لزوم افزایش کشت آبی گندم در ایران

به گزارش تجارت نیوز، علی کیانی راد، رئیس موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی درباره برنامه‌های وزارتخانه برای مقابله با خشکسالی و تامین امنیت غذایی کشور توضیح داد: موضوع تغییرات اقلیمی تنها شامل ایران نمی‌شود و خشکسالی امنیت غذایی را در همه دنیا  تهدید می‌کند هر چند باید توجه داشته باشیم که ایران کشوری است که از زمان تشکیل سیاره زمین در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار داشته و به همین دلیل است که نیاکان ما قرن‌ها پیش فن‌آوری قنات را ایجاد کردند تا از آب به صورت بهینه استفاده کنند و سیاست اشتباهی که بعدها اتخاذ شد این بود که ما آب را از زیر زمین به روی زمین آوردیم و تبخیر را ایجاد و خشکسالی را تشدید کردیم. اما دغدغه خشکسالی چنانچه اشاره شد تنها در اقلیم ایران مطرح نیست و به طور مثال در برزیل نیز خشکسالی گسترده‌ای اتفاق افتاده و امکان کشت را در برخی اراضی از بین برده و حتی در روسیه که اقلیم سردی دارد هم خشکسالی تاثیر چشمگیری بر کشاورزی آن گذاشته است.

وی افزود: با این تفاسیر نمی‌توانیم منکر تغییرات اقلیمی به دلیل گرم شدن کره زمین شویم، دمای سیاره در قرن‌های گذشته به شدت افزایش پیدا کرده و عامل این افزایش دما گازهای گلخانه‌ای هستند اما کشاورزی در تولید گازهای گلخانه‌ای رتبه چهارم جهانی را دارد، متهم ردیف اول این بحران انرژی گرمایی و برق است و پس از آن صنایع و حمل و نقل بیشترین گاز گلخانه‌ای را منتشر می‌کنند.

کیانی راد ادامه داد: در میان فعالیت‌های کشاورزی اصلی‌ترین عامل تغییرات اقلیمی و انتشار گازهای گلخانه‌ای تغییر کاربری اراضی جنگلی است اینها نشان می‌دهد که یک چرخه در حال رخداد است، از یک طرف اراضی جنگلی و زمین‌های مرغوب از دست می‌رود و از سوی دیگر کره زمین گرم می‌شود و بارندگی‌ها کاهش پیدا می‌کند. در این شرایط کشورها سیاست مقابله با این اوضاع را در پیش نگرفته‌اند و سیاست کاهش آثار را اتخاذ کرده‌اند که یک فرآیند بلندمدت به شمار می‌آید.

لزوم تغییر الگوی کشت در ایران

رئیس موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی در ادامه به لزوم تغییر الگوی کشت در ایران با توجه به تغییرات اقلیمی یادشده پرداخت و اظهار کرد: در کشور ما با طرح جهش تولید در دیمزارها که از سال‌های گذشته آغاز شده سعی شده عملکرد کشور در مناطق دیم ارتقا یابد؛ تقریبا از ۶ میلیون هکتار گندمی که در کشور کاشته می‌شود ۴ میلیون آن از کشت دیم به دست می‌آید و ۲ میلیون هکتار آن آبی است در حالی که گندم حاصل از کشت دیم به نزدیک یک تن در هر هکتار و گندم حاصل از کشت آبی به نزدیک ۳ تا ۴ تن در هر هکتار می‌رسد بنابراین باید بتوانیم از آب استفاده بهتری داشته باشیم و تولید آبی گندم را از ۴ تن کنونی افزایش دهیم و امکان این کار نیز وجود دارد و ما کشاورزان پیشرویی داریم که در هر هکتار  ۱۰ تن تا ۱۲ تن گندم حاصل از کشت آبی را برداشت می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: خشکسالی تنها یکی از پیامدهای تغییرات اقلیمی است، همین سرمایی که در بهار تجربه می‌شود نمونه دیگری از تاثیرات تغییر اقلیم در کشور ماست که اجتناب‌ناپذیر است و این ما هستیم که باید خود را با تغییرات هماهنگ کنیم و به کشاورزی هوشمند به اقلیم روی بیاوریم اما نیاز اساسی این کار افزایش سرمایه‌گذاری در کشاورزی است.

افزایش سرمایه‌گذاری در کشاورزی

کیانی راد در ادامه از کمبود سرمایه‌گذاری بر کشاورزی در دهه‌های گذشته گفت و یادآور شد: براساس آمار سرمایه‌گذاری که بانک مرکزی منتشر کرده از سال ۱۳۳۸ تاکنون سهم سرمایه‌گذاری انجام شده در بخش کشاورزی از کل سرمایه‌گذاری صورت گرفته در کل بخش‌های اقتصادی کشور از ۵ درصد بیشتر نبوده در حالی که به طور مثال سهم بخش خدمات بیش از ۳۰ درصد و صنعت حدود ۲۱ درصد بوده، این آمار گویای این است که در کشور ما برای مقابله با تغییرات اقلیمی سرمایه‌گذاری نشده و این در حالی است که سرمایه‌گذاری در این حوزه زمانبر است و نمی‌توان در کوتاه‌مدت به آثار آن دست یافت.

وی اضافه کرد: در برنامه هفتم توسعه رشد ارزش افزوده ۵.۵ درصدی در بخش کشاورزی پیش‌بینی شده و یک سوم این رشد باید از محل افزایش بهره‌وری اتفاق بیفتد و لازمه افزایش بهره‌وری سرمایه‌گذاری در فن‌آوری و دانش است، بنابراین سهم سرمایه‌گذاری در کشاورزی باید از ۵ درصد یادشده دست‌کم تا ۸ درصد تا ۱۰ درصد بالا رود.

منبع: ایلنا