به گزارش تجارت نیوز، در قلب قطب شمال و بر بستری از یخهای دائمی، یکی از شگفتانگیزترین فرودگاههای جهان واقع شده است؛ فرودگاه سوالبارد در نروژ که عنوان شمالیترین فرودگاه دارای پروازهای تجاری منظم را به خود اختصاص داده، اکنون با تهدیدی جدی روبهروست: ذوب شدن زمین زیر پای آن. تغییرات اقلیمی که در سالهای اخیر به شکل ملموستری چهره خود را نمایان کرده، این بار زیرساختی حیاتی را هدف گرفته است؛ آن هم در یکی از دورافتادهترین مناطق مسکونی جهان.
تغییرات اقلیمی باعث ذوب شدن یخ شمالیترین فرودگاه تجاری جهان شد؟
فرودگاه سوالبارد در مجمعالجزایر یخزدهای به همین نام در شمال نروژ قرار دارد و به عنوان شمالیترین فرودگاه تجاری جهان شناخته میشود. این فرودگاه بر روی لایهای ضخیم از یخ منجمد دائمی ساخته شده که زمانی ثبات زمین را تضمین میکرد. اما امروز، با افزایش دمای جهانی و تغییرات شدید اقلیمی، این پایههای یخی در حال ذوب شدن هستند؛ پدیدهای که آیندهی این فرودگاه را در هالهای از ابهام فرو برده است.
در دهه ۱۹۷۰ که باند ۲۳۰۰ متری فرودگاه ساخته شد، کسی فکر نمیکرد لایههای یخ زیر آن روزی شروع به آب شدن کنند. اما حالا، طبق گزارش CNN، هر تابستان تیمی از متخصصان باید به صورت روزانه وضعیت باند را بررسی کنند؛ چراکه هر لحظه احتمال فرونشست زمین وجود دارد. راگنهیلد کومیسرود، مدیر فرودگاه، در اینباره میگوید: «با گرمتر شدن هوا، این چالشی است که انتظار داریم هر سال بدتر شود.»
فرودگاه سوالبارد برای حدود ۲۵۰۰ ساکن لانگیربین، بزرگترین سکونتگاه این مجمعالجزایر، حیاتی است. این ساکنان برای تأمین مایحتاج، انتقال کالا، تجهیزات پزشکی و حتی خروج اضطراری به پروازهای هوایی وابستهاند. در شرایط بد جوی، رسیدن به این جزایر با کشتی ممکن است تا دو روز طول بکشد.
تغییر چهره سوالبارد؛ از معادن زغالسنگ تا گردشگری پایدار
سوالبارد که در گذشته به عنوان پایگاهی برای استخراج زغالسنگ شناخته میشد، حالا به مرور از این منبع پرکربن فاصله میگیرد. یکی از بزرگترین معادن جزیره به نام Sveagruva در سال ۲۰۲۰ تعطیل شد و محل آن بازسازی و پاکسازی شد. در سال ۲۰۲۳ نیز نیروگاه زغالسنگ لانگیربین خاموش شد و جای خود را به نیروگاهی دیزلی داد که تقریباً نیمی از میزان گازهای گلخانهای پیشین را تولید میکند.
اما برنامههای انرژی پاک به اینجا ختم نمیشود. طبق طرحهای دولت نروژ، قرار است تا سال ۲۰۲۶ یک نیروگاه بیوگاز در سوالبارد راهاندازی شود که به طور خاص انرژی مورد نیاز فرودگاه را تأمین خواهد کرد. این نیروگاه همچنین به عنوان پشتیبان برای تأسیسات دیزلی موجود نیز عمل میکند.
جالب آنکه سوالبارد با وجود موقعیت جغرافیایی خاص خود، خانه یک نیروگاه خورشیدی نیز هست. اگرچه این منطقه چهار ماه از سال را در تاریکی کامل سپری میکند، اما در فصل تابستان به لطف نور خورشید ۲۴ ساعته، میتواند بخشی از انرژی مورد نیاز خود را از خورشید تأمین کند.
گردشگری؛ امیدی نو در دل یخ
در سالهای اخیر، سوالبارد به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل شده است. پروازهای منظم شرکتهای هوایی نروژی و SAS از سرزمین اصلی نروژ، گردشگران را برای تماشای شفق قطبی، طبیعت بکر قطبی و گشتوگذار با راهنمایان آموزشدیده، به این منطقه میآورند. بسیاری از آنها نیز برای دیدن خرسهای قطبی —البته از فاصلهای امن— عازم این جزایر میشوند. با توسعه گردشگری، اقتصاد محلی که پیشتر وابسته به معادن بود، به سمت پایداری و تنوع در حال حرکت است.
به نقل از IE، فرودگاه سوالبارد، نمادی از زندگی انسانی در یکی از سختترین شرایط جغرافیایی جهان، امروز با واقعیتی تلخ روبهرو است. تغییرات اقلیمی، که زمانی تنها یک هشدار علمی بود، حالا زمین زیر پای انسان را نشانه گرفته است. ذوب شدن یخهای دائمی در سوالبارد نهتنها زیرساختهای حیاتی مانند فرودگاه را تهدید میکند، بلکه نشاندهنده پیامدهای بسیار گستردهتر گرمایش زمین در نواحی قطبی است. حال، آینده این فرودگاه نه تنها به اقدامات فوری برای پایدارسازی بستگی دارد، بلکه نیازمند یک برنامه جامع برای مقابله با تغییرات اقلیمی است.