستقیمی به روند پیری شتاب میبخشد.
خواب: دیاماندیس توصیه میکند افراد حتماً ۷ تا ۸ ساعت خواب با کیفیت داشته باشند. عدم دریافت خواب عمیق و REM میتواند منجر به بیماریهای عصبیتخریبی مانند آلزایمر شود.
ورزش: به گفته او، ورزش مؤثرترین اقدام برای افزایش طول عمر است. خودش پنج روز در هفته وزنه میزند و حفظ توده عضلانی را کلید اصلی میداند.
نگرش ذهنی: بهطور جالبی، او اشاره میکند که خوشبینها بهطور متوسط ۱۵ درصد بیشتر از بدبینها عمر میکنند. دیاماندیس نتیجه میگیرد که طول عمر بیشتر، برای کسانی است که به آن اهمیت میدهند و خودشان را در مسیرش قرار میدهند.
جوانی برای عموم قابلدسترس میشود؟
دیاماندیس در کنار اصول اولیه، به استفاده روزمره از مکملها و داروها اشاره میکند. او تعداد مصرف روزانه داروها و مکملهای خود را «مسخرهآمیز» توصیف میکند، اما این را نتیجه سالها مطالعه و پیشرفت تدریجی میداند. در سطح بالاتری، انجام آزمایشهای پیشرفته برای تشخیص زودهنگام بیماریها اهمیت زیادی دارد. این تستها بسته به سطح دقت و فناوری مورد استفاده میتوانند بین ۵۰۰ تا ۵۰هزار دلار هزینه داشته باشند.
در میان تمام این گزینهها، دیاماندیس روی یکی از نوظهورترین حوزهها تأکید دارد: برنامهنویسی مجدد اپیژنتیکی. از نظر علمی، ژنوم هر فرد از بدو تولد تا زمان مرگ ثابت باقی میماند، اما نحوه عملکرد ژنها در طول زمان تغییر میکند. با برنامهنویسی مجدد اپیژنتیک، امکان بازگرداندن تنظیمات ژنتیکی بدن به حالت جوانتر وجود دارد. البته او میپذیرد که در ابتدای مسیر، این فناوریها فقط در دسترس ثروتمندان و ریسکپذیران خواهند بود، اما به محض اینکه نتایج اثبات شوند، ظرف چند سال برای عموم قابلدسترس میشوند.
بیش از 620 تیم در این رقابت بزرگ شرکت کردهاند!
برای تسریع در روند رسیدن به راهحلهای مؤثر، دیاماندیس جایزهای ۱۱۱ میلیون دلاری با عنوان Healthspan XPRIZE طراحی کرده که از مجموع بودجه ۱۵۷ میلیون دلاری تأمین میشود. این رقابت علمی قصد دارد درمانهایی ارائه دهد که در افراد ۶۰ تا ۸۰ ساله بتوانند عملکرد شناختی، ایمنی و عضلانی را به سطح ۲۰ سال قبل بازگردانند.
بیش از ۶۲۰ تیم از سراسر جهان در این رقابت شرکت کردهاند و تا سال ۲۰۳۰ برنده نهایی اعلام خواهد شد. در ماه مه ۲۰۲۵، ۱۰ میلیون دلار بین ۴۰ تیم برتر تقسیم میشود تا مسیر تحقیقاتی خود را ادامه دهند. دیاماندیس میگوید این رقابت بر اساس استانداردهای علمی دقیق و نمونههای آماری قوی طراحی شده تا همه راهکارها بهشکل منسجم آزمایش و ارزیابی شوند.
باید برای یک تحول بزرگ آماده شد
دیاماندیس سالهاست که برایان جانسون، کارآفرین و فعال حوزه ضدپیری را میشناسد. او میگوید که جانسون با فروش شرکت Braintree وارد حوزه سلامت شد و حتی عضو هیئتمدیره یکی از شرکتهای او بهنام Human Longevity بوده است. اما تفاوت میان این دو دیدگاه، در مقیاس است. جانسون بیشتر بر روی n-of-1 یعنی آزمایش روی بدن خودش تمرکز دارد، در حالیکه دیاماندیس به راهکارهای کلان و قابلگسترش برای عموم مردم علاقهمند است.
دیاماندیس پیامی صریح دارد: «از بدنت مراقبت کن، مثبتاندیش باش، درست غذا بخور، بخواب، و ورزش کن، چون آینده ممکن است آن چیزی باشد که آرزویش را داری. شرط لازم برای رسیدن به آن؟ خیلی ساده است: از مردن به خاطر یک اشتباه ساده خودداری کن»
با توجه به روندهای آماری جهانی، امید به زندگی در کشورهای توسعهیافته از مرز ۸۰ سال گذشته، اما میزان سالهایی که افراد در سلامت کامل میگذرانند معمولا کمتر از ۶۵ سال است. اگر فناوریهایی که دیاماندیس از آنها سخن میگوید بتوانند حتی ۱۰ تا ۱۵ سال به دوره سلامت زیستن انسان اضافه کنند، ارزش اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی چنین تغییری غیرقابل تصور خواهد بود. برای مثال، تنها افزایش ۵ سال به طول عمر مفید نیروی کار، میتواند میلیاردها دلار به اقتصاد جهانی اضافه کند. بنابراین، حتی اگر نگاهی منتقدانه به دیدگاه دیاماندیس داشته باشیم، رد کردن اهمیت این مسیر علمی و تأثیر بالقوهاش ساده نخواهد بود.
اخبار حوزه استارتاپ و فناوری اطلاعات را در صفحه علم و فناوری تجارتنیوز بخوانید.