به گزارش تجارت نیوز، عراق که سال‌هاست با پیامدهای جنگ، ناامنی و فشارهای اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند، اکنون با تهدیدی تازه و جدی روبه‌روست: فروپاشی پوشش سبز و تشدید بیابان‌زایی. تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می‌دهد این کشور تنها در دو سال گذشته بیش از یک میلیون درخت خود را از دست داده است؛ آماری تکان‌دهنده که زنگ خطر بحران زیست‌محیطی و انسانی را به صدا درآورده است.
نابودی فضای سبز عراق؛ ترکیب تغییرات اقلیمی و فعالیت‌های انسانی
گروه زیست‌محیطی گرین ویژن عراق اعلام کرده که خشکسالی گسترده در بیشتر استان‌های کشور باعث خشک شدن هزاران درخت شده و بسیاری از آنها پس از ضعف ناشی از کمبود آب، به سرعت در برابر بیماری‌ها از پا درآمده‌اند.
در بیانیه این سازمان آمده است: «فضاهای سبز که نقش ریه‌های شهرها را دارند، امروز خشکیده، آلوده و در حال نابودی‌اند.»
اما ماجرا فقط به تغییرات اقلیمی محدود نمی‌شود. بخشی از درختان به صورت عمدی قطع و به بازار سیاه فروخته شده‌اند. به ویژه در استان دیاله، درختان توت برای استفاده در دوددهی و طعم‌دهی ماهی دودی به شدت مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند.
عراق در رتبه‌های پایین سرانه فضای سبز
آمارهای جهانی نشان می‌دهد عراق در زمینه سرانه فضای سبز فاصله‌ای فاحش با استانداردهای جهانی دارد:
- سرانه فضای سبز عراق: تنها ۰.۲ دونم به ازای هر نفر
- میانگین جهانی: حدود ۱۲ دونم به ازای هر نفر
- نیاز هر فرد: دست‌کم ۷۵ درخت برای تولید اکسیژن کافی
این اعداد به‌خوبی نشان می‌دهد که شهروندان عراقی به شدت با کمبود اکسیژن و هوای پاک دست و پنجه نرم می‌کنند.
هزینه‌های اقتصادی و بهداشتی تغییرات اقلیمی
طبق برآوردهای فعالان زیست‌محیطی، تغییرات اقلیمی روزانه یک میلیون دلار خسارت اقتصادی به عراق تحمیل می‌کند. بزرگ‌ترین سهم این خسارت، متوجه بخش بهداشت و درمان است؛ چرا که افزایش بیماری‌های تنفسی ناشی از آلودگی و گرد و غبار، هزینه‌های سنگینی بر دوش سیستم درمانی کشور گذاشته است.
هشدار درباره بیابان‌زایی و کمبود منابع آب
کمیته کشاورزی، آب و باتلاق‌های پارلمان عراق هشدار داده است که بیابان‌زایی اکنون بیش از ۲۰ منطقه در سراسر کشور را فرا گرفته است. این کمیته خواستار تدوین یک استراتژی ملی جامع برای مقابله با این پدیده خطرناک شده است.
هم‌زمان بحران آب نیز ابعاد تازه‌ای پیدا کرده است. سطح رودخانه‌های دجله و فرات، شریان‌های حیاتی عراق، به دلیل احداث سدهای بزرگ در ترکیه و ایران، بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش یافته است.
عون دیاب، وزیر منابع آب عراق، در این باره هشدار داده است: «سال ۲۰۲۵ یکی از سخت‌ترین سال‌های عراق از نظر منابع آب خواهد بود.»
طبق آمار رسمی، ذخایر آبی عراق به کمتر از ۸ میلیارد مترمکعب رسیده؛ پایین‌ترین سطح در دهه‌های اخیر. این در حالی است که سازمان ملل عراق را یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها در برابر تغییرات اقلیمی معرفی کرده و خشکسالی فعلی را بدترین خشکسالی از سال ۱۹۳۳ دانسته است.
به نقل از rudaw، عراق امروز با بحرانی چندوجهی مواجه است: نابودی درختان، بیابان‌زایی، کاهش شدید منابع آب و هزینه‌های سنگین اقتصادی و بهداشتی. ادامه این روند می‌تواند نه تنها زیست‌بوم کشور، بلکه امنیت اجتماعی و حتی بقای انسانی در برخی مناطق را تهدید کند. کارشناسان تأکید می‌کنند بدون اقدام فوری، استراتژی ملی و همکاری منطقه‌ای، عراق ممکن است در سال‌های آینده با موج‌های جدید مهاجرت، افزایش نابرابری و تشدید بحران‌های انسانی روبه‌رو شود.
حفظ هر درخت، هر متر فضای سبز و هر قطره آب، امروز برای عراق به معنای حفظ آینده است.
