به گزارش تجارت نیوز، در حالی که آلمان به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در حذف انرژی هسته‌ای شناخته می‌شود، هنوز میراثی از گذشته اتمی آن باقی مانده که همچنان این کشور را درگیر کرده است. اخیراً محموله‌ای بزرگ شامل ۷۰۰ تن پسماند هسته‌ای با رادیواکتیویته بالا از بریتانیا به بندر نوردنهایم در ایالت نیدرزاکسن آلمان منتقل شد و با واکنش‌های تند و اعتراض‌های مردمی روبه‌رو گردید. این محموله بخشی از فرآیند بازگرداندن زباله‌های ناشی از بازفرآوری سوخت‌های مصرف‌شده نیروگاه‌های هسته‌ای قدیمی آلمان است.
جزئیات انتقال زباله هسته ای: محموله‌ای سنگین و حساس
نخستین کانتینر از این مجموعه شامل مخزنی چهار متری با وزنی بیش از ۱۰۰ تن بود که از طریق کشتی مخصوص حمل مواد هسته‌ای به نام Pacific Grebe وارد بندر شد. پس از تخلیه، بازرسان بلافاصله اقدام به بررسی میزان تشعشع کانتینر کردند تا اطمینان حاصل شود با آنچه در تأسیسات سلافیلد بریتانیا ثبت شده، تطابق دارد.
این پسماندها حاصل بازفرآوری سوخت‌های مصرف‌شده نیروگاه‌های هسته‌ای آلمان در سایت سلافیلد در بریتانیا هستند. طی فرآیندی تخصصی، مواد پرتوزا با شیشه سیلیکات ترکیب شده و در قالب‌هایی از فولاد ضدزنگ ریخته می‌شوند. سپس این قالب‌ها در ظروف بسیار مقاوم چدنی و فولادی قرار می‌گیرند تا محافظت حداکثری در برابر تشعشعات فراهم شود.
بازگشت پسماندها؛ تعهدی از گذشته
با وجود تعطیلی کامل نیروگاه‌های هسته‌ای آلمان در سال ۲۰۲۳ و آغاز فرآیند حذف تدریجی انرژی اتمی پس از فاجعه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱، آلمان همچنان موظف است زباله‌های رادیواکتیو تولیدشده در دهه‌های گذشته را بازگرداند. طبق قوانین و توافقات بین‌المللی، پسماندهایی که برای بازفرآوری به بریتانیا و فرانسه ارسال شده بودند، باید به آلمان بازگردانده شوند.
دفتر فدرال ایمنی مدیریت پسماندهای هسته‌ای آلمان (BASE) تأیید کرده که این محموله بخشی از زنجیره انتقال پسماندهایی است که در سال‌های آینده نیز ادامه خواهد داشت. به گفته BASE، آخرین محموله از فرانسه در نوامبر ۲۰۲۴ به آلمان بازگردانده شد و محموله‌ای دیگر از بریتانیا نیز در آینده نزدیک به این کشور وارد خواهد شد.
اعتراض‌ها و نگرانی‌های عمومی: امنیت، سلامت و آینده
ورود پسماندهای هسته‌ای به خاک آلمان در سال‌های اخیر همواره با اعتراضات فعالان محیط زیست و گروه‌های مخالف انرژی هسته‌ای همراه بوده است. در جریان ورود این محموله جدید نیز، مقامات بندر نوردنهایم اقدامات امنیتی شدیدی اعمال کردند و منطقه را به‌صورت کامل پلمب نمودند تا از هرگونه حادثه یا تجمع جلوگیری کنند.
با وجود تدابیر ایمنی شدید و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در بسته‌بندی و حمل زباله‌ها، نگرانی‌های عمومی درباره خطرات احتمالی تشعشعات و نشت مواد رادیواکتیو همچنان پابرجاست. به‌ویژه اینکه هنوز محل دائمی دفن زیرزمینی برای این پسماندها به‌طور قطعی تعیین نشده است.
برنامه‌ریزی برای ذخیره‌سازی دائمی؛ چالش بزرگ پیش‌روی آلمان
شرکت فدرال مدیریت پسماندهای رادیواکتیو آلمان (BGE) همچنان در حال شناسایی محل مناسب برای ذخیره‌سازی دائمی زیرزمینی برای بیش از ۲۷۰۰۰ مترمکعب زباله هسته‌ای است؛ حجمی انبوه که در طول شش دهه استفاده از انرژی هسته‌ای تولید شده است.
در گذشته، بخش زیادی از این زباله‌ها به تأسیسات موقت ذخیره‌سازی در گورلبن در ایالت نیدرزاکسن منتقل می‌شد. در آنجا حدود ۱۰۸ کانتینر حاوی مواد پرتوزا نگهداری می‌شد که بخش مهمی از پسماندهای بازفرآوری‌شده بودند.
به نقل از IE، ورود دوباره پسماندهای هسته‌ای به آلمان، یادآور هزینه‌ها و پیچیدگی‌های بلندمدت استفاده از انرژی اتمی است. اگرچه آلمان با تعطیلی نیروگاه‌های هسته‌ای خود، مسیر حذف این انرژی را در پیش گرفته، اما همچنان باید با پیامدهای رادیواکتیو گذشته مقابله کند.
مردم، دولت و سازمان‌های زیست‌محیطی امروز با واقعیتی مواجه هستند که بیش از یک قرن ماندگاری خواهد داشت: زباله‌هایی با نیمه‌عمر بالا که نیازمند مدیریت بسیار دقیق، برنامه‌ریزی بلندمدت و شفافیت بالا در تصمیم‌گیری هستند.
این موضوع بار دیگر نشان می‌دهد که ورود به دنیای انرژی پاک و تجدیدپذیر نه فقط یک ضرورت زیست‌محیطی، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای حفظ سلامت، امنیت و آینده پایدار جوامع بشری است.
