در سال‌های اخیر، رشد شتابان هوش مصنوعی و خدمات ابری، تقاضای بی‌سابقه‌ای برای انرژی ایجاد کرده است. مراکز داده‌ای که قلب تپنده این فناوری‌ها هستند، به سرعت به یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان برق در جهان تبدیل شده‌اند. در این میان، انرژی هسته‌ای به ویژه در قالب راکتورهای مدولار کوچک (SMR) به عنوان یک راه‌حل آینده‌نگرانه مطرح شده است. شرکت آمازون با همکاری غول‌های انرژی جهان، گام بزرگی برای تحقق این آینده برداشته است.
موضوع انرژی هسته‌ای و آینده آن یکی از پرچالش‌ترین مباحث در دنیای علم و فناوری است. از یک سو، نیروگاه‌های هسته‌ای فعلی با تکیه بر شکافت هسته‌ای انرژی تولید می‌کنند اما در عوض حجم عظیمی از زباله‌های رادیواکتیو باقی می‌گذارند که نگهداری و مدیریت آن‌ها پرهزینه و خطرناک است. اکنون گروهی از دانشمندان آمریکایی راهکاری نوآورانه پیشنهاد کرده‌اند: تبدیل زباله‌های هسته‌ای به منبعی برای تولید تریتیوم.
دولت بریتانیا سرانجام پس از سال‌ها انتظار، تصمیم نهایی برای سرمایه‌گذاری در بزرگترین پروژه هسته‌ای کشور را اعلام کرد. نیروگاه هسته ای سایزول سی، با بودجه‌ای بالغ بر ۵۱ میلیارد دلار (معادل ۳۸ میلیارد پوند)، قرار است انرژی پاک و پایدار را برای بیش از شش میلیون خانوار بریتانیایی تا بیش از ۶۰ سال آینده تأمین کند.
در یکی از پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه مدیریت پسماند هسته‌ای، مهندسان آمریکایی با استفاده از یک آلیاژ جدید موفق شدند فرآیند دفع سوخت هسته‌ای مصرف‌شده را به طرز چشمگیری بهینه کنند. این نوآوری که در سایت مشهور «ساوانا ریور» (SRS) متعلق به وزارت انرژی آمریکا پیاده‌سازی شده، می‌تواند بیش از ۲۰ سال در زمان و ۴ میلیارد دلار در هزینه‌های بلندمدت صرفه‌جویی کند.
در نیمه دوم دهه ۸۰، تمسخر واکنش‌های غرب به مسئله هسته ای و نادیده گرفتنِ اراده جامعه بین‌المللی، قطعه‌ای از پازل محبوبیت پوشالی رئیس‌جمهور وقت و اسباب موج‌سواری سیاسی او محسوب می‌شد. در سالیان دهه ۹۰ نیز، حل اختلاف هسته‌ای با غرب و انتفاع عموم مردم از آثار اقتصادی آن به متغییری تعدیل‌کننده بدل شد و حسن روحانی هشت‌سال اقامت خود را در پاستور بدان مدیون است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست فوق‌العاده شورای حکام اعلام کرد که هیچ‌گونه خسارتی در تأسیسات فردو و راکتور آب‌سنگین خنداب مشاهده نشده است، نیروگاه هسته‌ای بوشهر و راکتور تحقیقاتی تهران هدف قرار نگرفته و سطح تشعشعات در سایت‌های نطنز و اصفهان نیز در حد عادی باقی مانده است.
در یک حرکت استراتژیک و بحث‌برانگیز، آمازون اکنون با سرمایه‌گذاری تاریخی ۲۰ میلیارد دلاری در ایالت پنسیلوانیا، بزرگترین پروژه زیرساختی خصوصی در تاریخ این ایالت را آغاز کرده است. این سرمایه‌گذاری شامل ساخت دو مجتمع عظیم مرکز داده است که یکی از آن‌ها به طور مستقیم به نیروگاه هسته‌ای ساسکوهانا متصل خواهد شد و ۹۶۰ مگاوات برق از آن را تأمین می‌کند. این اقدام نه تنها پاسخ به افزایش تقاضای هوش مصنوعی و خدمات ابری است، بلکه سوالاتی جدی را درباره عدالت در دسترسی به انرژی و نقش شرکت‌های خصوصی در بازار برق مطرح می‌کند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره تصویب قطعنامه آژانس انرژی اتمی گفت پاسخ‌هایی که تاکنون از سوی ایران به این قطعنامه داده شده، از جمله راه‌اندازی مجتمع سوم هسته‌ای، تنها بخشی از اقدامات جمهوری اسلامی خواهد بود. وی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران ضمن حفظ حق پاسخ فنی و غیرفنی، در صورت تداوم این روند، بررسی گزینه خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را به طور جدی در دستور کار خود و مجلس شورای اسلامی قرار خواهد داد.
رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه پایبندی ایران به تعهداتش در آژانس انرژی اتمی و عدم همراهی چین و روسیه با تروئیکای اروپایی عملا کارآیی مکانیسم ماشه را از بین برده است، گفت: نگران اسنپ‌بک نباشیم، اما کنسرسیوم هسته ای حاکمیت ما را به خطر می‌اندازد.
در مسیر جهانی برای دستیابی به انرژی پاک و پایدار، چین با توسعه و نصب اولین راکتور هسته‌ای مدولار کوچک (SMR) تجاری جهان، "لینگ‌لانگ-۱" (Linglong-1)، گامی بلند برداشته است. این راکتور ۱۲۵ مگاواتی، نه تنها نقطه عطفی در صنعت هسته‌ای محسوب می‌شود، بلکه با قابلیت تولید یک میلیارد کیلووات‌ساعت برق در سال، می‌تواند انرژی ارزان و کم‌کربن را برای حدود ۵۲۶ هزار خانه تأمین کرده و سالانه ۸۸۰ هزار تن دی‌اکسید کربن را کاهش دهد. این نوآوری، با ابعاد کوچک، ایمنی پیشرفته و سرعت ساخت بالا، الگویی برای آینده انرژی هسته ای خواهد بود.
یک منبع سعودی نزدیک به دربار سلطنتی به شبکه i24NEWS گفته است که مذاکرات میان آمریکا و عربستان برای توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان به حالت تعلیق درآمده، چرا که ایالات متحده همچنان درگیر مذاکرات هسته‌ای با ایران است.
کنسرسیوم غنی سازی موضوع اصلی مذاکرات اخیر میان ایران و کشورهای منطقه و غرب است و تهران تأکید دارد که هرگونه توافق درباره این کنسرسیوم باید با حفظ مرکز غنی‌سازی در داخل کشور اجرایی شود تا خطوط قرمز فنی و امنیتی رعایت شود و تجربه‌های گذشته تکرار نشود.
ایران قادر به تولید ۱۰ بمب اتمی طبق گزارش رسمی آژانس اتمی است و با وجود تأکید بر عدم ساخت سلاح هسته‌ای، شرایط بالقوه برای این اقدام را حفظ کرده؛ موضوعی که می‌تواند معادلات امنیتی منطقه و جهان را دگرگون کند.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور در گفت وگو با تلویزیون عمان با بیان اینکه ما هرگز از غنی‌سازی برای اهداف درمانی، تشخیص بیماری‌ها، بهداشت، کشاورزی و صنعت دست نخواهیم کشید چرا که این مساله طبق قوانین بین‌المللی حق ما است، تاکید کرد: ما در دکترین جمهوری اسلامی ایران هیچ جایگاهی برای سلاح هسته‌ای قائل نیستیم.
سخنگوی وزارت امورخارجه در گفت‌وگویی تأکید کرد که هرگونه تلاش برای سلب حق ایران در بهره‌گیری از فناوری و انرژی هسته ای می‌تواند مسیر مذاکرات را با مانع روبه‌رو کند.
آمریکا، به رهبری دونالد ترامپ، با اتخاذ یکسری دستورات اجرایی گسترده، گام بلندی در مسیر تسریع توسعه انرژی هسته‌ای برداشته است. هدف این طرح‌ها، نه تنها رقابت با چین در عرصه فناوری و انرژی، بلکه تأمین نیازهای رو به رشد مراکز داده هوش مصنوعی و زیرساخت‌های دفاعی است.
اگر مواد هسته ای مورد نیاز برای ساخت بمب همین حالا در اختیار یک کشور باشد و آن کشور چند فناوری بسیار پیشرفته دیگر را در اختیار نداشته باشد، اورانیوم ۹۳ درصد به کارش نمی‌آید. بنابراین، توانایی غنی‌سازی، شرط لازم برای نظامی شدن برنامه هسته‌ای یک کشور است اما کافی نیست.
