خطرات پیش روی استارتاپ‌ها / سال سقوط یا صعود استارتاپ‌ها؟

به گزارش تجارت‌نیوز، تعدیل نیروی صدها نفر از کارمندان استارتاپ‌های بزرگ همچون بامیلو و دیجی‌کالا درسال گذشته چشم بسیاری از استارتاپ‌های ایرانی را ترساند. این ترس ناشی از وضعیت اقتصادی بود که از سال گذشته تاکنون بسیار وخیم‌تر هم شده است.

همین باعث شده تا حال و احوال‌پرسی از استارتاپ‌های ایرانی در این وضعیت کارچندان خوشایندی نباشد اما در همین اوضاع پیچیده هم استارتاپ‌هایی هستند که چشم امید بسته‌اند به بخت و اقبالی که در کسادی بازار می‌تواند نصیبشان شود و در بی‌تحرکی شرکت‌ها و بازارها جایی برایشان باز شود.

تحریم جهانی آی‌اواس بر کوچک شدن سهم بازار استارتاپ‌ها افزوده و دیگر انتظار پشتیبانی از مشتریان آی‌اواس در ایران نیست. از این سو اما در همین تنگناهای اقتصادی فرصت برای رشد استارتاپ‌ها مهیا شده است.

منتظر تعدیل نیرو در استارتاپ‌ها باشید

با وجود همه فشارها چند روزی است که مجددا اپل در هشداری به توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی خواسته گواهینامه‌های خود را تغییر دهند و اکانت جدیدی به اپل ارائه دهند. تا زمان اجرای این کار امکان دسترسی کاربران آی‌اواس به این اپلیکیشن‌ها نیز بسته شده است.

شهریار ازهاریانفر، مدیرعامل استارتاپ آمیرزا در این باره می‌گوید: به دلیل تحریم‌های موجود و همچنین تحریم‌هایی که از طریق آی‌اواس بر اپلیکیشن‌های ایرانی اعمال شده، این احتمال وجود دارد که در سال پیش رو شاهد تعدیل نیرو و بیکاری گسترده‌تری در تیم‌های استارتاپی باشیم. همان طور که می‌دانید با ورژن جدید هم همچنان مشکلات دسترسی اپ‌های ایرانی در اپ‌استور و سیستم‌عامل ای‌اواس وجود دارد و این مشکلی است که به‌صورت دائمی برای اپ‌های ایرانی به وجود آمده است.

او این احتمال را می‌دهد که با توجه منابع درآمدی اپلیکیشن‌ها که در حال کوچک‌تر شدن است و افزایش سهم دستمزد و حق بیمه، استارتاپ‌ها کوچک‌تر شوند. او ادامه می‌دهد: پیش‌بینی این است که در یک تا شش ماه آینده نتوانیم به لحاظ جهانی فعالیت قابل ملاحظه‌ای داشته باشیم و همان اندازه که هزینه‌ها در حال بزرگ‌تر شدن هستند، اپلیکیشن‌ها کوچک‌تر و شاید ناپدید شوند.

وقت، وقت استارتاپ‌هاست

سوی دیگر ماجرا اما استارتاپ‌هایی‌اند که امیدوارانه در بحبوحه کاهش تحرک بازارها، تلاش می‌کنند بیشتر دیده شوند و به نتیجه برسند.

سارا قنادان که یک استارتاپ سلامت‌محور را مدیریت می‌کند و زیرمجموعه استارتاپ تیک‌آف است، درباره تغییرات سال جدید در هزینه‌های مورد احتساب استارتاپ‌ها می‌گوید: دستمزد روزانه کارگر که به‌تازگی بخشنامه‌اش تصویب شده از روزی 37 هزار تومان به 50 هزار تومان رسیده است که به خودی خود یک تغییر شدید محسوب می‌شود و از طرفی حق مسکن هم که قرار است تغییر کند، این نکته‌ها مشخصا به کارآفرینان فشار وارد می‌کند، خصوصا کسانی که یک کار استارتاپی را شروع کرده‌اند، اما ما در شرکت خود به نکات دیگری توجه می‌کنیم؛ مثلا کشوری مثل آلمان زمانی تبدیل به کشوری بزرگ و صنعتی شد که در زمان جنگ جهانی دوم با خاک یکسان شده بود اما بعد از پایان این جنگ بود که زن و مرد روزی حداقل 12 ساعت در روز کار می‌کردند تا توانستند آلمان را به این کشور بزرگ صنعتی که الان می‌بینیم، تبدیل کنند.

او ادامه می‌دهد: براساس تحقیقات انجام‌گرفته و آن چیزی که احتمال داده می‌شود، امسال سال سختی خواهد بود و البته در همین سختی است که کسب‌وکارها و استارتاپ‌ها می‌توانند موفق شوند، چرا که اگر کارخانه‌ها و شرکت‌ها به‌راحتی کارشان را انجام می‌دادند شاید ما سهم بازار کمتری می‌خواستیم اما امسال فرصت بیشتری برای استارتاپ‌ها وجود دارد. به‌طور مثال در آمریکا به کسانی که از سال 1995 تا سال 2000 به دنیا آمدند، generation Z گفته می‌شود، یعنی وقتی آنها به دنیا آمدند ابزارهایی مانند لپ‌تاپ، تبلت و موبایل وجود داشته است و همین نسل هم بوده که باعث شده استارتاپ‌ها و سلیکون‌ولی در آمریکا شکل بگیرد. این نسل باهوش‌تر از نسل‌های پیشین خود و بیشتر از نسل قبل چاره‌اندیش است.

به گفته قنادان نسل فعلی اصولا مایل به کارمند شدن نیستند و دوست دارند کارآفرین شوند، بنابراین با تمام سختی‌ها و نوسان‌های اقتصادی این مساله در بخش آی‌تی خیلی تاثیرگذار است.

او اضافه می‌کند: معتقدم که می‌تواند سال خوبی برای استارتاپ‌ها باشد، خصوصا استارتاپ ما که یک استارتاپ با محتوای سلامت است و می‌تواند پیشگیری از بیماری‌ها را اشاعه دهد. در شرایط فعلی اقتصادی که هزینه‌های درمان بیماری‌ها بالاست، شاید یک استارتاپ پیشگیری از بیماری‌ها و کمک به سبک زندگی خیلی بتواند موثرتر از حالت عادی که در جامعه وجود دارد، باشد.

قنادان تاکید می‌کند: به نظر من سال سختی از نظر اقتصادی است اما فرصت‌های بیشتری برای ما استارتاپ‌ها وجود دارد. من معتقدم الان وقت، وقت استارتاپ‌هاست. از نظر سخت‌افزاری هم به امکانات زیادی نیاز نیست و اگر کمر همت بسته شود و چند نفر با هم یک تیم تشکیل دهند، می‌توانند کمک موثری به خودشان و جامعه کنند. درست است که استارتاپ‌ها با پول سریع‌تر رشد می‌کنند اما در همین وضعیت هم می‌توانند کمک کنند، چون اگر نتوانند دری را در جامعه باز کنند، در این جامعه جایی پیدا نمی‌کنند.

به گفته او اینکه گفته می‌شود مشکلات برای شرکت‌های بزرگ زیاد است، درست است اما بهتر است به جنبه مثبت آن نگاه کنیم. او اضافه می‌کند: با توجه به اینکه 30 درصد افزایش دستمزد داشته‌ایم و در برابر افزایش هزینه‌ها رقم ناچیز است، همین افزایش قیمت و خطر تعدیل، نیروها را ناگزیر می‌کند که هوشمندانه‌تر کار کنند تا در این وضعیت جایگاه خود را توسعه دهند و بهترین خودشان شوند، مثلا اگر نیرویی از دیجی‌کالا تعدیل شد ممکن است به سمت خلق یک استارتاپ کشیده ‌شود. بنابراین من تمام این موضوع را یک فرصت می‌دانم، حتی‌ تعدیل نیروها می‌تواند یک فرصت برای نیروی‌های در خطر باشد.