آیا از «باما» خودرو بخریم یا نه؟/ پیشنهادهایی برای خرید ایمن از سایت‌ها

به گزارش تجارت‌نیوز ، بیش از یک دهه از آغاز فعالیت «باما» می‌گذرد. این سایت همچون هر پلتفرم دیگری، سکویی برای ارتباط میان عرضه‌کنندگان و متقاضایان محصول ایجاد کرده، اما فرق آن با سایتی مانند دیوار در این است که تنها به خرید و فروش خودرو اختصاص دارد.

مدیران این سایت در گفت‌وگویی با تکرسا هدف اصلی خود را «شفافیت در بازار خودرو» اعلام کرده‌اند و گفته‌اند که روش‌هایی برای «جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی برخی کاربران» در این پلتفرم تعریف شده است؛ برای مثال محدودیت ثبت دو آگهی غیرمشابه برای هر کاربر شخصی و سه آگهی از یک نوع خودرو توسط نمایشگاه، استفاده از الگوریتم‌های شناسایی تشابه رفتاری، بازدید و بررسی آگهی‌ها به صورت میدانی و تعیین بازه قیمتی برای هر خودرو.

با وجود این، برخی از نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو، «باما» و البته دیوار را عامل گرانی در بازار خودرو می‌دانند؛ حتی تعدادی از فعالان این صنف خواهان تعطیلی آنها نیز شده‌اند. سعید موتمنی رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، در مصاحبه با ایسنا شاید صراحتا چنین درخواستی را مطرح نکرده باشد، اما تنها کارکرد سایت‌های اینترنتی در بازار خودرو را این دانسته است که گروه‌های صد نفره دلالان و سودجویان بازار خودرو می‌توانند به بازارسازی و قیمت‌سازی کاذب و ایجاد التهاب بازار، بپردازند.

همین انتقادات باعث شد سال گذشته برای مدتی درج قیمت خودرو در این پلتفرم‌ها ممنوع شود اما پس از مدتی قیمت‌ها دوباره به سایت‌ها بازگشتند.

اما آیا «باما»، باعث گرانی در بازار خودرو است؟ هنگام خرید از این سایت باید به چه نکاتی توجه کرد؟

نادری: مشکل از سایت نیست؛ دلالان سوءاستفاده می‌کنند

یک فعال بازار خودرو معتقد است، مشکل از سایت‌هایی مانند «باما» نیست؛ بلکه برخی افراد و دلالان هستند که از آنها سوءاستفاده می‌کنند.

فیروز نادری در گفتگو با تجارت‌نیوز بیان کرد: گروهی از افراد و دلالان، گاه از طریق این سایت‌ها کلاهبردای می‌کنند یا با ارائه، قیمت‌های کاذب روی بازار خودرو تاثیر منفی می‌گذارند؛ به همین دلیل بهتر است آنها اجازه درج قیمت‌ها را نداشته باشند.

وی با اشاره به اینکه ترفندهای زیادی برای تاثیرگذاری بر قیمت‌ها وجود دارد، افزود: برخی افراد، برای یک خودرو چند آگهی را با شماره‌های مختلف و قیمت‌های متفاوت درج می‌کنند. خریدار نیز تصور می‌کند این آگهی‌ها مربوط به چند خودروی متفاوت است و ترغیب می‌شود از فردی که پایین‌ترین قیمت را ارائه کرده است، خرید کند. در حالی که در اصل همه آن قیمت‌ها از ارزش واقعی خودرو بالاتر بوده‌اند.

کارشناس مورد اعتماد خودتان را ببرید

نادری به خریداران توصیه کرد که در موعد مقرر برای بازدید از خودرو، کارشناس مورد اعتماد خود را به همراه داشته باشند.

این فعال صنعت خودرو توضیح داد: گاهی خود دلالان، کارشناسان را معرفی می‌کنند یا با کارشناس‌هایی که در محل حضور دارند، هماهنگ می‌کنند که در زمان ملاقات، حضور پیدا کنند. ممکن است آنها حقیقت را در مورد شرایط و کیفیت خودرو به خریدار نگویند و این امر دردسرساز است.

وی افزود: بهتر است افراد کارشناسی را که به او اعتماد دارند، برای بررسی خودرو به همراه ببرند یا خود آنها قبل از موعد قرار با فروشنده، با کارشناسی هماهنگ کنند. حتی المقدور نیز با افرادی که نمایشگاه خودرو دارند یا در این صنف فعالیت می‌کنند، هماهنگ کنند نه کارشناسان سیار.

فردیس: مشکل، نشناختن اقتصاد پلتفرمی است

نایب رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران نیز، در مورد ادعای تاثیرگذاری سایت‌ها بر التهابات بازار خودرو به تجارت‌نیوز گفت: تا زمانی که درک درستی از اقتصاد پلتفرمی وجود نداشته باشد، بیان چنین شکایت‌هایی محتمل است و این مورد هر از گاهی در بازارهای مختلفی چون خودرو یا ملک رخ دهد.

فرزین فردیس، افزود: پلتفرم، مفهوم جدیدی در علم اقتصاد است که بستری را برای ارتباط میان عرضه‌کنندگان و متقاضیان فراهم می‌کند. در این فضا، قیمت‌ها را عرضه‌کنندگان تعیین می‌کنند و صاحب پلتفرم، دخالتی در این موضوع ندارد.

فضای ملتهب اقتصادی و سرگردانی نقدینگی

وی توضیح داد: فرض کنید مخزن باروتی در جایی به صورت غیرایمن نگهداری می‌شده و ذره‌بینی باعث انفجار آن شده است، در این شرایط نمی‌توان تقصیر را گردن ذره‌بین انداخت و باید پرسید، چرا فضای کلی اقتصاد به جایی رسیده که نقدینگی تا این حد در جامعه افزایش یافته و به شکل مخزن باروتی درآمده است. در واقع نمی‌توان پلتفرمی را که مانند ذره‌بینی، به این مخزن نور تابانده و باعث انفجار آن شده است، سرزنش کرد.

این فعال اقتصادی افزود: اکنون فضای اقتصادی کشور، ملتهب است و مسئولان از مدیریت آن ناتوانند؛ آنها نمی‌توانند نقدینگی را کنترل کنند و در نتیجه هر روز به سمت بازاری سراریز می‌شود. در این میان، ممکن است افرادی نیز از پلتفرمی چون «باما» برای اثرگذاری بر بازارها سوءاستفاده کنند.

فردیس ادامه داد: اگر این پلتفرم‌ها وجود نداشته باشند، چنین افرادی از بسترهای دیگری مانند آگهی در رسانه‌ها یا ارسال پیامک‌های انبوه، برای مقصود خود بهره می‌گیرند که البته ممکن است، دایره اثرگذاری تنگ‌تری داشته باشد اما اینکه انگشت اتهام تنها به سمت پلتفرم‌ها گرفته شود، پاک کردن صورت مساله است.

پلتفرم‌ها در دراز مدت باعث ثبات قیمت‌ها می‌شوند

نایب رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران، تاکید کرد: ایجاد محدودیت‌ برای سایت‌هایی مانند «باما»، ممکن است مردم را از مزیت‌های آنها محروم کند. برای مثال این پلتفرم‌ها معمولا بستر فعالیت تعداد زیادی کسب و کار خرد هستند که ایجاد مانع در مقابل سایت‌ها، درآمد آنها را تهدید می‌کند.

فردیس افزود: مهم‌ترین حسن پلتفرم‌ها در این است که به معنای واقعی کلمه، زمینه را برای ایجاد فضای رقابتی فراهم می‌کنند. تعداد زیادی عرضه‌کننده، کالای خود را در سایت‌هایی مانند «باما» در معرض دید قرار می‌دهند و متقاضیان می‌توانند، داده‌ها را از افراد مختلفی جمع‌‌آوری و محصول مورد نظر خود را با چشم باز انتخاب کنند.

وی ادامه داد: در برخی حوزه‌ها از جمله حمل و نقل، وجود پلتفرم‌هایی مانند اسنپ و تپسی حتی به کاهش و ثبات قیمت‌ها نیز منجر شده است. در بخش‌های دیگر مانند بازار خودرو، زمان بیشتری لازم است و به مرور، مزیت‌های آنها برای جامعه بیشتر مشخص می‌شود.

کسب اطلاعات از چند منبع برای کاهش احتمال زیان

فردیس به خریداران توصیه کرد که پیش از خرید کالاها و محصولاتی چون خودرو، به منابع مختلف رجوع کنند و به ویژه اگر تجربه چندانی در خرید چنین محصولاتی ندارند، کسب اطلاعات را تنها به یک منبع محدود نکنند.

وی تاکید کرد:. خودرو، کالایی سرمایه‌ای و با دوام است و افراد باید برای آگاهی از قیمت آن به کانال‌های مختلفی سر بزنند که پلتفرم‌ها نیز یکی از آنها هستند. آنها می‌توانند به نمایشگاه‌ها و افراد کارشناس و باتجربه این حوزه نیز مراجعه کنند تا احتمال زیان‌دیدگی آنها کاهش یابد.

آخرین اخبار حوزه استارتاپ را در صفحه اختصاصی استارتاپ تجارت‌نیوز دنبال کنید.