به گزارش تجارت نیوز، در حالی که جهان با چالش‌های فزاینده‌ای از جمله جنگ، تغییرات اقلیمی و نوسانات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند، گرسنگی و ناامنی غذایی نیز ابعاد نگران‌کننده‌ای به خود گرفته‌اند. بر اساس گزارش جدیدی که سازمان ملل متحد روز جمعه منتشر کرده، بیش از ۲۹۵ میلیون نفر در ۵۳ کشور و منطقه جهان در سال ۲۰۲۴ با سطحی از ناامنی غذایی شدید مواجه بوده‌اند. این آمار، بالاترین سطح گرسنگی جهانی از زمان آغاز انتشار گزارش‌های جهانی در مورد بحران‌های غذایی در سال ۲۰۱۶ است و بیانگر افزایش ۵ درصدی نسبت به سال گذشته می‌باشد.
تصویری نگران‌کننده از بحران جهانی غذا
در گزارش سال ۲۰۲۵ «شبکه اطلاعاتی امنیت غذایی» سازمان ملل که با مشارکت سازمان خواربار و کشاورزی (فائو)، برنامه جهانی غذا (WFP) و یونیسف تهیه شده است، آمده که ۲۲.۶ درصد جمعیت مناطق بحران‌زده، در سال ۲۰۲۴ با گرسنگی در سطح بحرانی یا بدتر زندگی کرده‌اند.
رین پالسن، مدیر بخش فوریت‌ها و تاب‌آوری فائو، وضعیت فعلی را «تصویری تکان‌دهنده از رنج انسانی» توصیف کرد و گفت: سه عامل اصلی بحران عبارتند از درگیری‌های مسلحانه، تغییرات شدید اقلیمی و شوک‌های اقتصادی. این عوامل اغلب به طور هم‌زمان در مناطق مختلف جهان رخ می‌دهند و تأثیری فزاینده بر جوامع آسیب‌پذیر دارند.
جنگ و قحطی: تأثیر مخرب درگیری‌های انسانی
در سال ۲۰۲۴، درگیری‌ها مهم‌ترین عامل گرسنگی جهانی بودند و نزدیک به ۱۴۰ میلیون نفر را در ۲۰ کشور تحت تأثیر قرار دادند. مناطقی مانند غزه، سودان جنوبی، مالی و هائیتی در وضعیت «فاجعه‌بار» ناامنی غذایی قرار دارند، به‌طوری‌که مقامات سودانی شرایط موجود را قحطی رسمی اعلام کرده‌اند.
بحران اقتصادی: تورم و بی‌ثباتی پولی
در کنار درگیری‌ها، شوک‌های اقتصادی نیز زندگی میلیون‌ها نفر را مختل کرده‌اند. ۵۹.۴ میلیون نفر در ۱۵ کشور، از جمله یمن، سوریه، لبنان، زیمبابوه و ونزوئلا، به دلیل تورم شدید، کاهش ارزش ارز ملی و ضعف زیرساخت‌های اقتصادی با ناامنی غذایی شدید مواجه شده‌اند. این میزان تقریباً دو برابر سطح پیش از همه‌گیری کووید-۱۹ است.
اقلیم نامساعد و بلایای طبیعی
تغییرات اقلیمی، به‌ویژه پدیده ال‌نینو، منجر به وقوع خشکسالی و سیلاب‌های گسترده در ۱۸ کشور شده است. این شرایط بیش از ۹۶ میلیون نفر را به ویژه در شاخ آفریقا، جنوب آسیا و جنوب صحرای آفریقا درگیر بحران غذایی کرده است.
یکی از جنبه‌های نگران‌کننده بحران فعلی، وضعیت سوءتغذیه در میان کودکان است. طبق گزارش، نزدیک به ۳۸ میلیون کودک زیر پنج سال در ۲۶ کشور، از جمله سودان، یمن، مالی و غزه، با سوء تغذیه حاد دست و پنجه نرم می‌کنند. این وضعیت رشد جسمی و ذهنی نسل آینده را به شدت تهدید می‌کند.
آوارگی و گرسنگی: پیوندی تلخ
آوارگی اجباری نیز نقش مهمی در افزایش گرسنگی جهانی ایفا می‌کند. نزدیک به ۹۵ میلیون نفر که عمدتاً شامل پناهجویان و آوارگان داخلی هستند، در کشورهایی مانند کنگو، اتیوپی، میانمار و کلمبیا در شرایط بحرانی زندگی می‌کنند. این جمعیت‌های جابه‌جا شده معمولاً به منابع غذایی پایدار دسترسی ندارند.
کاهش بودجه‌های بشردوستانه
سازمان ملل همچنین نسبت به کاهش قابل توجه بودجه برنامه‌های غذایی در سال جاری هشدار داده است. کاهش بین ۱۰ تا ۴۵ درصدی در بودجه‌های غذایی بشردوستانه پیش‌بینی شده است که می‌تواند میلیون‌ها نفر را از دریافت کمک‌های ضروری محروم کند.
سیندی مک‌کین، مدیر برنامه جهانی غذا، هشدار داد: «میلیون‌ها گرسنه شریان حیاتی تغذیه‌ای خود را از دست داده‌اند یا به زودی از دست خواهند داد.»
در همین راستا، سیاست‌های بین‌المللی نیز اثرگذار بوده‌اند. دولت دونالد ترامپ، با تعطیلی بسیاری از دفاتر آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID)، بیش از ۸۰ درصد برنامه‌های بشردوستانه این نهاد را در جهان لغو کرده است. این اقدام، ارائه غذا، دارو و خدمات حیاتی به میلیون‌ها نفر را مختل کرده است.
نقاط روشن: کاهش گرسنگی در برخی کشورها
با وجود روند کلی منفی، در برخی کشورها پیشرفت‌هایی مشاهده شده است. در ۱۵ کشور مانند اوکراین، کنیا، گواتمالا، نیکاراگوئه و سیرالئون، گرسنگی کاهش یافته که دلیل آن افزایش برداشت محصولات، کاهش تورم، کاهش درگیری‌ها و گسترش کمک‌های بشردوستانه بوده است.
گزارش سازمان ملل تأکید دارد که برای مقابله با بحران گرسنگی، سرمایه‌گذاری در سیستم‌های غذایی محلی و تاب‌آور ضروری است.
رین پالسن در این باره گفت: «شواهد نشان می‌دهد که حمایت از کشاورزان محلی، راه‌حلی کم‌هزینه، پایدار و انسانی برای تأمین غذای کافی برای بیشترین تعداد ممکن است.»
جهان در شرایطی قرار گرفته که همبستگی، سیاست‌گذاری هوشمندانه و اقدام فوری می‌تواند مرز بین بقا و نابودی برای میلیون‌ها انسان گرسنه باشد. اگر اقدامی مؤثر صورت نگیرد، بحران غذایی می‌تواند در سال‌های آینده به فاجعه‌ای غیرقابل کنترل تبدیل شود.
