به گزارش تجارت نیوز، در حالی که جهان همچنان با تبعات تغییرات اقلیمی دستوپنجه نرم میکند، دادههای جدید نشان میدهد که ماه مه ۲۰۲۵ دومین ماه مه گرم ثبتشده در تاریخ بوده است. اروپا، بهویژه مناطق شمال غربی این قاره، با خشکسالی شدید و کاهش چشمگیر بارندگی مواجه شدهاند؛ مسألهای که تهدیدی جدی برای منابع آب، کشاورزی و امنیت غذایی محسوب میشود. کارشناسان اقلیمی هشدار میدهند که این روند نگرانکننده ممکن است نشانهای از ورود به مرحلهای بحرانیتر در بحران اقلیمی باشد.
افزایش بیسابقه دما در ماه مه ۲۰۲۵
بر اساس گزارش سرویس تغییرات اقلیمی کوپرنیک (C3S)، میانگین دمای جهانی در ماه مه ۲۰۲۵ به ۱۵.۷۹ درجه سانتیگراد رسید؛ این عدد ۰.۵۳ درجه بالاتر از میانگین دمایی ماه مه بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ است. اگر این دما را با میانگین پیشاصنعتی بین سالهای ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ مقایسه کنیم، متوجه افزایش نگرانکننده ۱.۴ درجه سانتیگرادی میشویم.
این افزایش دما به معنای آن است که از ۲۲ ماه گذشته، ۲۱ ماه با میانگین دمای جهانی بالاتر از ۱.۵ درجه نسبت به دوران پیشاصنعتی ثبت شده است؛ حدی که در توافقنامه پاریس ۲۰۱۵ بهعنوان سقف هشدار تعیین شده بود. اگرچه عبور از این آستانه در بازه زمانی کوتاه بهتنهایی بهمعنای شکست این توافق نیست، اما نشاندهنده شدت گرفتن بحران اقلیمی است.
خشکسالی و کمبود بارندگی در اروپا و فراتر از آن
در کنار افزایش دما، بخش بزرگی از اروپا نیز با کاهش بیسابقه بارشها مواجه شده است. شمال غربی اروپا، شامل کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان و هلند، یکی از خشکترین بهارهای چند دهه اخیر را پشت سر گذاشتهاند. دادههای کوپرنیک نشان میدهد که در ماه مه ۲۰۲۵، این مناطق کمترین سطح رطوبت خاک و میزان بارندگی را از سال ۱۹۷۹ تجربه کردهاند.
در همین حال، کشاورزان از آسیبهای گسترده به محصولات خبر میدهند. برخی گزارشها از کاهش چشمگیر تولید گندم، سیبزمینی و دانههای روغنی در اروپای غربی حکایت دارند. اگر وضعیت به همین منوال ادامه یابد و در تابستان بارندگی قابل توجهی رخ ندهد، خطر کمبود آب آشامیدنی و اختلال در زنجیره تأمین مواد غذایی بهشدت افزایش خواهد یافت.
وضعیت جهانی: خشکی در قارهها، گرمای بیسابقه در اقیانوسها
خشکسالی محدود به اروپا نیست. گزارشها نشان میدهد که در ماه مه ۲۰۲۵، بخشهایی از آمریکای شمالی، آسیای مرکزی، جنوب آفریقا، استرالیا و آمریکای جنوبی نیز دچار کمبارشی و خشکی فراتر از میانگین بودند. همچنین، دمای سطح دریا در بخش شمال شرقی اقیانوس اطلس به بالاترین سطح ثبتشده تا امروز رسید؛ پدیدهای که میتواند تأثیرات موجدار بر اقلیم جهانی، از جمله افزایش توفانهای دریایی و اختلال در جریانهای آبی، داشته باشد.
دیدگاه کارشناسان: زنگ خطر همچنان به صدا در میآید
به گزارش گاردین، کارلو بونتمپو، مدیر مرکز پیشبینیهای میانمدت هواشناسی اروپا (ECMWF) میگوید: «ماه مه ۲۰۲۵ به دنبالهای بیسابقه از ماههای گرم پایان داد، اما این توقف موقتی نباید ما را فریب دهد. بهدلیل ادامه روند گرمایش جهانی، احتمال عبور مجدد از مرز ۱.۵ درجه سانتیگراد در ماههای آینده بسیار بالاست.»
این سخنان تأکیدی است بر ضرورت اقدامات جدی جهانی برای کاهش گازهای گلخانهای و جلوگیری از بدتر شدن اوضاع. اگر اقدامی فوری انجام نشود، اثرات بحران اقلیمی دیگر فقط در گزارشهای علمی یا دادههای ماهوارهای باقی نخواهند ماند؛ بلکه به بخشی ملموس از زندگی روزمره مردم تبدیل میشوند.
آنچه از دادهها و گزارشها بهروشنی برمیآید این است که تغییرات اقلیمی دیگر آیندهای دور نیست. خشکسالی در اروپا، افزایش بیسابقه دمای زمین و دریاها، و آسیبهای وارده به بخش کشاورزی همگی نشانههایی هستند از بحرانی که هماکنون در آن قرار داریم.
کشورها، دولتها، صنایع و حتی افراد باید در قبال وضعیت فعلی مسئولیتپذیر باشند. کاهش مصرف سوختهای فسیلی، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، و مدیریت منابع آب از مهمترین اقداماتی هستند که میتوانند مسیر آینده را تغییر دهند. اگرچه عبور از آستانه ۱.۵ درجه برای مدت کوتاه ممکن است بهمعنای از دست رفتن هدف پاریس نباشد، اما فرصتی برای اقدام نیز نمیتواند بینهایت باقی بماند.