کمبود گاز در روزهای سرد امسال همچون سنوات گذشته در بازار انرژی کشور سنگینی می‌کند. تا جایی‌‌که بسیاری از صنایع در آستانه تعطیلی قرار گرفته‌اند بر اساس اعلام احمد زراعت‌کار، رئیس امور انرژی سازمان برنامه و بودجه، روند کمبود گاز در کشور تا 19 سال آینده گریبان‌گیر کشور است و مشخص نیست چه سرونوشتی در انتظار صنایع ارزآور خواهد بود؟
اتحادیه اروپا هفته گذشته با سیاست تعیین سقف قیمت گاز برای روسیه موافقت کرد. حال باید دید تاثیر اجرای این سیاست که قرار است از سال جدید میلادی دنبال شود بر بازار انرژی چیست؟ آیا جنگ گازی بین روسیه و اروپا در راه است؟
«زمستان و قطعی گاز»؛ این سرفصل سناریوی سیاست‌گذار برای روزهای سرد سال در ایران است. حتی زمستان امسال که قرار بود تنها برای اروپایی‌ها سخت باشد. مردم نیز همواره «بد مَن» این قصه معرفی می‌شوند. چنان‌که اخیرا علاوه بر تغییر تعرفه گاز شبکه خانگی، وزیر نفت از مردم خواسته است کمتر گاز مصرف کنند. اما آیا در مقطعی که نیروگاه‌ها و پتروشیمیها گاز یارانه‌ای دریافت می‌کنند، مردم مقصر کمبود گاز هستند؟
کمبود گاز در زمستان گویا به جایگاه‌های سی ان جی رسیده است اخباری مبنی بر حذف این سوخت از زنجیره توزیع به دلیل احتمال قطعی گاز جایگاه‌ها به گوش می‌رسد. در همین راستا اردشیر دادرس، رئیس هیئت مدیره انجمن سی.ان.جی به تجارت‌نیوز گفت: طبق اعلام رسمی قرار است گاز سی.ان.جی قطع شود. اما هنوز اقدامی صورت نگرفته است.
قیمت گاز اروپا در هفته گذشته به پایین‌ترین سطح در هفت ماه گذشته رسید. به عقیده کارشناسان با اجرای تعیین سقف قیمت برای گاز روسیه کاهش قیمت بیشتر برای این محصول پیش‌بینی می‌شود. حال به نظر می‌رسد اروپایی‌ها در حال گذر از زمستان سختی هستند که بارها دولتمردان ایرانی آن را تکرار کردند و امروز خود ایران دچار آن شده است.
ذخایر گاز اروپا در حال حاضر تا سقف 82 درصد پر هستند و این قاره با هیچ‌گونه کمبود گازی روبه‌رو نیست. از نظر تامین انرژی و گرمایش، زمستان در اروپا به پایان رسیده و دیگر نگرانی در خصوص آن وجود ندارد.
دیروز تفاهم‌نامه میان عربستان و کویت برای توسعه میدان گازی آرش منعقد شد. این تفاهم‌نامه در حالی دنبال می‌شود که میدان متعلق به سه کشور ایران، عربستان و کویت است. با این حال معلوم نیست چرا دولت برای توسعه این میادین منفعل عمل می‌کند؟
برخی اخبار از قطعی گاز پتروشیمی ها در چند روز حکایت دارند. هر چند احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی، این موضوع را تکذیب کرد، اما شواهد زیادی از کمبود گاز در صنایع و پتروشیمیها وجود دارد که قابل انکار نیست.
اخیراً پاکستان به قرارداد گازی با ایران پشت کرد و به تأمین گاز از ترکمنستان روی آورد. اما خروج پاکستان از قرارداد گازی مشمول جرایمی می‌شود که گویا ایران آن را پیگیری نکرده است.
اخیراً شرکت دولتی «انرژی قطر» با شرکت چینی «سینوپک» یک قرارداد ۲۷ساله برای فروش گاز مایع (ال.ان.جی) امضا کرد. این در حالی است که به گفته حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران، طبق قرارداد 25ساله ایران و چین، قرار بود این کشور شرقی سرمایه‌گذاری 400 میلیارد دلاری در بخش نفت و گاز ایران کند.
مشکل کمبود گاز در آستانه فرا رسیدن زمستان باعث شده تا پتروشیمی‌های کشور وارد معامله‌ای جدید با مردم شوند. آن‌ها اعلام کرده‌اند در صورت صرفه‌جویی خانوارها در مصرف گاز مبالغی را به صورت نقدی به آن‌ها پرداخت می‌کنند. آیا این به معنای پرداخت یارانه‌ای جدید است؟
پتروشیمی‌های کشور از آمادگی خود برای پرداخت مبالغ نقد به مشترکان گاز خبر دادند. باید دید ظرفیت اجرای این طرح چقدر است و می‌تواند مشوق تاثیرگذاری برای صرفه‌جویی مردم به حساب آید؟
پارس جنوبی میدان مشترک ایران و قطر تبدیل به بستر توسعه و خلق ثروت برای قطری‌ها شده است. این در حالی است که ایران از رقابت در بهره‌برداری از این میدان مشترک بازمانده و مسئولان این عقب‌ماندگی را ناشی از محدودیت مکانی می‌‌دانند.
اخیراً بحث‌هایی در رابطه با تغییر نرخ خوراک پتروشیمیها مطرح شد. در این بین برخی نمایندگان پیشنهاد داده‌اند که نرخ ثابتی برای خوراک پتروشیمیها در نظر گرفته شود و متناسب با نرخ ارز تغییر کند، اما یارانه آن بین مردم تقسیم شود.
