بازار مسکن و اجاره در حالی از ابتدای سال مطابق با سال‌های قبل وضعیتی آشفته را پشت سر گذاشته‌اند که سیاست‌های دولت نیز در این عرصه مفید واقع نشده است. اما دلیل ناکارآمدی اقدامات دولت و تداوم تورم در این بازار چه بوده است؟
مرکز آمار ایران به تازگی گزارشی در خصوص تورم مردادماه منتشر کرده است که بر اساس آن، بازار مسکن و اجاره طی این بازه یک ماهه هر کدام 3.3 درصد تورم را پشت سر گذاشته‌اند.
در دو ماه اخیر وزیر راه و شهرسازی و برخی دیگر از مقامات دولتی از وجود گزارشهای رسمی مبنی بر کاهش قیمت مسکن خبر داده‌‌‌اند. با این حال محتوای این گزارشهای رسمی همچنان از دسترس عموم مردم و رسانهها خارج است.
پژوهشی نشان می‌دهد تغییر الگوی خانوارها و افزایش تعداد خانوارهای تک نفره تقاضای مسکن در شهر تهران را نیز دستخوش تغییر کرده و بالا برده است. با این حال آیا با توجه به رشد نجومی اجاره‌بها همچنان می‌توان به الگوی جدید استناد کرد؟
شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوارهای کشور روز گذشته منتشر شد. بر اساس این آمار که نشان‌دهنده تورم در تیرماه 1402 است بازار مسکن و اجاره چه شرایطی را پشت سر گذاشته‌اند؟
افزایش قیمت بی‌رویه مسکن و اجاره‌بها در سال‌های اخیر باعث افزایش افرادی شده است که قصد خواباندن سرمایه خود در بازار مسکن را دارند. اما در مجموع، رهن یک واحد مسکونی چند درصد از مبلغ کلی یک ملک است؟
قیمت مسکن این روزها تا حدودی کاهشی شده اما برخی کارشناسان می‌گویند در برابر تورم چند سال اخیر در بازار املاک، نمی‌توان نام کاهش محدود و چند درصدی قیمت‌ها، را روند نزولی گذاشت. اما آیا مشاوران املاک در تورم بازار مسکن نقش دارند؟
اردیبهشت، ماه خوش‌یمنی برای دولت رئیسی نبود. در نیمه‌های این ماه مجلس، دولت را وادار کرد تا بالاخره با رضا فاطمی‌امین، وزیر پرحاشیه صمت خداحافظی کند. او البته تنها وزیر ناکارآمد دولت سیزدهم نبود و بررسی کارنامه اعضای کابینه رئیسی نشان می‌دهد اغلب وزارتخانه‌ها دچار بی‌عملی و انفعال در حوزه خود هستند. از جمله این وزارتخانه‌ها، وزارت راه و شهرسازی مهرداد بذرپاش است که تا کنون نه دستاوردی داشته و نه حتی نظارتی روی آن انجام می‌شود! سوال این است که آیا مجلس در حوزه مسکن هم حساسیت نشان خواهد داد و وزیر راه را پاسخگو خواهد کرد؟
کمبود عرضه در برابر افزایش سالانه تقاضا برای مسکن، این بازار را در بحران جدی فرو برده است. مرکز آمار امروز ارقامی را با عنوان تورم مسکن و اجاره‌بها در فروردین 1402 منتشر کرده که حاکی از رشد قیمت‌ها در بازار مسکن طی نخستین ماه سال جاری است.
بازار مسکن به بخشی بیمار در بطن اقتصاد ایران تبدیل شده و در تمام ابعاد وضعیت نامساعدی را تجربه می‌کند. از تولید و عرضه گرفته تا روند افزایشی قیمت‌ها، متقاضیان واقعی بازار را به ستوه آورده است؛ اما چه عواملی به این بحران دامن زده و این بازار در آینده به کدام سو می‌رود؟
برخلاف وعده دولت سیزدهم مبنی بر ساخت یک میلیون مسکن در سال، خرید مسکن در بسیاری از استانهای کشور با توجه به حداقل دستمزد کارگران در سال جدید، امری نشدنی است.
قیمت مسکن در تهران طی 12 سال گذشته حدود 2500 درصد افزایش را تجربه کرده است؛ این در حالیست که طی همین بازه زمانی بازار مسکن کشورهای جهان از ثبات برخوردار بوده، به نحوی که بیشترین تورم قیمت مسکن در بین 57 کشور جهان طی 12 سال، متعلق به ایسلند با 103 درصد رشد بوده است.
تند شدن شیب افزایش قیمت مسکن در چند ماه اخیر، زنگ خطر مهاجرت گسترده افراد به شهرهای اطراف تهران را به صدا درآورده است. نرخ رشد سالانه حاشیه‌‌نشینی در تهران، به چهار تا پنج درصد رسیده که به گفته کارشناسان سبب خواهد شد مساحت حومه تهران تا 20 سال آینده برابر با خود این کلانشهر شود!
مسکن در سالی که گذشت مسیری پرالتهاب را پشت سر گذاشت. حالا قیمت مسکن تا جایی بالا رفته که قدرت خرید مردم دیگر پاسخگوی آن نیست و از سوی دیگر نیز تورم عمومی حاکم بر اقتصاد باعث کاهش تمایل انبوه‌سازان برای ساخت مسکن شده است. با این شرایط چه افقی را می‌توان برای این بازار مولد متصور بود؟
وضعیت بحرانی اقتصاد ایران و به تبع آن بازار مسکن، سرمایه‌گذاری و حضور توسعه‌گران در این بخش را تا حد زیادی کاهش داده است. از سوی دیگر تعداد معاملات و تقاضای مصرفی نیز در مسیری کاهشی قرار گرفته و با توجه به چشم‌انداز افزایشی تورم در سال آینده، این روند تشدید نیز خواهد شد. اما راه عبور از این شرایط چیست و با چه مرهمی می‌توان بازار مسکن را حداقل تا حدودی درمان کرد؟
آمارهای اخیر مرکز آمار ایران از تورم دی‌ماه نشان می‌دهد فشار ناشی از تورم مسکن همچنان بر دوش دهک‌های پایین اقتصادی قرار دارد و تامین مسکن سهم بزرگی از سبد هزینه خانوارها را تشکیل می‌دهد. این مساله قشر بزرگی از جامعه را با چالش جدی مواجه کرده است.
اجاره‌بها در کشور طی ماه اول زمستان، با همان نرخ رشد ماهانه ماه آخر پاییز، افزایش یافت. آمار رسمی نشان می‌دهد، تورم ماهانه ۸/ ۲درصدی اجاره در آذر، برای ماه دی نیز بدون تغییر، تکرار شد. تثبیت سرعت رشد اجاره‌بها در زمستان، آن هم بعداز کاهش نرخ تورم اجاره در پاییز، ناشی از دو علت است که یکی از آنها به خصوصیات زمستانی بازار اجاره مسکن مربوط می‌شود.
