به گزارش تجارت نیوز، آمازون و شرکت نوپای هوش مصنوعی پرپلکسی درگیر مناقشهای جدید شدهاند که آینده خرید آنلاین با کمک هوش مصنوعی را به چالش کشیده است. بر اساس گزارش بلومبرگ، آمازون با ارسال نامه توقف فعالیت رسمی به پرپلکسی، خواستار جلوگیری از خرید خودکار مرورگر Comet در پلتفرم خود شده است. در این نامه، آمازون پرپلکسی را به نقض شرایط استفاده، آسیب به تجربه مشتری و ایجاد خطرات حریم خصوصی متهم کرده است.
هشدار قانونی آمازون و محور اصلی شکایت
اعتراض اصلی آمازون به نحوه عملکرد مرورگر Comet بازمیگردد. این ابزار مانند یک نماینده کاربر عمل میکند و میتواند با دریافت فرمانهای ساده، جستوجو کرده و خرید انجام دهد. Comet اطلاعات ورود کاربران را بهصورت محلی ذخیره کرده و با استفاده از آن، سفارشهایی را در سایتهایی مانند آمازون ثبت میکند. آمازون معتقد است این اقدام خلاف قوانین این شرکت است، چرا که شرایط استفاده آن بهصراحت هرگونه استفاده از ابزارهای استخراج داده، رباتها یا ذخیره اطلاعات حساب کاربری برای سرویسهای خارجی را ممنوع کرده است.
از دید آمازون، اجازه به چنین عاملی برای فعالیت خودکار در پلتفرم خرید این شرکت، اعتماد مشتریان را تضعیف میکند و محیط خرید را بیثبات میسازد. آمازون هشدار داده است که این نوع ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند باعث سفارشهای اشتباه، نمایش نادرست موجودی کالا یا نشت اطلاعات خصوصی شوند.
آمازون در وبسایت رسمی خود اعلام کرد که برنامههای ثالث باید با رضایت فروشندهها همکاری کنند، مشابه برنامههای سفارش غذا یا سفر که تنها با کسبوکارهای همکار فعالیت دارند. به گفته آمازون، پرپلکسی با بیتوجهی به این اصل، تجربه خرید کاربران را بهشدت مختل کرده است.
پاسخ پرپلکسی؛ اتهام زورگویی به آمازون
در مقابل، پرپلکسی با انتشار بیانیهای آمازون را به زورگویی متهم کرد و خواستههای آن را تهدیدی برای کاربران اینترنت دانست. این شرکت تاکید کرد که Comet با رباتها و خزشگرهای داده تفاوت اساسی دارد. از نظر پرپلکسی، مرورگر Comet نماینده کاربر است، نه یک عامل مستقل.
پرپلکسی توضیح داد که اطلاعات ورود کاربران تنها روی دستگاه ذخیره میشود و هیچ دادهای به بیرون منتقل نمیگردد. این شرکت باور دارد سیستمش به کاربران قدرت بیشتری برای کنترل تعاملات آنلاین میدهد، نه آنکه از آنها سلب اختیار کند.
این نخستین رویارویی آمازون و پرپلکسی نیست. طبق گزارش بلومبرگ، در نوامبر ۲۰۲۴ دو شرکت توافق موقتی برای غیرفعال کردن قابلیت خرید خودکار Comet در آمازون داشتند. اما با بازگرداندن این قابلیت در نسخه جدید، آمازون فورا وارد عمل شد.
آمازون مدعی است پرپلکسی برای دور زدن محدودیتها، عامل Comet را طوری طراحی کرده بود که شبیه مرورگر Chrome عادی عمل کند و بتواند همچنان در وبسایت آمازون فعالیت داشته باشد تا زمانی که شرکت متوجه موضوع شد و نامه رسمی توقف فعالیت را صادر کرد.
سرمایهگذاری آمازون در هوش مصنوعی خرید
در حالی که این درگیری ادامه دارد، آمازون خود نیز در حال گسترش قابلیتهای خرید با هوش مصنوعی است. این شرکت در آوریل ۲۰۲۵ دستیار خرید هوشمند جدیدی به نام Buy for Me معرفی کرد که میتواند محصولات را یافته و بهطور خودکار خرید کند؛ قابلیتی مشابه با عملکرد Comet.
همین شباهت باعث شده برخی تحلیلگران معتقد باشند اقدام آمازون صرفا برای حفاظت از کاربران نیست، بلکه تلاشی برای جلوگیری از رقابت در بازار نوپای خرید با هوش مصنوعی است.
پرپلکسی زیر ذرهبین شرکتها و نهادهای دیگر
درگیری با آمازون در شرایطی رخ میدهد که پرپلکسی پیشتر نیز با اتهاماتی درباره روشهای جمعآوری داده روبهرو بوده است. در مردادماه، شرکت زیرساخت اینترنتی Cloudflare این استارتاپ را به دور زدن محدودیتهای سایتها و شبیهسازی مرورگر معمولی متهم کرد. همچنین، ردیت از پرپلکسی و سه شرکت دیگر به دلیل استفاده از پستهای کاربران برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی بدون مجوز، شکایت کرده است.
این اختلاف، بخشی از بحث بزرگتر درباره آینده هوش مصنوعی عاملمحور است؛ فناوریهایی که قادرند بهطور خودکار از طرف کاربر اقدام کنند. مدافعان این فناوری آن را گامی رو به جلو در تسهیل تعاملات آنلاین میدانند، اما شرکتهایی مانند آمازون هشدار میدهند که این ابزارها ممکن است مرز میان خودکارسازی مشروع و نقض داده را از بین ببرند.
در مقابل، پرپلکسی معتقد است این فناوری به کاربران اختیار بیشتری میدهد و محدود کردن آن به معنای سپردن کنترل اینترنت به شرکتهای بزرگ است.
اکنون پرپلکسی باید تصمیم بگیرد که از دستور آمازون تبعیت کند یا در برابر آن مقاومت نشان دهد. در صورت پذیرش، مرورگر Comet یکی از قابلیتهای اصلی خود را از دست میدهد و در صورت مخالفت، ممکن است با شکایت حقوقی مواجه شود.
نتیجه این درگیری میتواند بر آینده قوانین مرتبط با هوش مصنوعی عاملمحور، استقلال کاربران و بازارهای آنلاین تاثیرگذار باشد. این جدال نشانهای از تنش روزافزون میان غولهای فناوری و استارتاپهای نوظهور است که هر یک در تلاشاند نقش خود را در آینده تعامل انسان و هوش مصنوعی تعریف کنند.