به گزارش تجارت نیوز، ژاپن، کشوری که در سال 2011 با یکی از بزرگ‌ترین فجایع هستهای تاریخ در نیروگاه فوکوشیما دایچی مواجه شد، اکنون در حال بازنگری در سیاست‌های انرژی خود است. این کشور که پس از آن حادثه تصمیم به کاهش وابستگی به انرژی هستهای گرفته بود، حالا در تلاش است ظرفیت نیروگاه‌های هستهای خود را به حداکثر برساند. برنامه هستهای ژاپن که از سوی وزارت صنعت این کشور تهیه شده و در انتظار تصویب کابینه است، تا سال 2040، حدود 30 راکتور هستهای فعال خواهند شد تا حدود 20 درصد از کل انرژی مورد نیاز کشور را تأمین کنند. این تغییر سیاست، علاوه بر حمایت از اهداف کاهش گازهای گلخانه‌ای، با هدف کاهش وابستگی به زغال‌سنگ نیز انجام می‌شود.
اما آیا بازگشت به انرژی هستهای برای ژاپن که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در معرض زلزله‌های شدید و سونامی قرار دارد، انتخاب درستی است؟ یا اینکه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند گزینه‌ای امن‌تر و پایدارتر برای آینده باشد؟
نیاز روزافزون ژاپن به انرژی و چالش‌های نیروگاه‌های هستهای
۱. افزایش تقاضا برای برق
با رشد صنایع مبتنی بر رایانش ابری و هوش مصنوعی، نیاز ژاپن به برق رو به افزایش است. این کشور مجبور است اورانیوم مورد نیاز نیروگاه‌های هستهای را از استرالیا و سایر کشورها وارد کند. برخی از شرکت‌های بزرگ، مانند گوگل، از انرژی هستهای برای کاهش اثر کربنی و تأمین پایدار برق حمایت کرده‌اند. شرکت هوکایدو الکتریک نیز اعلام کرده است که راه‌اندازی مجدد راکتورهای هستهای می‌تواند به تأمین این تقاضای فزاینده کمک کند.
۲. نیروگاه‌های هستهای قدیمی و هزینه‌های بالای مقاوم‌سازی
بسیاری از نیروگاه‌های هستهای ژاپن قدیمی هستند و از فناوری‌هایی استفاده می‌کنند که حتی قدیمی‌تر از خود نیروگاه‌ها هستند. هزینه‌های نوسازی این رآکتورها بسیار بالاست، تا جایی که برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند بهره‌برداری از بسیاری از این نیروگاه‌ها به لحاظ تجاری مقرون‌به‌صرفه نیست.
در حالی که ۴۰ درصد رآکتورهای فعال در جهان بیش از ۴۰ سال عمر دارند، در ژاپن این میزان تنها ۲۰ درصد است. این در حالی است که در ایالات متحده، ۶۸ درصد از رآکتورهای این کشور حداقل ۴۰ سال قدمت دارند.
۳. خطر زلزله و آسیب‌پذیری نیروگاه‌های هستهای
ژاپن یکی از زلزله‌خیزترین کشورهای جهان است و همین موضوع باعث شده است برخی از کارشناسان انرژی، سیاست جدید این کشور را پرخطر بدانند. به گفته آیلین اسمیت، مدیر اجرایی گروه Green Action، زلزله‌های قوی می‌توانند به نیروگاه‌های جدید یا قدیمی آسیب برسانند و با افزایش تعداد رآکتورها، خطر وقوع حوادث بیشتر می‌شود.
انرژی هستهای؛ راه‌حلی برای تغییرات اقلیمی یا تهدیدی جدید؟
حامیان انرژی هستهای استدلال می‌کنند که این نیروگاه‌ها در طول عملیات خود گازهای گلخانه‌ای تولید نمی‌کنند و به همین دلیل می‌توانند نقش مهمی در کاهش تبعات تغییرات اقلیمی ایفا کنند. اما در مقابل، منتقدان بر خطرات احتمالی و پیامدهای محیط‌زیستی این نیروگاه‌ها تأکید دارند.
مزایای انرژی هستهای:
- کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای
- امکان تولید برق پایدار در مقیاس بزرگ
- کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی مانند زغال‌سنگ
معایب انرژی هستهای:
- نیاز به حجم زیادی از آب برای خنک‌سازی راکتورها
- تولید زباله‌های رادیواکتیو خطرناک
- آسیب‌پذیری در برابر بلایای طبیعی و حملات ژئوپولیتیکی
برخی از کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که ژاپن، به‌جای سرمایه‌گذاری سنگین در نوسازی نیروگاه‌های هستهای، روی منابع انرژی تجدیدپذیر مانند باد، خورشید و زمین‌گرمایی تمرکز کند که هم ایمن‌تر هستند و هم پایداری بیشتری دارند.
آینده انرژی در ژاپن
به نقل از IE، با توجه به نیاز روزافزون ژاپن به برق و سیاست‌های جدید این کشور برای کاهش استفاده از زغال‌سنگ، بازگشت به انرژی هستهای یک تصمیم استراتژیک اما پرچالش است. خطرات زلزله، هزینه‌های بالای مقاوم‌سازی و زباله‌های هستهای از چالش‌های بزرگ این برنامه به شمار می‌روند.
اگرچه انرژی هستهای می‌تواند وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کم کند، اما ژاپن باید همزمان در انرژی‌های تجدیدپذیر نیز سرمایه‌گذاری کند تا بتواند آینده‌ای پایدار و ایمن‌تر برای خود رقم بزند.
