استارتاپ‌های ایران، در چنگال قطعی اینترنت

به گزارش تجارت‌نیوز ، پلتفرم‌های آنلاین در سراسر جهان با سرعت قابل توجهی در حال افزایش‌اند. شیوع ویروس کرونا و فعالیت بیشتر در فضای آنلاین نیز بسیاری از کارآفرینان را و اداشت تا کسب‌وکار و ایده‌های خود را به سمت فضای آنلاین سوق دهند و این اتفاق به رشد اکوسیستم‌های استارتاپی کمک زیادی کرد. در سال‌های اخیر در ایران نیز استارتاپ‌های زیادی در حوزه‌های مختلف، از جمله اجاره آنلاین اقامتگاه و اتاق فعالیت خود را با وجود مشکلات و چالش‌های فراوان آغاز کردند.

یکی از این استارتاپ‌ها، وبسایت و اپلیکیشن اتاقک است که در سال ‍۱۳۹۶ تاسیس شد. اتاقک یکی از پلتفرم‌های آنلاین در حوزه اجاره اتاق، ویلا و اقامتگاه است. محمد شهاب شهوازیان، مدیر عامل اتاقک درباره این اپلیکیشن به تجارت‌نیوز می‌گوید: ایران جاذبه‌های گردشگری زیادی دارد. اما تعداد هتل‌ها و قیمت‌های بالای آن‌ها پاسخگوی نیاز مردم نبود. از این رو استارتاپ‌های اجاره اتاق و اقامتگاه، به تدریج جای خود را میان مردم پیدا کردند.

او در رابطه با شیوه کار این استارتاپ‌ها و چگونگی اعتماد مردم برای اجاره اتاق ادامه می‌دهد: ما خیلی از اتاق‌ها و اقامتگاه‌ها را به صورت حضوری بازدید می‌کنیم و از کیفیت اتاق و نیت فردی که آن را اجاره می‌دهد، اطمینان حاصل می‌کنیم. برای ثبت آنلاین اتاق نیز مدارکی را از فرد اجاره دهنده دریافت می‌کنیم که صحت اطلاعات او و اتاق را تایید کند. اما اگر به هر دلیلی مشتریان از امکانات ارائه شده راضی نبودند یا اتاق با عکسی که روی سایت درج شده مطابقت نداشت، می‌توانند با پشتیبانی تماس بگیرند و ما این مسئله و مسائل این چنینی را تا انتهای سفر مشتریان پیگیری می‌کنیم.

کندی اینترنت و انحصار، از موانع پیشرفت استارتاپ‌ها

اکوسیستم‌های استارتاپی در همه جای دنیا پدیده‌ای نوظهور به حساب می‌آیند و با چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. از این رو حمایت نهادی مانند دولت از اکوسیستم‌های استارتاپی می‌تواند منجر به رشد آن‌ها و بهبود اقتصاد کشورها شود. اما به نظر می‌رسد استارتاپ‌ها در ایران علاوه بر اینکه با مشکلات زیادی از جمله قطعی اینترنت (که در روزهای اخیر به بالاترین حد خود رسیده است) مواجه‌اند، از حمایت‌های دولتی نیز برخوردار نیستند.

شهوازیان در رابطه چالش‌های متعدد اکوسیستم استارتاپی ایران می‌گوید: متاسفانه دولت هنوز نتوانسته استارتاپ‌های کوچک را به رسمیت بشناسد. مشکل ما این است که کابینه هر دولتی که روی کار می‌آید برای اکوسیستم استارتاپی ایران تصمیمی می‌گیرد و با تعویض دولت یا افراد قانونگذار، تصمیم‌ها هم عوض می‌شوند. یعنی ما در بخش دولتی، قوانین و تصمیم‌های ثابت و منسجمی نداریم. گاهی هم دولت در حمایت از یکسری شرکت‌ها افراط می‌کند و به بهانه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و با ایجاد انحصار، رقابت را در بخش خصوصی از بین می‌برد.

وی ادامه داد: اینترنت هم در کشور ما یکی از چالش‌های استارتاپ هاست. متاسفانه قطعی‌های سراسری اینترنت، به طور جدی استارتاپ‌ها را با مشکل مواجه می‌کند. اتفاقی که این روزها با آن روبه‌رو هستیم، در آبان ۹۸ هم تکرار شد و به ما بسیاری و از استارتاپ‌ها خسارت وارد کرد. از طرفی مشکلات اقتصادی مردم می‌تواند در روند رشد استارتاپ‌های کوچک تاثیر منفی بگذارد. مثلا در حوزه گردشگری، افزایش قیمت بنزین باعث کاهش چشمگیر سفرها شد. مشکلات سیاسی مانند تحریم نیز باعث شده ما نتوانیم سطح کارمان را فراتر از مرزهای ایران گسترش دهیم. قطعا اگر چنین مشکلاتی نبود، ما شاهد حضور گسترده گردشگران خارجی و تقویت استارتاپ‌های گردشگری بودیم.

مهاجرت نخبگان، از عمده مشکلات اکوسیستم استارتاپی ایران

متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد افزایش چشمگیر مهاجرت نخبگان به دلیل مشکلات متعدد سیاسی و اقتصادی بودیم. این پدیده می‌تواند صنایع و خدمات گوناگون را با کمبود نیروی کار متخصص مواجه کند. اکوسیستم استارتاپی ایران نیز نتوانسته از این قائله، جان سالم بدر ببرد.

شهوازیان از مهاجرت نخبگان به عنوان یکی از مهم‌ترین مشکلات استارتاپ‌ها یاد می‌کند و می‌گوید: مهاجرت نخبگان ما را با کمبود شدید نیروی انسانی مواجه می‌کند. متاسفانه ما در ماه‌های اخیر بسیاری از همکارانمان را به این دلیل از دست دادیم. ما تلاش می‌کنیم با ایجاد فضای کار پویا و خلاقانه، انگیزه لازم را برای علاقه‌مندان و نخبگان این حوزه حفط کنیم. اما بخش بزرگی از راهکارها به شرایط کشور و محیطی که دولت باید ایجاد کند برمی‌گردد. دولت باید روی نیروی انسانی و فعالان استارتاپی سرمایه‌گذاری کند. منظور ما از حمایت این نیست که جلوی مهاجرت افراد گرفته شود. اما باید راهی ایجاد شود تا پس از مهاجرت نوابغ نیز، راهی برای انتقال تجربیات آن‌ها و یا بازگشت خود آن‌ها به کشور و اکوسیستم استارتاپی ایران باشد.