به گزارش تجارت نیوز، در یکی از پرچالش‌ترین دوران‌های روابط بین‌الملل، آمریکا و عربستان سعودی گامی تاریخی در جهت تعمیق روابط راهبردی و اقتصادی خود برداشتند. در جریان سفر رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، به عربستان سعودی، دو کشور از بسته‌ای بی‌سابقه از توافقات اقتصادی، دفاعی، فناورانه، علمی و فرهنگی با مجموع ارزشی بالغ بر ۶۰۰ میلیارد دلار رونمایی کردند. این قراردادها نه تنها در سطح سرمایه‌گذاری و تجارت، بلکه در لایه‌های عمیق‌تر همکاری‌های راهبردی در حوزه‌های فناوری نوین، انرژی پایدار، بهداشت عمومی، توسعه نظامی و تعاملات فرهنگی، ساختاری تازه به مشارکت آمریکا و عربستان می‌بخشند.
سرمایه‌گذاری کلان در فناوری و زیرساخت‌های دیجیتال
یکی از ابعاد کلیدی این توافق، همکاری گسترده در زمینه فناوری‌های پیشرفته و زیرساخت‌های دیجیتال است. شرکت سعودی DataVolt، که یکی از بازیگران نوظهور در حوزه زیرساخت‌های هوش مصنوعی و انرژی پایدار است، اعلام کرده است که ۲۰ میلیارد دلار در آمریکا برای احداث مراکز داده، تأمین برق پایدار و توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
این تنها آغاز ماجراست. غول‌های فناوری نظیر گوگل، اوراکل، سیلزفورس، اوبر و AMD نیز در کنار DataVolt وارد این مشارکت شده و در مجموع ۸۰ میلیارد دلار به توسعه مشترک فناوری‌های نوین در هر دو کشور اختصاص خواهند داد. این پروژه‌ها شامل توسعه زیرساخت‌های ابری، پردازش کوانتومی، هوش مصنوعی، فناوری خودروهای خودران و راهکارهای دیجیتال پیشرفته است.
پروژه‌های عظیم عمرانی و شهری در عربستان با مهندسی آمریکایی
توافقات زیرساختی نیز سهم چشمگیری از این بسته اقتصادی دارند. شرکت‌های شناخته‌شده آمریکایی نظیر هیل اینترنشنال، جیکوبز، پارسونز و AECOM در ساخت پروژه‌های کلیدی مانند فرودگاه بین‌المللی ملک سلمان، پارک ملک سلمان، پروژه هوشمند The Vault، و شهر آینده‌نگر قدیه در عربستان مشارکت دارند. این پروژه‌ها نه‌تنها موجب مدرن‌سازی چهره شهری عربستان می‌شوند، بلکه صادرات خدمات مهندسی و طراحی آمریکا را تا ۲ میلیارد دلار افزایش می‌دهند.
صادرات صنعتی و فناوری پیشرفته از آمریکا به عربستان
در بخش انرژی و تجهیزات صنعتی، شرکت آمریکایی GE Vernova قراردادهایی به ارزش ۱۴.۲ میلیارد دلار برای تأمین توربین‌های گازی و راهکارهای انرژی پایدار به عربستان منعقد کرده است. این صادرات نه تنها به انتقال فناوری انرژی پاک به عربستان کمک می‌کند، بلکه به رشد اقتصادی و اشتغال در صنایع داخلی آمریکا منجر خواهد شد.
در حوزه هوافضا نیز شرکت Boeing قرارداد فروش هواپیماهای مسافربری 737-8 را به شرکت AviLease به ارزش ۴.۸ میلیارد دلار نهایی کرده است.
تقویت صنعت سلامت و داروسازی
شرکت Shamekh IV Solutions در اقدامی تحول‌آفرین، اعلام کرده است که بیش از ۵.۸ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری خواهد کرد. این سرمایه‌گذاری شامل احداث یک کارخانه پیشرفته تولید مایعات تزریقی در ایالت میشیگان است که به تأمین داروهای حیاتی در حوزه سلامت عمومی آمریکا کمک خواهد کرد. همچنین با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در زنجیره تأمین سلامت، اشتغال در این حوزه افزایش یافته و وابستگی به واردات کاهش خواهد یافت.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک؛ موتور محرک نوآوری و اشتغال در آمریکا
یکی از ارکان کلیدی توافق اقتصادی میان آمریکا و عربستان سعودی، راه‌اندازی و تقویت چندین صندوق سرمایه‌گذاری ویژه است که با تمرکز بر توسعه صنایع راهبردی در آمریکا طراحی شده‌اند. این صندوق‌ها با تأکید خاص بر استقرار منابع در داخل خاک آمریکا، نقش بسزایی در ایجاد زیرساخت‌های پایدار، فناوری‌های نوآورانه و فرصت‌های شغلی باکیفیت ایفا می‌کنند.
از جمله این مشارکت‌ها می‌توان به صندوق سرمایه‌گذاری انرژی با بودجه پنج میلیارد دلاری اشاره کرد که با هدف پشتیبانی از پروژه‌های انرژی پایدار، بهره‌وری انرژی و زیرساخت‌های سبز در آمریکا تأسیس شده است. در کنار آن، صندوق فناوری هوافضا و دفاعی “عصر جدید” نیز با بودجه‌ای معادل پنج میلیارد دلار، بر حمایت از نوآوری در صنایع دفاعی، پرتاب‌گرهای فضایی، ماهواره‌ها و سامانه‌های پیشرفته نظارتی متمرکز است.
همچنین، در حوزه ورزشی، صندوق ورزشی جهانی “انفیلد اسپورتس” با سرمایه‌گذاری چهار میلیارد دلاری تشکیل شده تا از توسعه باشگاه‌ها، امکانات ورزشی، زیرساخت‌های استعدادیابی و لیگ‌های حرفه‌ای در آمریکا حمایت کند.
این سه صندوق به طور مستقیم در صنایع آمریکایی سرمایه‌گذاری می‌کنند، باعث جهش نوآوری، اشتغال‌زایی و افزایش رقابت‌پذیری اقتصادی آمریکا می‌شوند و بازتاب روشنی از رویکرد استراتژیک دو کشور به آینده‌ای مشترک و مبتنی بر رشد اقتصادی هستند.
رکوردشکنی در قراردادهای دفاعی: ۱۴۲ میلیارد دلار برای امنیت مشترک
بزرگترین بخش این توافق، به قرارداد دفاعی عظیم ۱۴۲ میلیارد دلاری اختصاص دارد که به عنوان بزرگترین توافق دفاعی تاریخ آمریکا شناخته می‌شود. این قرارداد شامل صادرات تسلیحات، تجهیزات نظامی، سامانه‌های پدافندی، هواپیماهای جنگی و فناوری‌های اطلاعاتی نظامی از بیش از ۱۲ شرکت دفاعی آمریکایی به عربستان سعودی است.
توافق‌نامه شامل پنج بخش کلیدی است:
- ارتقای توان نیروی هوایی و فضایی عربستان
- تجهیز سامانه‌های دفاع موشکی و هوایی
- تأمین امنیت دریایی و مرزهای ساحلی
- نوسازی نیروهای زمینی و تجهیزات زرهی
- ارتقای شبکه‌های اطلاعاتی، فرماندهی و ارتباطات
آموزش نظامی، پشتیبانی فنی، توسعه دانشکده‌های نظامی و پزشکی، و ارتقای قابلیت‌های دفاعی بومی نیز بخشی از این همکاری بلندمدت است.
همکاری‌های علمی، فضایی و فرهنگی؛ از فضا تا موزه‌های ملی
سازمان فضایی آمریکا (ناسا) و آژانس فضایی عربستان قراردادی را امضا کردند که طبق آن، ماهواره مکعبی ساخت عربستان در مأموریت آرتمیس ۲ ناسا پرتاب خواهد شد. این ماهواره داده‌های محیطی در فضای نزدیک زمین را ثبت خواهد کرد.
در بعد فرهنگی، توافق‌نامه‌هایی بین موزه ملی هنر آسیایی اسمیتسونیان و کمیسیون سلطنتی العلا به امضا رسید تا همکاری‌های تحقیقاتی، باستان‌شناسی و حفاظت از آثار تاریخی نظیر تمدن دادان در العلا انجام شود. در زمینه محیط زیست نیز پروژه‌ای برای حمایت از پلنگ عربی در حال انقراض از طریق احداث نمایشگاه دائمی در واشنگتن دی‌سی راه‌اندازی خواهد شد.
پیوندهای اقتصادی گسترده: آمار تجارت و سرمایه‌گذاری دوجانبه
براساس آمار رسمی، سرمایه‌گذاری مستقیم عربستان در آمریکا در سال ۲۰۲۳ حدود ۹.۵ میلیارد دلار بوده است. این سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر در حوزه‌های حمل‌ونقل، املاک و صنعت خودروسازی انجام شده‌اند.
در سال ۲۰۲۴، میزان تجارت کالایی بین دو کشور ۲۵.۹ میلیارد دلار برآورد شده است، که از این میان ۱۳.۲ میلیارد دلار صادرات آمریکا و ۱۲.۷ میلیارد دلار واردات از عربستان بوده و در نتیجه مازاد تجاری ۴۴۳ میلیون دلاری به سود آمریکا ایجاد شده است.
سند راهبردی انرژی و معادن
وزارت انرژی دو کشور نیز توافق‌نامه‌ای امضا کرده‌اند تا در حوزه نوآوری، توسعه، تأمین مالی و استقرار زیرساخت‌های انرژی همکاری نزدیکی داشته باشند. همچنین تفاهم‌نامه همکاری در حوزه معادن و مواد معدنی حیاتی نیز به امضا رسید تا امنیت زنجیره‌های تأمین مواد اولیه استراتژیک تضمین شود.
مزایای اقتصادی و راهبردی برای آمریکا
به گزارش تجارت نیوز نقل از whitehouse، دونالد ترامپ با اتخاذ سیاست «اول آمریکا»، تمرکز خود را بر اشتغال‌زایی، تقویت صنعت دفاعی و فناوری، و کاهش وابستگی به منابع خارجی قرار داده است. این توافق عظیم، به شکل مستقیم موجب ایجاد هزاران شغل در آمریکا شده و صادرات فناوری و خدمات را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد.
توافق ۶۰۰ میلیارد دلاری بین آمریکا و عربستان سعودی را می‌توان نقطه عطفی در روابط دوجانبه و الگویی برای مشارکت‌های راهبردی قرن بیست‌ویکم دانست. این توافق، نه تنها روابط تجاری دو کشور را گسترش می‌دهد، بلکه در حوزه‌های کلیدی مانند دفاع، فناوری، سلامت، انرژی و فرهنگ نیز تحول‌آفرین خواهد بود.
با اجرای کامل این قراردادها، چشم‌اندازی روشن برای رشد اقتصادی، امنیت منطقه‌ای و پیشرفت علمی در انتظار هر دو کشور خواهد بود.
