افزایش خیرهکننده مصرف برق در جهان، بهویژه در مراکز داده و زیرساختهای هوش مصنوعی، بسیاری از کشورها و شرکتهای بزرگ فناوری را با چالشی بیسابقه روبهرو کرده است. تقاضا برای انرژی پایدار، ارزان و بدون کربن روزبهروز افزایش مییابد. در این میان، راکتورهای مدولار کوچک هستهای (SMR) به عنوان نسل جدید و انعطافپذیر انرژی هستهای، توجه دانشگاهها، غولهای فناوری، و نهادهای دولتی را به خود جلب کردهاند. این فناوری که سالها تنها در حد تئوری بود، اکنون بهسرعت در مسیر اجرا قرار گرفته و میتواند به یکی از مهمترین ابزارهای تامین انرژی پایدار در دهههای آینده تبدیل شود.
معاون اجرایی رییسجمهور اظهار کرد: علم و دانش هستهای، علمی است که ثروت تولید میکند؛ دانش هستهای برای زیست و جامعه ما در بخشهای مختلف مورد نیاز است.
با رشد انفجاری فناوریهای هوش مصنوعی و افزایش نیاز مراکز داده به برق پایدار، پاک و قابلکنترل، صنعت انرژی به دنبال راهکارهایی نوآورانه و آیندهنگر است. در چنین شرایطی، یک استارتآپ فرانسوی به نام Stellaria گامی بزرگ در مسیر تحول انرژی برداشته است.
طی سالهای اخیر، مفهوم اقتصاد چرخشی و بازیافت مواد در پروژههای زیربنایی به یکی از محورهای مهم توسعه پایدار در جهان تبدیل شده است. در این میان، ساخت و ساز هستهای که بهطور سنتی با حجم زیادی از بتن، فلز و نخاله همراه است، اکنون در مسیر تازهای از بازیافت و استفاده دوباره از مصالح حرکت میکند.
در جهانی که بحران تغییرات اقلیمی و کمبود منابع فسیلی روزبهروز جدیتر میشود، همجوشی هستهای بهعنوان جام مقدس انرژی شناخته میشود. منبعی پاک، ایمن و عملا نامحدود که میتواند نیازهای انرژی بشر را برای میلیونها سال تامین کند.
وستینگهاوس رسما با گوگل برای استقرار یک پلتفرم هوش مصنوعی که برای بهینهسازی و تسریع فرآیندهای پیچیده ساخت راکتورهای هستهای طراحی شده است، همکاری کرده است.
جهان در آستانه یکی از بزرگترین تحولات انرژی طی یک قرن اخیر قرار دارد. رشد شتابان هوش مصنوعی و انفجار تقاضای برق، که از سوی مراکز داده عظیم و سامانههای پردازشی نسل جدید هدایت میشود، صنایع انرژی را در برابر یک چالش بیسابقه قرار داده است. در چنین شرایطی، انرژی هستهای که سالها تحت فشار نگرانیهای ایمنی، مقررات پیچیده و مخالفتهای عمومی رو به افول گذاشته بود. اکنون با قدرتی تازه به صحنه بازگشته است.
در میانه رقابت جهانی برای توسعه اقتصادهای کمکربن، تقویت امنیت فناوری و تنوعبخشی به منابع انرژی، کشورها بهدنبال ایجاد مشارکتهای بلندمدت و چندلایه هستند. در همین چارچوب، سفر رسمی «لی جائه میونگ» رئیسجمهور کره جنوبی به ابوظبی، به امضای مجموعهای از هفت توافقنامه کلیدی میان امارات و کره جنوبی منجر شد؛ توافقهایی که دامنه آنها از هوش مصنوعی و فضا تا سلامت زیستی، مالکیت فکری، انرژی هستهای و انرژیهای تجدیدپذیر را در بر میگیرد و میتواند آینده همکاری دو کشور را وارد مرحلهای جدید کند.
آمریکا رکورد زد. اولین سوخت کاملا مقاوم در برابر سانحه (E-ATF) در راکتور تجاری، چرخه سوم ۲۴ ماهه را با موفقیت آغاز کرد. این دستاورد فراماتوم و وزارت انرژی، آیندهای ایمنتر و اقتصادیتر برای انرژی هستهای تا ۲۰۳۰ رقم میزند.
رسانه آمریکایی با استناد به هشدارهای ناوبری گزارش داد این کشور پس از دستور رئیسجمهور ایالات متحده اولین آزمایش موشکهای بالستیک قارهپیما با قابلیت حمل کلاهک هستهای را برنامهریزی کرده است.
با رشد بیسابقه هوش مصنوعی و افزایش تقاضا برای پردازش داده، جهان وارد مرحله جدیدی از رقابت انرژی شده است. مراکز داده، که موتور محرک اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی محسوب میشوند، دیگر با برق شبکههای سنتی و انرژیهای تجدیدپذیر بهتنهایی قابلپشتیبانی نیستند. نتیجه؟ بازگشت انرژی هستهای، اما نه در قالب نیروگاههای عظیم قدیمی، بلکه با راکتورهای کوچک مدولار (SMR) که وعده تامین برق پایدار، پاک و قابلمقیاس برای جهان دیجیتال را میدهند.
روسیه از طریق راهاندازی سیستم رباتیک جدید عنکبوتی در حال بهبود کارایی خود در ساختوساز هستهای است. این ربات که تحت نظر بخش مهندسی روساتم راهاندازی شده، برای انجام بازرسیهای اولتراسونیک از اتصالات تعریف شده طراحی شده است.
یکی از مهمترین گامهای تاریخی در صنعت هستهای آمریکا برداشته شد: شرکت TerraPower، بنیانگذاری شده توسط بیل گیتس، با عبور موفق از مرحله حساس ارزیابی زیستمحیطی فدرال، یک قدم دیگر به ساخت اولین نیروگاه هستهای پیشرفته تجاری کشور نزدیک شده است.
پنج کشور جهان معادل ۷۱ درصد از ظرفیت تولید برق هسته ای جهان را در اختیار دارند. ایالات متحده در صدر این فهرست قرار دارد و با ظرفیت ۹۷ گیگاوات (GW) در ۹۴ رآکتور فعال، بزرگترین تولیدکننده برق هسته ای در جهان به شمار میرود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با تأکید بر اینکه «دانش علمی از بینرفتنی نیست»، اظهار داشت در صورت تصمیم ایران برای بازسازی ظرفیتهای غنیسازی یا دیگر فعالیتهای هستهای، انجام این کار برای کشوری با ارادهای چون ایران ناممکن نخواهد بود.
واقعیت آن است که عربستان سعودی تصمیم گرفته بهعنوان بخشی از تلاشهای خود برای تنوعبخشی به انرژی، یک برنامه هستهای غیرنظامی را پیش ببرد. این کشور چندین فروشنده بالقوه، از جمله کرهای، فرانسوی، چینی و روسی، را بررسی کرده و بارها علاقه خود را به ساخت حداقل دو راکتور بزرگ برق در کوتاهمدت اعلام کرده است. اگر ایالات متحده از اشتراکگذاری فناوری هستهای انصراف دهد، ریاض جایگزینهای آمادهای در اختیار خواهد داشت.
نسل جدیدی از راکتورهای هستهای به نام میکروراکتورها یا ریزوراکتورها در حال توسعه است؛ فناوریای که میتواند تنها در فضایی به اندازه یک زمین فوتبال نصب شود و برق مورد نیاز یک شهر کوچک، یک دانشگاه یا حتی یک پایگاه نظامی را تأمین کند.
معاون امور بینالملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: ایران و روسیه در ابعاد مختلف سیاسی و اقتصادی روابط بسیار خوبی دارند و یکی از حوزههایی که همکاریهای دو کشور در آن گسترده و رو به گسترش بوده، حوزه هستهای است.
