به گزارش تجارت نیوز، زمین در حال گرم شدن است و این موضوع دیگر فقط یک هشدار علمی نیست، بلکه واقعیتی است که اکنون با تمام وجود آن را تجربه می‌کنیم. از افزایش دمای زمین گرفته تا خشکسالی‌های شدید، سیلاب‌های ویرانگر و آتش‌سوزی‌های گسترده در جنگل‌ها، نشانه‌ها آشکارند.
بر اساس گزارش جدید سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، احتمال دارد که جهان در پنج سال آینده وارد مرحله‌ای بی‌سابقه از گرمایش شود که پیامدهای گسترده‌ای برای محیط زیست، سلامت انسان و اقتصاد جهانی خواهد داشت.
رکورد گرمای جهانی در آستانه شکستن است
طبق این گزارش، ۸۰ درصد احتمال وجود دارد که طی پنج سال آینده، دست‌کم یک سال رکورد گرم‌ترین سال ثبت‌شده را بشکند. اما نکته نگران‌کننده‌تر، افزایش احتمال عبور دمای جهانی از آستانه خطرناک ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به دوران پیشاصنعتی است؛ آستانه‌ای که دانشمندان آن را کلیدی برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی فاجعه‌بار می‌دانند.
این گزارش همچنین هشدار می‌دهد که در بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹، ۷۰ درصد احتمال دارد که میانگین گرمایش جهانی در این بازه زمانی بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد باشد. این اتفاق، جهان را به شدت به نقض هدف توافق‌نامه پاریس نزدیک می‌کند؛ توافقی که برای مهار گرمایش زمین به زیر این حد تعیین شده بود.
احتمال ۲ درجه گرمایش؛ زمانی ناممکن، حالا ممکن
برای نخستین بار، داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط WMO احتمال بسیار کمی – اما واقعی – را برای افزایش دمای جهانی تا ۲ درجه سانتی‌گراد نسبت به دوران پیشاصنعتی تا پیش از سال ۲۰۳۰ مطرح می‌کند. هرچند این احتمال در حال حاضر تنها ۱ درصد است، اما همین عدد نیز تکان‌دهنده تلقی می‌شود.
آدام اسکایف از دفتر هواشناسی بریتانیا می‌گوید:«تا چند سال پیش، حتی تصور اینکه دمای زمین در بازه زمانی پنج ساله ممکن است ۲ درجه گرم‌تر شود، غیرممکن بود. اکنون این احتمال هرچند کم، اما واقعی است و با ادامه روند گرمایش جهانی، این عدد افزایش خواهد یافت.»
قطب شمال سریع‌تر گرم می‌شود؛ آمازون خشک‌تر
گرمایش زمین به شکل یکسانی در سراسر جهان اتفاق نمی‌افتد. بر اساس پیش‌بینی‌ها، زمستان‌های قطب شمال تا ۳.۵ برابر سریع‌تر از میانگین جهانی گرم خواهند شد. دلیل اصلی آن، ذوب شدن یخ دریا است که باعث می‌شود نور خورشید به جای بازتاب، به اقیانوس جذب شود و گرمای بیشتری تولید کند.
در دیگر نقاط جهان نیز شرایط نگران‌کننده است:
- جنگل‌های بارانی آمازون با خشکسالی‌های شدیدتری روبه‌رو خواهند شد.
- جنوب آسیا، نوار ساحلی آفریقا و شمال اروپا از جمله بریتانیا، شاهد افزایش بارندگی خواهند بود که می‌تواند به سیلاب‌های مکرر منجر شود.
آمارهای هشداردهنده از سال‌های اخیر
- در سال ۲۰۲۴، برای اولین بار آستانه ۱.۵ درجه سانتی‌گراد در مقیاس سالانه نقض شد.
- سال ۲۰۲3، به عنوان گرم‌ترین سال ثبت‌شده در ۱۷۵ سال گذشته به ثبت رسید.
- احتمال عبور از مرز ۱.۵ درجه در یک سال خاص، از ۴۶ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۸۶ درصد در سال جاری افزایش یافته است.
آیا هنوز می‌توان کاری کرد؟
کارشناسان معتقدند که هنوز زمان برای جلوگیری از بحران وجود دارد. کریس هیویت، مدیر خدمات اقلیمی در سازمان جهانی هواشناسی، می‌گوید:
«ما هنوز می‌توانیم از رسیدن به نقطه بی‌بازگشت جلوگیری کنیم. اما تنها در صورتی که انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز، زغال سنگ و حتی سوزاندن چوب متوقف شود.»
او با تأکید بر لزوم اقدامات فوری و جدی افزود:«رسیدن به دمای ۱.۵ درجه سانتی‌گراد اجتناب‌ناپذیر نیست. این به تصمیمات ما بستگی دارد.»
جهان در آستانه یک بحران آب‌وهوایی بی‌سابقه قرار گرفته است؛ بحرانی که دیگر یک هشدار علمی نیست، بلکه واقعیتی انکارناپذیر است. گزارش‌های جدید به‌وضوح نشان می‌دهند که ادامه روند کنونی، می‌تواند منجر به شکسته شدن آستانه‌های اقلیمی خطرناک در کمتر از پنج سال شود.
اما هنوز امید وجود دارد. اقدامات جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک، تغییر سبک زندگی و سیاست‌های اقلیمی قوی می‌توانند آینده‌ای ایمن‌تر برای نسل‌های بعدی فراهم کنند.
