صالح سپهری‌فر: به گزارش تجارت‌نیوز، اکوسیستم استارتاپی ترکیه شاهد رشد چشمگیری در تنوع سرمایه‌گذاری‌هاست. در چند سال اخیر، تعداد شرکت‌هایی که به سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌ها پرداخته‌اند افزایش یافته است. در کنار این شرکت‌ها، صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر نیز در این اکوسیستم حضوری جدی دارند.

استارتاپ‌های فعال در حوزه‌های متنوعی مثل فناوری‌های مالی (فین‌تک)، تجارت الکترونیک، بازارگاه‌ها، حمل‌و‌نقل، بازی‌های دیجیتال، انرژی و نیز بهداشت و درمان در ترکیه چند سالی است با اقبال شرکت‌های بزرگ، صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر، پلتفرم‌های تامین مالی جمعی و نیز شبکه‌های سرمایه‌گذاران فرشته روبرو شده‌اند.

سرمایه‌گذاری ۵۱ میلیون دلاری در سال جاری

وب‌سایت پایش اکوسیستم استارتاپی ترکیه (startups.watch) به تازگی گزارشی از آخرین وضعیت سرمایه‌گذاری خطرپذیر در این کشور را منتشر کرده است.

بر اساس این گزارش، تا پایان ماه اوت، در مجموع ۷۹ صندوق سرمایه‌ گذاری خطرپذیر شرکتی در ترکیه فعالیت داشتند. این صندوق‌ های سرمایه گذاری خطرپذیر، در بخش‌های مختلف به فعالیت تخصصی می‌پردازند. ۳۹ درصد آنها در بخش فناوری‌های مالی، ۲۲ درصد در شرکت‌های هلدینگ، ۸ درصد در پارک‌های فناوری و ۳۱ درصد باقی‌مانده نیز در طیفی متنوع از استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

فقط در ماه اوت، صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر شرکتی و نیز شرکت‌ها در ۹ دور سرمایه‌گذاری مشارکت کردند و به این ترتیب، در این ماه، حدود ۵،۶ میلیون دلار به اکوسیستم استارتاپی ترکیه تزریق شد.

در نتیجه، در هشت ماه اول امسال، مجموع سرمایه‌گذاری‌ صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و نیز شرکت‌های ترکیه روی استارتاپ‌ها به ۵۱میلیون دلار رسید که از این مجموع، نرخ مشارکت صندوق‌های خطرپذیر ۶۴درصد بود.

هوش مصنوعی، بازی و فناوری مالی

بر اساس این گزارش، هوش مصنوعی، بازی‌های رایانه‌ای و فناوری‌های مالی، حوزه‌هایی هستند که بیشترین میزان سرمایه‌گذاری‌های صندوق‌ها و شرکت‌ها به صورت پیوسته به آنها اختصاص می‌یابد. نرم‌افزارهای بین شرکتی (B2B) و حمل‌و‌نقل نیز جایگاه‌های بعدی را در اختیار دارند.

موفقیت‌های جهانی استارتاپ‌های ترکیه

ترکیه در سال‌های اخیر توانسته از نظر اکوسیستم استارتاپی جایگاه جهانی قابل‌توجهی را به دست آورد. برای مثال، حجم سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در زمینه بازی‌های دیجیتال در ترکیه رتبه سیزدهم جهان را کسب کرده است. سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته روی استارتاپ‌های فین‌تک نیز پیشرفت قابل توجهی داشته‌ است.

در این میان، ظهور ۶ یونیکورن در ترکیه (یعنی استارتاپ‌هایی با ارزش بیش از یک میلیارد دلار) در چهار سال گذشته و قراردادهای فروش سودآور آنها و سایر استارتاپ‌های دیگر موجب شده ترکیه بیش از پیش در کانون توجه بین‌المللی قرار گیرد. حالا برای حفظ این موفقیت، افزایش مشارکت شرکت‌ها در اکوسیستم رو به رشد استارتاپی این کشور، امری حیاتی است.

داده‌ها نشان می‌دهد از هر دو سرمایه‌گذاری صورت گرفته روی استارتاپ‌های ترکیه‌، یکی از طریق صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر شرکتی انجام می‌شود. در مجموع تاکنون ۲۷۹ شرکت در این کشور مجوز صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی را دریافت کرده‌اند و البته ۱۳ شرکت نیز منحل شده‌اند.

تنوع سرمایه‌گذاران

علاوه بر صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری خطرپذیر داخلی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خارجی نیز به طور فعال به اکوسیستم رو به رشد فناوری ترکیه کمک می‌کنند. اکوسیستم نوآوری ترکیه روزگاری فقط به سرمایه‌گذاران فرشته و چند صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر وابسته بود، حالا تکامل یافته و شاهد حضور پررنگ‌تر صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی است.

طبق گزارش سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۳ وزارت خزانه‌داری ترکیه درباره مجوزهای سرمایه‌گذاری فرشته، از سال ۲۰۱۳ تاکنون ۹۴۲ مجوز صادر شده است. همچنین از ژوئن ۲۰۱۸ تا ژوئن ۲۰۲۳، حدود ۴۸۵ سرمایه‌گذار فرشته به صورت رسمی در این اکوسیستم حضور دارند.

رشد پلتفرم‌های تامین مالی جمعی

روند روبه‌رشد پلتفرم‌های تامین مالی جمعی در ترکیه نیز قابل توجه است. از مجموع ۲۰ پلتفرم تامین مالی جمعی که توانسته‌اند مجوزهای قانونی را از دولت ترکیه دریافت کنند، تنها ۷ مورد در حال حاضر فعال هستند و ۱۳ مورد باقی‌مانده هنوز به طور جدی فعالیتی ندارند.

این پلتفرم‌ها منابعی جدید برای تامین مالی استارتاپ‌ها ارائه می‌کنند و موجب می‌شوند استارتاپ‌ها نیازمند سرمایه، دیگر فقط به صندوق‌های خطرپذیر وابسته نباشند. اما باید به این نکته نیز توجه داشت که ایجاد اعتماد به تامین مالی جمعی بسیار مهم است. با توجه به جدید بودن این روش تامین مالی در ترکیه، شاید هنوز راه زیادی برای نقش‌آفرینی جدی آنها در اکوسیستم استارتاپی وجود داشته باشد.

در حال حاضر، بیس‌فاندر (Basefunder) و فانگوگو (Fongogo) معروف‌ترین پلتفرم‌های تامین مالی جمعی در ترکیه به شمار می‌روند.