الهام میرمحمدی: موج تازه خشونت‌ها علیه روهینگیا از 25 آگوست و به دنبال حمله شبه‌نظامیان به پاسگاه‌های پلیس و نظامیان میانماری آغاز شد. ارتش میانمار هم در واکنش روستاها را آتش زد، غیرنظامیان را کشت و به زنان تجاوز کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز به نقل از اکونومیست، به دنبال این کشتار بیش از 420 هزار روهینگیایی به بنگلادش پناه بردند. سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) اعلام کرد، این خروج از نظر تعداد و سرعت بی‌سابقه بوده است. رئیس حقوق بشر سازمان ملل نیز این اقدام دولت میانمار را پاکسازی قومی خوانده است.
این در حالی است که آنگ‌سان‌سوچی، رهبر دولت میانمار هر گونه سرکوب روهینگیا را انکار می‌کند. وی که برنده جایزه نوبل صلح جهانی است، سکوت کرد و این حملات را محکوم نکرد. او به صراحت ادعا کرد که هیچ‌گونه تخریب و کشتاری در روستاها صورت نگرفته است.
سازمان عفو بین‌الملل این سخنرانی را آمیزه‌ای از دروغ و مقصر جلوه دادن قربانیان توصیف کرد.
به رغم انتقادهای گسترده بین‌المللی، دولت میانمار مردم روهینگیا را مسبب این مشکلات می‌داند و می‌گوید، عاملان حمله گروه موسوم به ارتش آزادیبخش آراکان روهینگیا هستند.
در سال 1982، قانون جدید شهروندی در میانمار به تصویب رسید و با این قانون شرایط برای مردم روهینگیا به مراتب بدتر از پیش شد. بر اساس این قانون آنها دیگر به عنوان یکی از 135 اقلیت این کشور شناخته نشدند و مردمانی بی‌کشور و بدون خاک شدند. این امر موجب شد بسیاری از مردم روهینگیا به بنگلادش پناهنده شوند.
در سال‌های 1991 و 1992 حدود 600 هزار مسلمان روهینگیایی بی‌گناه ناچار شدند از مرزهای این کشور خارج شوند تا از آزارهای خشونت‌آمیز ارتش این کشور در امان باشند.اما خروج پناهندگان در حمله اخیر با سرعت و حجم بسیار بیشتری نسبت گذشته صورت گرفته است. به طور متوسط 120 هزار نفر در هر هفته از مرزها خارج شدند.
البته در روزهای اخیر این خروج از کشور روند آهسته‌تری به خود گرفته است. گزارش‌ها حاکی از آن است که این گروه از مردم میانمار در حال حاضر سرگردان هستند و دسترسی به پناهگاه، آب و غذای کافی ندارند.
در سایر بحران‌های پناهندگی نظیر سوریه و افغانستان ممکن است تعداد بیشتری از پناهندگان از کشورشان خارج شده باشند، اما این خروج معمولا در بازه‌های زمانی طولانی‌تری رخ می‌دهد. با توجه به این موضوع، خروج پناهندگان میانمار با در نظر گرفتن حجم و سرعت بی‌سابقه است.
اگر چه اطلاعات دقیقی در مورد جریان پناهندگان به صورت هفتگی در دسترس نیست، اما اکونومیست تلاش کرده است با استفاده از ارقام کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) این میزان را تخمین بزند و میانگین خروج سالانه را در 52 هفته محاسبه کند.
نمودار زیر سیر خروج پناهندگان در بحران‌های مختلف را نشان می‌دهد:
بر اساس بررسی‌های اکونومیست، خروج پناهندگان میانماری از کشورشان با سرعت بیشتری نسبت به پناهندگان رواندا در سال 1994 صورت گرفته است. در رواندا حدود 2.3 میلیون نفر از کشور خارج شدند، یعنی بیش از یک‌سوم جمعیت کشور. متوسط خروج پناهجویان کمتر از 120 هزار نفر در هفته بوده است. آنچه قابل توجه است این است که بخش عمده این پناهندگان افراد قوم توتسی نبودند. قوم توستی در حقیقت هدف نسل‌کشی حکومت بودند. بیشتر افرادی که از کشور خارج شدند از قوم هوتو، یعنی عاملان نسل‌کشی بوده‌اند.
در جریان این نسل‌کشی شورشیان توتسی موفق شدند حکومت را سرنگون کنند و در نتیجه رهبران این کشور گریختند و بخش بزرگی از قبیله نیز با آنها همراه شدند. به نظر می‌رسد که بیشتر پناهندگان رواندا در بازه زمانی آپریل و آگوست 1994 از کشور خارج شدند. اگر این نظریه درست باشد به طور متوسط در هر هفته 111 هزار رواندایی کشور خود را ترک کرده‌اند.
طی دهه گذشته بحران پناهندگان سوریه بدترین بحران انسانی بوده است. حدود 5.5 میلیون نفر ناچار به ترک کشور خود شدند. اما متوسط خروج سالانه نشان می‌دهد که چیزی نزدیک به 33 هزار نفر در سال 2013 در هر هفته از کشور خارج شده‌اند.
در بحران جدید میانمار اما، در ایالت راخین (آراکان) حدود 1 میلیون روهینگیایی زندگی می‌کردند. بیش از نیمی از آنها به بنگلادش مهاجرت کردند که پیش از آن هم در بحران قبلی، این کشور میزبان 400 هزار مسلمان روهینگیایی بوده است.
لازم به ذکر است بیش از 700 هزار نفر دیگر از این مسلمانان در کشورهای دیگری در آسیا و خاورمیانه به سر می‌برند.
رهبر میانمار به تازگی اعلام کرده، برای ورود برخی از این مسلمانان به خانه‌هایشان مجوز صادر می‌کند. اما اینکه چه تعدادی از آنها اجازه بازگشت به کشورشان را خواهند داشت، هنوز مشخص نیست.
