روایت اکونومیست از گرانی ۲۰۰ درصدی بنزین در ایران

از نیمه شب پانزدهم نوامبر (24 آبان‌ماه) بنا بر تصمیم‌گیری دولت ایران، قیمت بنزین سهمیه‌ای که 60 لیتر در ماه است، 50 درصد و بنزین آزاد 200 درصد گران شد.

به گزارش تجارت‌نیوز ، اکونومیست در گزارشی مدعی شده است که گویی دولت می‌دانست با اجرایی کردن این تصمیم با خشم مردم مواجه خواهد شد. به همین دلیل این خبر نیمه‌شب آخرین روز هفته اعلام شد. با این حال به‌نظر می‌رسد، مقامات از شدت اعتراضات مردم در مواجهه با این اقدام غافلگیر شدند.

گزارش‌ها نشان می‌دهد، بیشترین اعتراضات مربوط به خوزستان، استان نفتی ایران بوده است. اعتراض‌کنندگان بزرگراه‌ها را مسدود کرده و برخی از آنها خواستار برگشت قیمت بنزین شده‌اند.

تا این لحظه دولت به‌ مقابله با این اعتراضات پرداخته و از مواضع خود کوتاه نیامده است. اخبار متفاوتی در مورد کشته‌شدگان ارائه شده است. همچنین دسترسی ایرانی‌ها به اینترنت قطع شده و برخی از سیاستمداران هم نسبت به این اقدام ناگهانی دولت انتقاد کرده‌اند.

به‌نوشته اکونومیست، رهبر انقلاب اسلامی در هفدهم نوامبر (26 آبان‌ماه) علنا از اقدام دولت حمایت کرد، اعتراض‌کنندگان را اشرار خواند و این اعتراضات را به مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از ایران نسبت داد.

دیگر قانونگذاران هم گفته‌اند، هیچ مشورتی از سوی دولت با آن‌ها در مورد افزایش قیمت سوخت صورت نگرفته است. افزایش 200 درصدی قیمت بنزین در حالی صورت گرفته که به‌ دلیل خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، نرخ تورم سالانه در ایران 40 درصد گزارش شده است.

در ماه می سال 2018، دونالد ترامپ اعلام کرد از توافق هسته‌ای که در سال 2015 میان قدرت‌های جهان و ایران امضا شد، خارج می‌شود. پس از وضع مجدد تحریم‌ها و فشارهای روزافزون ایالات متحده، از دسترسی ایران به اقتصاد جهانی جلوگیری به‌عمل آمد و بسیاری از شرکت‌های خارجی ایران را ترک کردند.

حسن روحانی، هفته گذشته در سخنرانی خود اعلام کرد، ایران در حال حاضر در یکی از سخت‌ترین دوران از سال 1979 تاکنون به‌سر می‌برد.

به‌گفته کارشناسان، صادرات نفت ایران به دلیل تحریم‌ها به کمترین میزان رسیده و در نتیجه دولت برای جبران بودجه خود نیاز به افزایش قیمت بنزین داشته است.

با این حال، رئیس‌جمهور ایران اعلام کرده است که درآمد ناشی از این افزایش قیمت، قرار است به 18 میلیون خانوار ایرانی که در فقر به‌سر می‌یرند، تعلق بگیرد.

اعتراضات اما نشان می‌دهد، ریسک تاثیرات تورمی افزایش قیمت سوخت بیشتر از منفعت‌های آن بوده است. بسیاری نگرانند که افزایش هزینه‌ها برای خدمات حمل‌ونقل، گرانی مواد غذایی را به‌دنبال داشته باشد. طی یک سال گذشته ریال ایران ارزش خود را به‌شدت در برابر دلار از دست داده و این روند، کاهش قدرت خرید را برای ایرانی‌ها موجب شده است.

با شروع اعتراضات اما مقام معظم رهبری دستور داده تا دولت از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند.

این اولین بار نیست که در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی اعتراضات خیابانی رخ می‌دهد. دو سال پیش، پس از افزایش قیمت تخم‌مرغ و بسیاری از کالاهای اساسی دیگر، مردم با آمدن به خیابان‌ها، اعتراضات خود را به گوش مسئولان رساندند.

به‌نظر می‌رسد اما قیمت بنزین از اهمیت ویژه‌ای میان ایرانی‌ها برخوردار است. قیمت بنزین در ایران از قیمت آب معدنی ارزان‌تر است. بسیاری از شهرهای خود به پایتخت ایران مهاجرت کرده و به‌عنوان راننده تاکسی در حال کسب درآمد هستند. برخی دیگر بنزین ارزان‌ را به کشورهای همسایه قاچاق می‌کنند.

علی‌رغم رشد 200 درصدی قیمت، هنوز هم بنزین ایران یکی از ارزان‌ترین بنزین‌ها در میان کشورهای جهان است.

اکونومیست در پایان می‌نویسد: ناآرامی‌ها در ایران در واکنش به گرانی در حالی بالا گرفته که اعتراض‌کنندگان در لبنان و عراق هم مدتی است به خیابان‌ها آمده‌اند.

جدیدترین مطالب این نشریه انگلیسی را می‌توانید در سلسله گزارش‌های اکونومیست ملاحظه کنید.