به گزارش تجارت نیوز، بحران کسری و ناترازی انرژی در ایران در سال 1403 یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین معضلات بخش تولید و صنایع کشور بود. در این سال واحدهای صنعتی که به برق و گاز وابسته‌اند، بر اثر قطعی مکرر برق با کاهش تولید و تعطیلی خطوط تولید در این سال مواجه شدند.
این مسائل به‌ویژه در صنایعی که برای تامین انرژی خود به نیروگاه‌های غیرمتمرکز و خودکفا نیاز دارند به یک معضل بزرگ تبدیل شده است. یکی از آثار ملموس این بحران، افزایش هزینه‌ها و کاهش رقابت‌پذیری محصولات داخلی در بازارهای جهانی است.
این بحران تنها به واحدهای صنعتی بزرگ محدود نمی‌شود؛ بسیاری از صنایع کوچک و متوسط هم که به دلیل وابستگی به شبکه برق کشور نمی‌توانند سرمایه‌گذاری زیادی در تاسیس زیرساخت‌های انرژی انجام دهند با مشکل تامین انرژی مواجه‌اند.
با توجه به تداوم بحران و رشد فزاینده نیاز به برق، فعالان صنعتی و اقتصادی نگران‌اند که این معضل در سال 1404 نیز شدت بیشتری پیدا کند، چنان‌که تولیدکنندگان مجبور شوند دست به عصاتر از گذشته حرکت کنند.
کسری برق در سال جدید از 25 هزار مگاوات عبور می‌کند
فرشید شکرخدایی، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز با اشاره به چالش‌های پیش روی صنعت برق کشور گفت: وضعیت ناترازی برق در سال 1404 وخیم‌تر می‌شود و کسری برق نسبت به سال جاری ۳۰ درصد افزایش می‌یابد.
او توضیح داد: طبق برآورد کارشناسان، میزان محدودیت‌های برق در سال 1403 بین ۱۷ هزار تا ۱۸ هزار مگاوات در زمان اوج مصرف بود. در حالی که برخی روایت‌ها این عدد را تا ۲۰ هزار مگاوات نیز برآورد کرده‌اند. با این حال، پیش‌بینی می‌شود میزان کسری برق در سال ۱۴۰۴ به ۲۵ هزار تا ۳۰ هزار مگاوات برسد.
ناترازی انرژی تنها با توسعه نیروگاه‌های خورشیدی حل نمی‌شود
شکرخدایی با اشاره به اینکه حل معضل ناترازی انرژی در کشور صرفاً به توسعه نیروگاه‌های خورشیدی وابسته نیست اظهار کرد: افت فشار گاز در میادین کشور همچنان یک چالش جدی است. گاز یکی از پایدارترین منابع انرژی در جهان است و از سوی دیگر، بازدهی پنل‌های خورشیدی پایین‌تر از برخی منابع دیگر است و پاسخگوی نیاز نیست. بنابراین، کشور به یک ترکیب متنوع از منابع انرژی شامل انرژی هسته‌ای، برق آبی، بادی و خورشیدی نیاز دارد.
او به بسته حمایتی دولت اشاره کرد و گفت: از صنایع خواسته می‌شود خود اقدام به تاسیس نیروگاه کنند، این کار منطقی نیست. به عنوان مثال آیا می‌توان از یک تولیدکننده آب معدنی انتظار داشت نیروگاه بسازد؟ این امر غیرممکن است؛ زیرا نیروگاه‌داری یک تخصص، مهارت و کسب‌وکار مستقل محسوب می‌شود.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین مالی اتاق بازرگانی ایران درباره راه‌حل منطقی این بحران پیشنهاد کرد: صنایع هر استان یا منطقه با مشارکت یکدیگر و تامین سهمی از سرمایه، اقدام به احداث نیروگاه مشترک کنند.
او همچنین بر چالش‌های انتقال برق از نیروگاه‌های خورشیدی به شبکه موجود تاکید کرد و افزود: شبکه برق کشور بر مبنای انرژی خورشیدی طراحی نشده، اتصال نیروگاه‌های جدید به شبکه نیازمند زیرساخت‌های مناسب است، چراکه هرگونه عدم تطابق می‌تواند به شبکه آسیب برساند.
قطعی برق روزانه 500 میلیون دلار زیان برای صنایع به بار می‌آورد
شکرخدایی به خسارات اقتصادی ناشی از قطعی برق صنایع اشاره کرد و گفت: برآوردها نشان می‌دهد هر روز قطعی برق صنایع بین ۳۰۰ میلیون تا ۵۰۰ میلیون دلار به اقتصاد و صنایع کشور زیان وارد می‌کند.
او با اشاره به اینکه حل بحران ناترازی و قطعی برق نیازمند اقدامات گسترده و زمان‌بر است عنوان کرد: حل این معضل و ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید برق حداقل پنج سال کار شبانه‌روزی نیاز دارد. حتی اگر مسیرهایی مانند نوسازی و افزایش بهره‌وری نیروگاه‌های گازی و همچنین حضور بخش خصوصی در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر اجرایی شود، باز هم برطرف کردن این مشکل به طور کامل، زمان‌بر است.
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری و تامین مالی در پایان خاطرنشان کرد: در خوش‌بینانه‌ترین حالت، اگر کشور در سه سال آینده به سطح ناترازی سال ۱۴۰۳ بازگردد، موفقیت بزرگی حاصل شده است. با این حال برای حل کامل بحران برق، حداقل هفت سال تلاش مستمر و شبانه‌روزی لازم است.
برای مطالعه بیشتر گزارش تصویری چراغ تولید و اشتغال خاموش شد را در صفحه تجارت‌نیوز مشاهده کنید.
