به گزارش تجارت نیوز، در زمانی که جهان با سرعتی بی‌سابقه به سوی انرژی‌های پاک و سوخت‌های جایگزین حرکت می‌کند، صنعت دریانوردی نیز از این تحول جا نمانده است. با افزایش قوانین سخت‌گیرانه زیست‌محیطی و فشار جهانی برای کاهش انتشار کربن، شرکت‌های پیشرو به دنبال راه‌حل‌هایی هستند که هم کارآمد باشند و هم با محیط‌زیست سازگار. در همین راستا، شرکت بریتانیایی رولز رویس (Rolls-Royce) دستاوردی تاریخی را رقم زده است: این شرکت موفق شده اولین موتور دریایی پرسرعت جهان را که به طور کامل با متانول کار می‌کند با موفقیت آزمایش کند؛ فناوری‌ای که می‌تواند چهره‌ی حمل‌ونقل دریایی را برای همیشه دگرگون کند.
تولد یک فناوری انقلابی در آلمان
آزمایش این موتور در شرکت سیستم‌های قدرت رولز-رویس (Rolls-Royce Power Systems)، بخش مهندسی پیشرفته این شرکت، در شهر فریدریش‌هافن آلمان انجام شد. این پروژه بخشی از طرح تحقیقاتی meOHmare است که با هدف توسعه یک موتور دریایی پرسرعت، بدون انتشار دی‌اکسید کربن (CO₂) و کاملا مبتنی بر متانول سبز تا پایان سال ۲۰۲۵ طراحی شده است.
این برنامه با همکاری شرکت Woodward L’Orange GmbH مستقر در فویرباخ آلمان، متخصص در سامانه‌های تزریق سوخت و موسسه تحقیقاتی WTZ Roßlau، متخصص در فناوری موتور، سیستم‌های سوخت و راهکارهای جایگزین برای پیشرانه‌های آینده اجرا می‌شود
این طرح با پشتیبانی مالی وزارت امور اقتصادی و انرژی فدرال آلمان انجام می‌شود؛ حمایتی که نشان می‌دهد دولت آلمان نیز به نقش کلیدی متانول در آینده‌ی انرژی دریایی باور دارد.
ابتکار رولز رویس صنعت را متحول می‌کند؟
یورگ استراتمن (Jörg Stratmann)، مدیرعامل شرکت سیستم‌های قدرت رولز رویس، درباره این دستاورد گفت: «این واقعا اولین موتور پرسرعت جهان است که به طور کامل با متانول کار می‌کند. تا به امروز، هیچ موتور دیگری در این کلاس عملکردی با چنین ویژگی‌هایی ساخته نشده بود.»
به گفته استراتمن، هدف رولز رویس از این پروژه، توسعه فناوری‌های آینده‌نگرانه برای کاهش انتشار دی اکسید کربن و ایجاد مسیرهایی پایدار برای مشتریان دریایی خود است تا بتوانند ناوگان خود را با استانداردهای محیط‌زیستی جدید تطبیق دهند.
چالش‌های فنی و بازطراحی کامل سیستم احتراق
برخلاف سوخت دیزل، متانول یک الکل مایع بی‌رنگ است که به‌راحتی مشتعل نمی‌شود و در نتیجه برای احتراق، به سیستم تزریق سوختی کاملا متفاوت نیاز دارد.
مهندسان رولز-رویس برای حل این چالش، کل فرآیند احتراق، سیستم توربوشارژ و کنترل‌های موتور را از پایه بازطراحی کردند. آن‌ها حتی زیرساخت‌های میز آزمایش (Test Bench) را برای انطباق با ویژگی‌های سوخت متانول به‌طور کامل تغییر دادند.
یوهانس کِچ (Johannes Kech)، رئیس توسعه موتور متانول در رولز-رویس، اعلام کرد: «نتایج اولیه بسیار امیدوارکننده است. موتور به‌طور پایدار و روان کار می‌کند. اکنون مرحله‌ی تنظیم دقیق و بهینه‌سازی آغاز شده است.»
چرا متانول؟ سوختی برای آینده‌ی سبز دریاها
متانول به‌سرعت به یکی از گزینه‌های اصلی برای کربن‌زدایی حمل‌ونقل دریایی تبدیل شده است. زمانی که این سوخت با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری Power-to-X تولید می‌شود، می‌تواند تقریباً بدون تولید دی اکسید کربن بسوزد. از دیگر مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زیست‌تخریب‌پذیر بودن و ایمنی بالاتر نسبت به سوخت‌های فسیلی
- قابلیت ذخیره‌سازی آسان و مطمئن
- تولید آلاینده‌های کمتر مانند اکسید نیتروژن (NOₓ) و ذرات معلق
- و چگالی انرژی بالا که آن را برای کشتی‌ها، قایق‌های تفریحی و کشتی‌های تدارکاتی بسیار مناسب می‌سازد.
به همین دلیل، متانول سبز اکنون به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین گزینه‌ها برای تحقق اهداف کربن صفر در صنعت کشتیرانی در نظر گرفته می‌شود.
گامی بزرگ به سوی آینده‌ای پاک‌تر
دنیس کورتولوس (Denis Kurtulus)، معاون ارشد بخش دریایی جهانی رولز-رویس، این آزمایش را نقطه عطفی تاریخی برای کشتیرانی پایدار توصیف کرد. وی در ادامه بیان کرد: موفقیت این آزمایش نشان می‌دهد که متانول سبز نه‌تنها سوخت آینده است، بلکه فناوری لازم برای استفاده از آن هم‌اکنون در دسترس است.
به گفته او، موتور تک‌سوخت متانولی رولز-رویس می‌تواند گزینه‌ای جذاب برای اپراتورهایی باشد که قصد دارند ردپای کربن خود را کاهش دهند، به‌ویژه در بخش کشتی‌های تفریحی، تدارکاتی و فراساحلی.
او تأکید کرد که اکنون وظیفه‌ی صنعت و دولت‌ها ایجاد چارچوب‌های قانونی و زیرساخت‌های لازم برای گسترش استفاده از این سوخت است.
رولز-رویس همچنین اعلام کرده که توسعه‌ی موتور جدید، بخشی از استراتژی جهانی این شرکت برای گسترش سبد محصولات دریایی با فناوری‌های کم‌کربن‌تر است.
در کنار این پروژه، شرکت در حال کار بر روی مفهوم موتور سوخت دوگانه (Dual-Fuel) نیز هست که می‌تواند از ترکیب متانول و دیزل به‌عنوان یک مرحله‌ی انتقالی استفاده کند، تا زمانی که زنجیره‌های تأمین متانول سبز به‌صورت گسترده و اقتصادی در دسترس قرار گیرند.
کورتولوس در ادامه بیان کرد: برای ما، متانول سوخت آینده‌ی کشتیرانی است. پاک، کارآمد و سازگار با اقلیم. این سوخت نسبت به منابع فسیلی انتشار بسیار کمتری دارد و در مقایسه با سایر سوخت‌های پایدار، چگالی انرژی بالاتری ارائه می‌دهد.
موفقیت رولز-رویس در توسعه‌ی اولین موتور متانولی پرسرعت جهان، نه تنها دستاوردی فنی محسوب می‌شود، بلکه نمادی از تغییر رویکرد جهانی به سوی حمل‌ونقل دریایی پاک و پایدار است.
این فناوری نشان می‌دهد که مسیر آینده‌ی صنعت کشتیرانی، از دل نوآوری و انرژی‌های تجدیدپذیر می‌گذرد. جایی که سوخت‌هایی مانند متانول می‌توانند جایگزین واقعی سوخت‌های فسیلی شوند. با اجرای کامل این طرح تا سال ۲۰۲۵، انتظار می‌رود که کشتی‌ها و شناورهای آینده، نه تنها سریع‌تر و کارآمدتر، بلکه دوستدار محیط‌زیست‌تر از همیشه باشند.
