کاهش هم‌زمان نرخ بیکاری، اشتغال و مشارکت اقتصادی/ فقط 27 درصد از شاغلان، فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها هستند

به گزارش تجارت نیوز، مرکز آمار ایران امروز 16 مهرماه جدیدترین گزارش خود از وضعیت بازار کار ایران تا پایان تابستان 1404 را منتشر و آمارهای مهم‌ترین شاخص‌های بازار کار را به‌روزرسانی کرد.

نکته قابل توجه در گزارش جدید مرکز آمار آن است که شاخص‌های اصلی بازار یعنی نرخ مشارکت اقتصادی، نسبت اشتغال و نرخ بیکاری، همزمان کاهشی شدند. مهم‌ترین دلیل این کاهش را باید در روند خروج جمعیت فعال و جویای کار از بازار کار دانست؛ چراکه این گروه عمدتا به علت ناامیدی از یافتن شغل مناسب یا نبود فرصت‌های کافی، از بازار کار خارج می‌شوند و به جمعیت غیرفعال می‌پیوندند.

بنابراین، نمی‌توان تداوم کاهش نرخ بیکاری در تابستان امسال را سیگنالی مثبت از سوی بازار کار ارزیابی کرد. زیرا کاهش نرخ بیکاری، معمولا زمانی مثبت ارزیابی می‌شود که همزمان نرخ مشارکت اقتصادی بالا برود یا حداقل ثابت بماند؛ اما اگر هر دو شاخص کاهش پیدا کنند، به معنای عقب‌نشینی شاغلان و جویندگان کار از بازار است.

نرخ بیکاری تابستان 1404 به 7.4 درصد کاهش یافت

بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، تعداد افراد 15 ساله و بالاتر که مبنای محاسبات بازار کار هستند، در تابستان امسال به 66 میلیون نفر رسید که 26 میلیون و 936 هزار نفر از این تعداد، از لحاظ اقتصادی فعال بودند؛ به عبارت دیگر یا شاغل بودند و یا دنبال شغل می‌گشتند. به این ترتیب، نرخ مشارکت اقتصادی در تابستان امسال به 40.8 درصد رسید و افتی 0.9 واحد درصدی را در مقایسه با تابستان سال گذشته تجربه کرد.

از سوی دیگر، نرخ بیکاری در تابستان 1404 افتی 0.1 واحد درصدی را در مقایسه با تابستان 1403 تجربه کرد و با ثبت رقم 7.4 درصدی، به روند نزولی خود ادامه داد.

نرخ بیکاری جوانان 2.5 برابر میانگین کشوری

نگاهی دقیق‌تر به آمارهای مرکز آمار ایران از بازار کار کشور نشان‌دهنده آن است که نرخ بیکاری در گروه سنی جوانان 15 تا 24 ساله، بیش از 2.5 برابر میانگین کشوری است. طوری که نرخ بیکاری این گروه در تابستان امسال، رقم 19 درصدی را ثبت کرد.

همچنین نرخ بیکاری گروه سنی 18 تا 35 ساله، با وجود کاهش 0.4 درصدی در مقایسه با تابستان سال گذشته، معادل 14.4 درصد بود که حدود دو برابر میانگین کشوری است.

40.3 درصد از بیکاران، فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها هستند

مرکز آمار ایران در بخشی دیگری از گزارش خود، آمار بازار کار افراد فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌ها را مورد بررسی قرار داده است. بر این اساس، نرخ بیکاری جمعیت فارغ‌التحصیل آموزش عالی، در تابستان امسال یک واحد درصد افت کرد و به 10.6 درصد رسید.

افزون بر آن، بررسی‌ها نشان می‌دهند که فارغ‌التحصیلان دانشگاهی 40.3 درصد از کل بیکاران را تشکیل می‌دهند و سهمی تنها 27 درصدی از شاغلان دارند.

53 درصد از شاغلان در بخش خدمات مشغول به کارند

با استناد به داده‌های مرکز آمار ایران، نسبت اشتغال نیز که از تقسیم تعداد افراد شاغل 15 ساله و بیشتر بر کل جمعیت محاسبه می‌شود، در تابستان امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل 0.7 واحد درصد کاهش یافت و معادل 37.8 درصد ثبت شد.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهند که بخش خدمات همچنان بیشترین سهم از شاغلان کشور را به خود اختصاص داده است. طوری که 53.1 درصد از شاغلان در بخش خدمات مشغول به کار بودند که این رقم یک واحد درصد بیشتر از تابستان سال قبل بود.

در  رده دوم، بخش صنعت قرار گرفت و سهم اشتغال در این بخش با افت 0.7 واحد درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته، در تابستان امسال به 32.6 درصد رسید. بخش کشاورزی نیز با سهم 14.2 درصدی در رده سوم تامین اشتغال کشور قرار گرفت.

نرخ اشتغال ناقص به 7.6 درصد رسید

بخش دیگری از گزارش مرکز آمار مربوط به داده‌های اشتغال ناقص بود و بر اساس آن، نسبت اشتغال ناقص در تابستان امسال با رشدی 0.7 واحد درصدی همراه شد و به 7.6 درصد رسید.

به عبارت دیگر، 7.6 درصد از شاغلان، در هفته‌ای که آمارگیری در آن انجام شد، حاضر یا غایب موقت از محل کار بوده و به دلایل اقتصادی از جمله رکود بازار کار، نیافتن شغل با ساعت کاری بیشتر یا قرار داشتن در فصل غیرکاری، کمتر از 44 ساعت کار کردند و آماده انجام کار اضافی بودند.

برای مطالعه بیشتر صفحه اقتصاد کلان در تجارت‌نیوز را دنبال کنید.